- •1 Метадалагичныя асновы и прынцыпы вывучэння гисторыи. Яе перыядызацыя. Фармацыйны и цывилизацыйны падыход.
- •2. Прадмет вывучэння гісторыі ў кантэксце цывілізацыйнага, рэгіянальнага развіцця, як складовай часткі ўсх-славянскай і агульна-еўрапейскай гісторыі.
- •3. Айчынныя гістарычныя школы
- •6. Прысвойваючая(спажывецкая) і вытворчая гаспадарка. Тэрыторыя Беларусі ў старажытных геапалітычных умовах(4тыс. Да н.Э. – 9 ст. Н.Э.)
- •7. Пачатак рассялення славян на тэрыторыі Беларусі і славянізацыя балтаў.
- •8. Грамадскі лад усходніх славян VIII-IX стст.
- •10. Развіццё феадальных адносін у зах.Еўропе і ўзровень сац.-эк.Развіцця бел.Зямель у перыяд сярэднявечча.
- •11. Сацыяльна-эканамічнае і палітычнае перадумовы фарміравання вкл. Роля ўсходнеславянскіх зямель у працэсе дзяржаўнага будаўніцтва вкл.
- •12. Асаблівасці сац.-эк. Развіцця бел.Зямель у вкл.
- •13. Цэнтралізатарская палітыка і ўмацаванне ўлады вялікіх князёў. Крэўская ўнія
- •14. Барацьба з Тэўтонскім ордэнам. Грунвальдская бітва і яе вынікі.
- •15. Суперніцтва вкл з Маскоўскай дзяржавай. Лівонская вайна.
- •16 Эвалюцыя вкл ад адзинауладдзя да саслоуна-прадстауничай манархии (15в-1569)
- •17. Этнічная сітуацыя на бел.Землях у перыяд утварэння вкл. Усходнеславянскі этнічны падмурак.
- •18. Асноўныя канцэпцыі паходжання бел.Народа.
- •19. Галоўныя гіпотэзы паходжання назвы Беларусь
- •20. Фармираванне этничнай тэрыторыи б у 14-15 стст. Эканамичныя и палитычныя фактары кансалидацыи б этнасу.
- •21. Візантыйская імперыя, яе геапалітычнае становішча і духоўны ўплыў на славян.
- •22. Духоўнае жыццё ўсходніх славян у эпоху ранняга сярэднявечча. Паганства (язычніцтва)
- •23. Прыняцце хрысціянства і распаўсюджанне пісьменнасці на бел. Землях.
- •24. Асаблівасці развіцця духоўнай культуры беларускіх зямель у вкл. Месца і роля беларускай культуры ў духоўным жыцці ўсходніх славян і ў агульнаеўрапейскім культурна-цывілізацыйным працэсе.
- •25. Эвалюцыя форм дзяржаўнага і сацыяльна - палітычнага ладу на бел.Землях пасля Люблінскай уніі і ўваходжанне вкл у склад рп да канца XVIII ст.
- •26. Статуты вкл. Працэс сацыяльнай і палітычнай кансалідацыі прывілеяваных саслоўяў у XVI ст.
- •27. Сацыяльна-эканамічнае жыццё ў вкл. Аграрная рэформа 1557 г і яе вынікі.
- •28. Сацыяльна-палітычнае развіццё бел.Гарадоў у XV-xviiIст. Магдэбургскае права.
- •29. Рамяство і гандлёвыя сувязі падчас знаходжання бел.Земляў у складзе рп. Мануфактурная вытворчасць. Фарміраванне саслоўяў. Юрыдычнае і эканамічнае становішча сялян 18 -19 ст
- •31.Асаблівасці сац.-эк. Развіцця Беларусі і асноўныя напрамкі палітыкі самадзяржаўя ў Беларусі пасля уключэння у склад Расийскай имперыі.
- •32. Крызіс феадальна-прыгонніцккай сістэмы,адмена прыгоннага права на Беларус
- •34. Расійскі шлях палітычнай мадэрнізацыі. Буржуазные реформы 60-70 гг. 19ст., асаблівасці іх правядзення на Беларусі.
- •35.Шляхецкія паустанні і іх уплыў на палітыку самадзяржаўя ў беларуских губернях. Паўстаннее 1830-1831 гг. Паўстанне к.Калиноўскага 1863 г.
- •36.Народніцкі и сац-дэмакратычны рух на Беларусі ў 2 пал.19-пач.20 ст.
- •37.Рэвалюцыя 1905-1907 гг. Пачатак парламантарызму.Лютаўская рэвалюцыя 1917 г. Беларускі нацыянальны рух і яго роля ў рэвалюцыйным працэсе пачатку 20 ст.
- •38.Этнічная структура насельніцтва Беларусі ў 17-19 ст. Фарміраванне самасвядомасці бел. Народа.
- •39. Асаблівасці складвання канфесійных адносін на Беларусі ў 16-17 ст. Брэсцкая царкоуна - рэлігійная ўнія. Рэфармацыя і контрэфармацыя, фарміраванне ўніяцкай царквы.
- •40. Канфесійная сітуацыя на бел.Землях у 19-пач. 20 ст. Ліквідацыя царкоўнай уніі і яе наступствы.
- •41.Асноўныя тэндэнцыі і дасягненні ў развіцці культуры ў эпоху Адраджэння і Асветніцтва. Роля і месца бел.Культуры ў еўрапейскім культурна-цывілізацыйным працэссе.
- •42.Нараджэнне і развіццё беларусазнаўства.Складванне бел.Літаратурнай мовы.Першыя праявы бел.Нац. Ідэі ў мастацкай літаратуры, гістарычных і этнаграфічных іследаванняў.
- •43. Беларускае нац.-культурнае адраджэнне ў пач. 20 ст.
- •44. Войны 17-18 ст. І іх наступствы. Казацка-сялянская вайна, вайна рп з Расіяй.
- •45. Паўночная вайна 1700-1721 г.І яе наступствы на бел.Землях.
- •46.Беларусь ў вайне 1812 г.
- •47. Геапалітычнае становішча і сац.-эк.Сітуацыя ў Беларусі ва ўмовах 1 Сусветнай вайны. Галоўныя бітвы на бел.Землях.
- •49.Роля Кастрычніцкай рэвалюцыі ў гістарычным лёсе бел.Народа. Устанаўленне сав.Улады.Барацьба з германскімі і польскімі інтэрвентамі.
- •50.Шляхі фарміравання бел.Дзяржаўнасці нац.Дэм.І рэв.Клас.Асновах пазіцыя бальшавікоў у нац.Пытанні.Вынікі ўсебеларускага з’езда.
- •52.Генезіс бел сав.Дзяржаўнасці 1917-1921г. Роля і месца бсср
- •54. Палітычныя рэпрэсіі 30х гг.Вызначэнне грамадска-палітычнага ладу ў ссср як “дзяржаўнага сацыялізму”.Грамадска-палітычная сітуацыя ў бсср у першае пасляваеннае дзесяцігоддзе.
- •55.Асаблівасці працэсу дэмакратызацыі грам.-паліт.Жыцця ў пал.50-60 г 20 ст.
- •56. Грамадска-палітычнае жыццё бсср у 70-80 г 20 ст
- •57. Спробы мадэрнізацыі сав.Грам.-пал. Сістэмы пад час палітыкі перабудовы. Прычыны крызісу і распаду ссср.
- •58. Асаблівасці ажыццяўлення новай эканамічнай палітыкі ў бсср.
- •59. Стварэнне матэрыяльна-тэхнічнай базы індустрыяльна-аграрнага грамадства.Індустрыялізацыя.Калектывізацыя сельскай гаспадаркі ў бсср.
- •61. Нарастанне экалагічных праблем. Чарнобыльская тэхнагенная аварыя і яе наступствы, прычыны паступовага запавольвання тэмпаў эк.Росту і ўзнікненне цяжкасцей ў сац.Сферы.
- •62.Культурнае і духоўнае жыццё ў бсср.Станаўленне і развіццё
- •63.Асноўныя дасягненні бел-мастацкай культуры і навукі ў 60-80 г 20 ст. Змена ў культ-дух жыцці бел.Народа ў канцы 1980 г.
- •65. Грамадска-палітычнае, эканамічнае, нац.-культ.Становішча зах.Беларусі ў складзе Польскай дзяржавы.
- •66. Удзел бсср у заснаванні і дзейнасці аан.
- •68. Нарастанне крызісу сав-сац.Сістэмы. Распад ссср і новыя суадносіны сілаў на сусветнай арэне. Працэсы дэмакратызацыі ў бсср і складване шматпартыйнасці падчас палітыкі перабудовы.
- •69. Абвяшчэнне Рб. Заканада
- •71. Асноўныя тэндэнцыі сац-эк. Развіцця рб. Пошук шляхоў пераходу да рыначнай эканомікі.
- •72. Геапалітычнае становішча рб. Роля Беларусі ў станаўленні і стварэнні снд. Міжнароднае прызнанне суверэннай рб.
- •73. Працэс стварэння саюза Беларусі і Расіі. Месца рб у інтэграцыйных працэсах на постсав. І еўразійскай прасторы ва ўмовах глабалізацыі і нарастання пагрозы міжнароднага тэрарызму.
- •74. Духоўнае і культурнае жыццё бел.Народа на мяжы 20-21 ст. Нац-культ.Адраджэнне. Далейшае фарміраванне бел.Нац.Ідэі. Асэнсванне гістарычнага мінулага і сучаснасці ў творах літ-ры і мастацтва.
21. Візантыйская імперыя, яе геапалітычнае становішча і духоўны ўплыў на славян.
Сталіцай Візантыйскай Імперыі быў горад Канстанцінопаль, найбуйнейшымі гарадамі лічыліся Александрыя,Бейрут, Ліван.
У Візантыі быў шырока распаўсюджаны гандаль,асабліва шаўковыя і льняныя вырабы.
Значнымі дасягненнямі мы абавязаны майстру Сірыі Калійніку,які вынайшаў Грэчаскі агонь – сумясь,якая гарэла на вадзе.Сакрэт ггэтага агню вельмі вялікі, таму хто пытаўся раскрыць тайну,таго казнілі.
Вядомым вучоным ў Візантыі лічыўся Леў Матэматык – астраном, які прадсказваў будучыню па нябесным свяцілам.
Пракопій Кесарыйскі напісаў тайную гісторыю – сапрауднае становішча Візантыі.
Была заснавана школа:
Пачатковая (пры манастырах вучылі чытаць,пісаць,лічыць)
Сярэдняя (вучылі заможных людзей)
Вышэйшая (вучыліся тыя, хто меў найбольшыя здольнасці ў сярэдняй школе)
Культура Візантыі была на высшым узроўні, падцверджанне таму знамяніты Сафійскі Сабор
22. Духоўнае жыццё ўсходніх славян у эпоху ранняга сярэднявечча. Паганства (язычніцтва)
Першымі рэлігіямі на Беларусі лічыліся фетышызм, татэмізм і анімізм.
Былі такжа і язычніцкія вераванні. Галоўным Богам Паўднёвая і цэнтпальнай часткі Беларусі быў Бог Неба – Род.
Першы намеснік Рода быў Бог Сварог. Бог зімняга сонцастаяння – Каляда, Бог летняга сонцастаяння – Купала, Бог ураджайнасці – Ярыла, Бог матэрыяльнага дабрабыту – Дажбог, Бог грому і маланкі – пярун, Бог вайны – Святавіт, Бог падземнага царства – Зніч, Бог вятру – Стрыбог, Бог холаду – Зюзя.
У перыяд матрыярхату прысутнічалі такія багіні як Цёця – апякунка сямейнага счасця, Лада – багіня лета, Вясна – багіня цяпла, Ляля – багіня любві і прыгажосці.
У перыяд патрыярхату – Вялес – бог жывёлагадоўлі і гандлю, Жыжаль – бог кавальскага агню, Пераплут – бог вінадзелля.
23. Прыняцце хрысціянства і распаўсюджанне пісьменнасці на бел. Землях.
Хрысціянства было прынята ў 988 годзе вялікі кіеўскім князем Уладзімірам Святаславічам ( Краснае Сонейка ) . У 992 г яго сын князь Ізяслаў заснаваў у Полацку епархію – Вялікую царкоўную акругу. Рагнеда (адна із жонак Уладзіміра ) і Ізяслаў сталі першымі хрысціянамі ў Полацкім княстве. Хрысціянства на працягу некалькіх стагоддзяў распаўсюджвалася ў саперніцтве з язычніцтвам . Доўгі час з 9 па 13 ст. яны існавалі разам, бо язычніцтва мела глыбокія і старажытныя карані.
Распаўсюджваецца і пісьменнасць. У 863 г браты Канстанцін і Мяфодзій стварылі кірылічную азбуку. Яна налічвала 43 літары. Былі распаўс. Берасцяныя грам. (бярозавая кара з літар. надрапанымі на ёй).
Першая пісьменнасць належыць канцу 10 ст. У першай палове 11 ст. пачалося летапісанне – запіс падзей па гадах у храналагічнай паслядоўнасці. У пачатку 12 ст. манахам Нестарам была створана “Аповесць мінулых гадоў”. Першай кнігай лічыцца Тураўскае евангелле (11 ст.) на бел. землях. На пачатку 12 ст. – Полацкі летапіс. 13 ст. – Тураўскі і наваградскі летапіс.
Культ. деячы: Еўфр. Полацкая– заснав. муж. і жан. манастыр, дзе перапіс. царк. кнігі. 1-ая жан. ва усх. славян, якую правасл. царква абвясціла святой. Кір. Тураўскі каля 1182 або – рэліг. асветнік, тур. епіскап, пісаў “словы” – звароты да вернікаў, малітвы-споведзі, аповесці-прытчы і г.д. Помнікі мур-га дойлідства: Сафійскі сабор – пабуд. у сяр.XI ст., Спаса-Праабражэнская царква,пабуд. па замове Ефр.Полацкай ((там захоу-ца мошчы святой Ефр.);Захав-ся Барысаглебская (Каложская) царква,пабуд.у ХII ст. у Гродне; Помнік абаронч. дойлідства – 5-ярус., вышын. каля 30 м, Камянецкая вежа, пабуд. у ХIII ст. на Брэстчэне. Крыж Е.Полацкай ,зроб. майстар. Богшам па яе заказу у 1161г. Крыж выраб. з кiпарысавага дрэва, яго паверхня абклад. залатымi, а бакi – сярэбр. пласцiнамi з выбiт. на iх надпiс. кірыліцай.