- •1. Жер құкығының қүқык саласы ретінде, ғылым саласы ретінде және оқу пәні ретінде түсінігі
- •2. Жер құқығының пәні. Жер қүкық катынастары: түсінігі, объектісі, субъектісі және түрлері
- •3. Жер күқыгынын әдістері және жүйесі
- •4. Жер қүқығының кағидалары
- •5. Жер қүқығынын баска күқық салаларымен байланысы және арақатынасы
- •1. Казақстаіідағы жер катынастарының даму кезендері.
- •2. Қазақстанның Ресей күрамына енгенге дейінгі жер катынастары
- •3. Ресейдің күрамында болған кездегі жер катынастары
- •4. Кеңестік кезендегі жер қатынастары. «Жер туралы» декрет.
- •5. Егемеиді Қазакстандагы жер қатынастары. Қазақстан Реснубликасының жер қатынасгарынын нарык талаптарына сай дамуы
- •1. Жер қүқығының қайнар көздерінін түсінігі және белгілері
- •2. Жер қүқыгының қайнар коздері мен жер заңнамасының арақатынасы
- •3. Жер заңнамасынын мақсаты мен міндеттері
- •4. Жер күкығы кайнар көздерінін жіктелуі (заң күші бойынша; әрекет етуі бойыніиа; қүқыктық қатынастарды реттеу шеңбері бойынша; актіні қабылдаган орган бойынша)
- •1. Жерге меншік күқығының түсінігі және түрлері
- •2. Жерге мемлекеттік меншік қүқыгы, оның объектілері мен субъектілері және жүзеге асыру ерекшеліктері
- •3. Жерге жеке меншік қүкығы, оның объектілері мен субъектілері және жүзеге асыру ерекшеліктері
- •4. Жер учаскесі жерге заттық қүқыктың объектісі ретінде түсінігі, белгілері және түрлері
- •1. Жер пайдалану қүқығыныц түсінігі және оның түрлері
- •2. Жер пайдалану күқыгынын субъектілері және олардмн түрлері
- •3. Жер меншік иелері мен жер пайдаланушылардьщ күкыктары мен міндеттері
- •4. Сервитуттар түсінігі, түрлері пайда болу және тоқтату шарттары
- •1. Жерге меншік күкығының және езге құқықтардың пайда болу негіздері
- •2. Жерге меншік құқығының және пайдалану қүқыгының тоқтатылуы
- •3. Жер учаскесін алып (сатып алу) кою, түрлері және тәртібі
- •4. Жер мәмілелері. Жерге ақы төлеуді қүқықтық реттеу
- •1. Жер қатынастарын мемлекеттік реттеу қүқықтық механизмінің түсінігі
- •2. Жер катынастарын мемлекеттік реттеу органдарының жүйесі
- •3. Жер катынастарын реттеу саласында арнайы орталық уәкілеті органның қүзыреті (Жер ресурстарын басқару жөніндегі агенттік)
- •1. Жер катынастарын реттеу саласындағы мемлекеттік органдар функцияларының жүйесі
- •2. Жер кадастрының түсінігі, жер-кадастрлық қүжаттар, кадастр жүргізу тәртібі. Жерге қүқыктарды мемлекеттік реттеу
- •3. Жер мониторингінін түсінігі, қүрылысы, мазмүны
- •4. Жерге орналастырудың тусінігі, оның функциясы, міндеттері, жерге орналастыру процесінің кезендері және оның мазмүны.
- •5. Жерді корғау және ұтымды пайдалануға мемлекеттік бақылау жасаудың міндеттері мен максаттары
- •6. Жерге ақы төлеу. Жер салығы бойынша жеңілдіктер
- •7. Жер дауларын шешу
- •1. Жер қүқық бүзушылықтарының түсінігі, түрлері және қүрамы
- •2. Жер қүқық бүзушылықтар үшін жауапкершіліктің түсінігі. Жер зандарын бүзғаны үшін заңды жауапкершіліктің түрлері
- •Ерекше бел і м
- •1. Ауыл шаруашылығы максатындағы жерлердін қүқықтық жағдайының түсінігі және қүрамы
- •2. Ауылшаруашылык максатына арналган жерлерге меншік күкыгы және взге күқықтар, ауылшаруашылык мақсатындагы жерлерді пайдалану субъектілері
- •3. Арнайы жер корының түсінігі және күрамы
- •4. Ауыл шаруашылыгы мақсатындағы жер учаскелерін бір санаттан келесі түріне ауыстыру тәртібі
- •5. Шартты жер үлесі. Жалпы сипаттамасы
- •6. Ауылшаруашылық мақсатындағы жерлерді ауылшаруашылық емес мақсаттарға пайдаланумен және оларды алып қоюмен келтірген шығынды етеу тәртібі
- •1. Елді мскен жерінің түсінігі және қүрамы
- •2. Қала және баска да елді мекеннің шекарасын белгілеу және өзгерту тәртібі
- •3. Қала манындагы аймақгардың түсінігі
- •1. Өндіріс жерлерінің тусінігі, қүрамы.
- •2. Көлік жерлерінін түсінігі, құрамы
- •3. Қорғаныс жерлерініңтусінігі, кұрамы.
- •4. Байланыс және энергетика жерлерінің түсінігі, қүрамы.
- •5. Жерді ерекше шарттармен пайдалану аймактары және ол жерлердің қүкықтык жағдайы
- •1. Ерекше қорғалатын табиғи аумак жерлерінің түсінігі.
- •2. Қорық жерлерінің қүкықтық жағдайының ерекшеліктері, үлттық дендрологиялык және зоологиялық парктердің қүқықтық жағдайынын ерекшеліктері
- •3. Ботаникалык бақтарга және табиги ескерткіштерге берілген жерлердің қүқықтық жагдайы
- •4. Сауықтыру және рекреациялык мақсаттағы жерлердің түсінігі.Осы жерлерді пайдаланудың тәртібі және жағдайы
- •5. Тарихи-мәдени мақсаттағы жерлердін түсінігі, қүрамы, олардың қүқықтық жагдайы
- •1. Орман коры жерлерінің тусінігі, қүрамы
- •2. Су коры жерлерінің түсінігі, түрлері, олардын кұкықтық жағдайы.Жағалаудағы жерлердің құқыктық жағдайы
- •3. Босалқы жерлердіңтүсінігі, жалпы сипаттамасы.
- •1. Шетелдік субъектілермен жер катынастарын күкықтык реттеу ерекшеліктері
- •2. Жер қүкық қатынастарынын шетелдік субъектілерінің күқықтық жағдайы
- •3. Қазакстандағы әскери полигондар жерін РесейФедерациясының жалга алу мәселелері
1. Жер катынастарын реттеу саласындағы мемлекеттік органдар функцияларының жүйесі
Жер катынастарын мемлекеттік реттеудің функциялары дегеніміз — жерді корғауға үтымды жөне нысаналы пайдалануды камтамасыз етуге бағытталған мемлекет тарапынан жүзеге асы- рылатын негізгі кызметтер болып танылады, яғни мемлекет тарапынан жер саясатын жүзеге асыруға бағытталған негізгі бағыт- тардың жиынтығы. Бүл кызметтердің бірнеше түрлері бар:
жер учаскелерін есепке алу және мемлекеттік жер кадастрын жүргізу;
жерді жеке меншікке немесе жер пайдалануға беру немесе алып кою;
жердің санатын аныктау және жерді бір санаттан екінші са- натка ауыстыру;
жерді аймактарға бөлу және жерге орналастыруды жүзеге асыру;
жер мониторингісін жүргізу;
жер төлемдерін алу;
жерді корғау шараларын жүргізу;
жерді пайдалану мен корғау шараларына мемлекеттік бакылау жүргізу;
жер дауларын шешу;
жер зандарын бүзғаны үшін занды жауапкершілікке тарту.
2. Жер кадастрының түсінігі, жер-кадастрлық қүжаттар, кадастр жүргізу тәртібі. Жерге қүқыктарды мемлекеттік реттеу
Жалпы «кадастр» деген түсініктің екі түп тамыры бар. Бірін- шіден «сариі» — накты зат және «сарііазігиш» сюы затгардынтізімі. Ал жер кадастры дегеніміз, ғалымдардың пікірі бойынша кең магынада - жерді өндіріс қүралы ретінде сипаттайтын барлык кажетті мәліметтердін жиынтығы. Тар магынада жерді бағалау яғни, жердің табиғи және шаруашылык жағдайын аныктайтын бағалау мәліметтері. Жер кадастры дегеніміз - Дер кодексіне сәйкес, Казакстан Республикасы жерінің табиғижәне шаруашылык жағдайы, жер учаскелерінің орналаскан жері, нысаналы пайдалануы, мөлшері мен шекарасы, олардың сапалык сипатта- масы туралы, жер пайдаланудың есепке алынуы мен жер учаскелерінін кадастрлык кұны туралы мәліметтердің жүйесі болып табылады.
Жер кадастрын жүргізу мемлекет тарапынан каржыландыры- лады. Мемлекеттік жер кадастры Жер ресурстарын баскару жөніндегі агенттікпен және оның жергілікті бөлімшелерімен жүргізіледі. Мемлекеттік меншіктегі жерлерден берілетін жер учаскелеріне жер-кадастрлык істерді кадастрды жүргізетін ма- мандандырылған мемлекеттік кәсіпорындар облыстардын (республикалык маңызы бар каланың, астананың), аудандардың (об- лыстык маңызы бар қалалардың) жергілікті атқарушы органда- рының, аудандық маңызы бар кала, кент, ауыл (село), ауылдык (селолык) округ әкімдерінің шешімдері, Казакстан Республика- сынын Жер кодексінде белгіленген құзыретіне сәйкес, облыс- тың (республикалык маңызы бар каланың, астананың), аудан- ның (облыстық маңызы бар каланың) жер катынастары жөніндегі уәкілетті органы бекіткен жерге құқық беру туралы жерге орна- ластыру жобасы және жер учаскесінің шекараларын белгілеу жөніндегі материалдар негізінде жүргізеді.
Мемлекеттік жер кадастры - Казакстан Республикасы жерінің табиғи шаруашылык жай-күйі, жер учаскесінің орналаскан жері, нысаналы пайдалануы, мөлшері мен шекарасы, олардың сапалык сипаттамасы туралы, жер пайдаланушыларды есепке алу мен жер учаскесінің кадастрлык кұны туралы мәліметтердің, өзге де кажеті мәліметтердің жиынтығы.
Жер кадастрының негізгі максаты — жер қорын үтымды пайдалану мен корғауды камтамасыз ету. Жерге заттық құқықтар- дың азаматтык айналымы жерге меншік құқықжағдайында жер меншік иелері мен жер пайдаланушылардың құқықтарын қорғау.
Кадастрлык мәлімет шынайы объективті болуы үшін келесі кағидалар сақталуы тиіс:
Мемлекеттің жер корын түгелдей қамту;
Жер кадастрын жүргізудің үздіксіздігі;
Жер кадастрының әдістемелік негіз бірлігі;
Жер кадастрын жүргізу органдарынын бірыңғай жүйесінің болуы.
Жер кадастрының мәліметтері келесі жагдайларда колданы- лады:
максатты тағайындауын ескеріп, жер учаскесін пайдалану тиімділігін аныктау;
жер учаскесін жеке меншікке саткан кезде онын бағасын (жер учаскесін жалдау күқығын сату төлемін) аныктау;
салык салу;
жер учаскесін мемлекеттік қажеттіктер үшін еріксіз алу кезінде және иеліктен айыру жағдайында сатып алу бағасы мен төлем мөлшерін сотпен аныктау максатында жүргізіледі.
жер учаскесімен мәміле жасау;
жерге телем мөлшерін аныктау;
кұкыктық баска кадастрды жүргізу үшін.
Жер кадастры деген ұғымды күкыктык кадастр деген үғымнан белек карастыру керек.
Қүкыктык кадастрды жүргізу тәртібі Қазакстан Республикасының 2007 жылғы 26 шілдедегі Жылжымайтын мүлікке күкык- тарды және онымен жасалатын мәмілелерді мемлекеттік тіркеу туралы № 310 Заңымен реттеледі.
Күкыктык кадастр дегеніміз — жерге меншік пайдалану және баска да күкыктары және олардың иелері сонымен катар, жер учаскесінде жасалатын мәмілелер, оларға берілген ауыртпалык- тар туралы мәліметтердің жиынтығы. Құкыктық кадастрды тіркеуші органдар жүргізеді жөне онда жылжымайтын мүлікке қолданылатын және тоқтатылған қүкықтар және тіркеудің өзге де объектілері туралы акпарат, жылжымайтын мүліктің сәйкес - тендіру сипаттамалары, кұқық иелері туралы мәліметтер, кұкықтык кадастрдың мәліметтеріне бар сүрау салулар туралы акпарат камтылады.