- •Тест бағдарламасы туралы жалпы түсінік
- •Тест бағдарламасын құру кезеңдері
- •Сурет 1.1 ide терезесі
- •Сурет 1.2 Delphi бағдарламасының құрылымы
- •Сурет 1.3 Delphi –дегі кластар тармағы
- •Кластың құрушылары
- •Delphi ортасының меню жолы
- •Delphi ортасының компоненттер тақтасы
- •Сурет 1.3 Компоненттер палитрасы
- •Standard парағы
- •View қарап шығу тобы
- •Сурет 1.4 Standard парағы
- •Сурет 1.5 Additional парағы
- •Сурет 1.9 Additional парағы
- •Сурет 1.10 System парағы
- •Сурет 2.1 Пішін терезесі
- •Объектілер тармағының терезесі
- •Сурет 2.2 Объектілер инспекторының терезесі
- •Программалар коды терезесі
- •Сурет 2.6 Тест тапсырмасының уақыт мезгілін анықтайтын терезе
- •Сурет 2.7 Шығу батырмасы
- •Сурет 2.8 Келесі сұраққа шығу батырмасы
Сурет 1.5 Additional парағы
Төменде Additional парағы компоненттері мен олардың функциялары келітірген «Кесте 4».
Кесте 4 Additional парағы компоненттері
Белгі |
Аты |
Атқаратын жұмысы |
|
BitBtn |
Бетінде суреті және жазуы бар нұсқаулық батырма |
|
SpeedButton |
Пиктограммалық батырма. Әдетте негізгі менюдің опцияларына қол жеткізу үшін қолданылады. |
|
MaskEdit |
Арнайы мәтіндік редактор. Енгізілетін мәтінді сүзу үшін қолданылады. |
|
StringGrid |
Жолдар кестесі. Осы компонент мәтіндік мәліметті кесте түрінде көрсетуге мүмкіндік туғызады. |
|
DrawGrid |
Кез келген түрдегі мәліметтерден тұратын кесте (тіпті сурет те болуы мүмкін) |
|
Image |
Сурет. Осы компоненттің көмегімен суреттерді, пиктограммалар мен метофайлдарды шығаруға болады. |
|
Shape |
Фигура. Осы компоненттің көмегімен әр түрлі фигураларды (төртбұрыш, эллипс, шеңбер т.с.с.) формаға оналастыруға болады. |
|
Bevel |
Жиектеу. Терезенің бір аумағын үш өлшемді жиекпен немесе белдеулермен жиектеу. |
Кесте 4 жалғасы |
||
|
ScrollBox |
Қарап шығу белдеулермен қамтылған тақташа. Егер тақташадағы орналастырылған компоненттер ашылған терезеде толығымен көрсетілмесе, онда белдеулер автоматты түрде орнатылады. |
|
CheckListBox |
Ұсынылған тізімнен бірнеше опцияларды таңдауға мүмкіндік береді (әр опция CheckBox ауыстырғышымен қамтылған ) |
|
Srlitter |
Шек. Бұл компонент формадағы екі көрінетін компоненттер аралығында орналасады және бағдарламаның орындалу барысында компоненттердің арасындағы шегін жылжытуға мүмкіндік туғызады. |
|
StaticText |
Статистикалық мәтін, Label – ден айырмашылығы - өзіндік Windows терезесімен қамтылған. Сондықтан бұл терезедегі мәтінді жиектеуге болады. |
|
ControlBar |
Басқару белдеулері. Drag$Dock технологиясындағы компоненттерді «айлақтату» жабдығы – контейнері. |
|
Application Events |
Егер бұл компонент формаға орналастырылса, онда Windows-тің бағдарламаға арналған хабарлары сол терезеге шығарылады. |
|
Chart |
Диаграмма. Берілгендердің графикалық көрінісін шығаратын арнайы тақташаларды құруды жеңілдетеді. |
Dialogs парағы. Dialogs парағында Windows ортасының стандартты сұхбаттасу элементтерін ұйымдастыру үшін қолданылатын компоненттері орналасқан «Сурет 1.6». Осы парақтың объектілері орындалғанда көрінбейді және сұхбаттасу жұмыстары бағдарламалы орындалады.
Сурет 1.6 Dialogs парағы
Мысалы, if Open Dialog1.Execute then Image1.Picture.LoadFromFile (OpenDialog1. FileName);
Windows–тің сұхбаттасу терезелерінің Dialogs парғында пайда болуларының реті: Open Dialog – сұхбаттасуды таңдау; SaveDialog – файлдарды сақтау; FontDialog – қаріпін орнату; ColorDialog – түсті таңдау; PrintDialog – баспаға шығару; PrinterSetupDialog – принтерді орнату; FinDialog – жолды іздеу; ReplaceDialog – іздеу және алмастыру.
System парағы. Бұл парақты компоненттері DDE, OLE таймер және т.с.с. жүйелі сервистік элементтеріне қол жеткізуге мүмкіндік туғызады «Сурет 1.7».
Сурет 1.7 System парағы
System парағы компоненттері төмендегі компоненттер тұрады. Бұл командалар функциясын төмендегі «Кесте 5» көруге болады.
Кесте 5 System парағы компоненттері
Белгі |
Аты |
Атқаратын жұмысы |
|
Timer |
Таймер, OnTimer оқиғасы Interval (аралығы) қасиетінде анықталған уақыт аралығы бойынша шақырылады. Уақыт аралығы 1...65535 мс. |
|
PaintBox |
Сурет салуға арналған аумақ. Тышқанмен байланысты оқиғаны өңдеу үзіндісінің TРaintBox-пен салыстырмалы координаттарымен анықталады. |
|
FileListBox |
Арнайы тізімді ListBox, Мұндағы көрсетілген деректориядағы (Directory қасиеті) файлдардың тізімін шығаруға болады. Файлдар атына Mask қасиеті арқылы олардың түрін анықтауға болады.Сонымен қатар, FileEdit қасиеті арқылы файл түрін редакциялауға мүмкіндік туғызатын редакторды анықтауға болады. |
Кесте 5 жалғасы |
||
|
|
Арнайы тізімді ListBox, Мұндағы ағымдағы табақшаның деректориялар құрылымы көрсетіледі. |
|
DriveComВox |
Арнайы ағымды табақшаны таңдау ComboВoxDirlist қасиеті арқылы TdirextoryListBox элементі басқа табақшаларға өту әрекеттерін қадағалап отырады. |
|
Filter ComboВox |
Арнайы файлдар атын таңдауға мүмкіндік туғызатын ComboВox. Файлдар тізімі Filter - фильтр сүзгіш қасиеті арқылы анықталады. Ол үшін (файл) FileList қасиетінде файл түрінің үлгісі анықталған TFileListBox элементі орнатылады. |
|
Media Player |
Мультимедиалық құрылғыларды (CD-ROM, MIDI т.с.с.) басқару жұмыстарын атқарады. Play, Stop, Record батырмаларымен қамтылған. Ал аталған құрылғылармен жұмыс істеу үшін қосымша арнайы құрылғылар және бағдарламалар қажет болуы мүмкін. |
|
Ole Container |
Ole – объектілерін орналастыруға болатын жабдық (контейнер). |
|
DDEClientConv,
|
DDE байланысын ұйымдастыру үшін қолданылатын 4 компонент. компоненттер арқылы DDE – сервер. Осы (шығар көзі) және DDE - клиент (қабылдаушы) қосымшаларынан құрастыруға болады.
|
|
DDEClientItem, |
|
|
DDEServerConv, |
|
|
DDEServerItem, |
Delphi ортасының құрамына бірнеше компоненттер кіреді. Солардың кейбір маңыздыларын қарастырайық.
Сурет 1.8 Standard парағы
Standard парағының құрамына келесі компоненттер кіреді:
Кесте 6 Standard парағы компоненттері
Белгі |
Аты |
Атқаратын жұмысы |
|
Label |
Белгі. Компонентке шағын жазу орналастыру мақсатында қолданылады. |
|
Edit |
Енгізу қатары. Бір мәтіндік жолды енгізу, көрсету және түзету амалдарын орындауға қолданылады. |
|
GroupBox |
Элементтер тобы. Бір мағыналық компоненттерді біріктіру. |
Additional парағы. Additional парағының құрамына сұхбаттасу терезелерін орнату үшін қолданылатын келесі компоненттер кіреді «2.2-сурет».