- •VI ғ. Түрік жазбалары болғандығына қандай деректер куәлік етеді?
- •960 Ж. Қазақстанда қандай мемлекет ислам дінін ресми дін деп жариялады?
- •VIII-хі ғғ. Қыпшақ тайпасы қай мемлекеттің құрамында болды?
- •1359-1379 Жж. Алтын Орда тарихында қандай кезең деп аталды:
- •XVII ғасырда Қазақ хандығының астанасы болған қала:
- •XVII ғ. Соңы - XVIII ғ. Басында Қазақ хандығы қай хан тұсында өз алдына біртұтас мемлекет болды?
- •Xvіі ғ. Қазақтың өте маңызды тарихи әдебиет ескерткіші:
- •1836-1838 Ж.Ж. Исатай Тайманұлы мен Махамбет Өтемісұлының басшылығымен болған көтеріліс Қазақстанның қай территориясында болды?
- •1883 Ж. Қазақтың бірінші мұғалімдер мектебі қай қалада ашылды?
- •1918 Жылы жазда атаман Дутов қай қаланы алды? Сөйтіп, ол Кеңестік Түркістанды Орталық Ресейден бөліп тастады:
- •1930-1932 Жылдардағы аштыққа дейін Қазақстанда қанша тұрғындар болды және солардың қаншасы аштық пен эпидемиядан қайтыс болды:
- •1931-1933 Жылдардағы қолдан ұйымдастырылған алапат аштықтан қазақ халқы қанша пайызын жоғалты?
- •1941-1945 Жылдары Қазақстанда қанша зауыт, фабрика, кеніш, шахта және жекеленген өндірістер салынды?
- •1947 Ж. Шыққан е.Бекмахановтың монографиясы:
- •1937 Жылы атылған қазақ лингвистикасының негіздеушісі «Алашорда» басшылырының бірі:
- •1946-1980 Жж. Аралығында шет елдермен Қазақстанның байланыстарының басым түрі:
- •1960 Жылдары Мәскеуде оқитын студент жастардың қазақ халқының рухани өркендеуі мен дамуын жаңғырту мақсатында құрған ұйымы:
- •1950 Жылы іске қосылған Мұнайлы Ембі бассейіні Қазақ кср-ы бойынша мұнай шығару көлемін өсірді.
- •1947 Ж. Цинк өнімдерін берген ірі комбинат орналасқан қала:
- •1965 Жылы өзінің бірінші мұнайын берген өндіріс орны:
- •1954 – 1986 Жылдар аралығында Республикада қазақ тілінде білім беретін қанша мектеп жабылды:
- •1985 Ж. Қазақ кср-ң территориясында орналасты:
- •1987 Ж. Тамызда Қазақ кср-да құрылған бірінші тәуелсіз ұйым:
- •1990-Жылы қарашада Қазақстан Республикасында бірінші бірлескен банк құрылды, қай мемлекеттің қатысуымен?
- •1995 Жылдан бастап Қазақстан Республикасының Жоғарғы оқу орындарының студенттері ақш мен Еуропа оқу орындарында оқуға түсуге мүмкіндігін қай бағдарлама бойынша алды:
- •1995 Жылы Республикада кімнің мерейтойы кең түрде аталып өтілді?
- •1989 Ж. Көктемде о.Сүлейменовтың басшылық етуімен құрылған экологиялық қозғалысты атаңыз:
- •1993 Жылы президент н.Ә.Назарбаев қол қойған Лиссабон хаттамасы Қазақстанды қалай жария етті?
- •1989 Ж. «Тіл туралы» заңда қазақ тіліне берілген статус:
- •Vіі Қысқы олимпияда Азиада қай жылы және қайда болды?
Қазақстан тарихы
Барлық мамандықтар үшін
Каз
1
Жұмабеков Ж.А.
Алимбаев Т.Т.
Елеуханова С.В.
Смағұлов Н.Б.
$$$ 1
Қазақстан территориясынан табылған алғашқы адамның ізі қай дәуірге жатады?
A) темір дәуіріне
B) қола дәуіріне
C) жаңа тас дәуіріне
D) орта тас дәуіріне
E)& ерте тас дәуіріне.
$$$ 2
Ежелгі адамдардың материалдық және рухани мәдениеті туралы археологиялық материалдардың қай түрі басты мәлімет береді?
A) қыш бұйымдар
B) қола бұйымдар
C) адамдар мен жануарлар сүйектері
D)& тастан жасалған еңбек құралдары
E) жануарлар сүйектерінен жасалған бұйымдар.
$$$ 3
Палеолит кезеңінің мекен-жайлары Қазақстанның қай бөлігінен табылды?
A) Сырдария өзенінің бассейінен
B) Ертіс өзенінің бассейінен
C) Орталық Қазақстаннан
D) Маңғыстаудан
E)& Қаратау жоталары аймағынан.
$$$ 4
Неолит дәуірінде шаруашылықтың қай түрі өмірге келді?
A)& өндірушілік
B) тұтынушылық
C) натуралдық
D) кешендік
E) өзіншілік.
$$$ 5
Неолит хронологиялық қай кезеңді қамтиды?
A)& б.д.д. 5 мың жылдан-б.д.д. 3 мың жылға дейін
B) б.д. 12-10 мың жылы
C) б.д.д. 5-10 мың жылы
D) б.д.д. 12-10 мың жылы
E) б.д. 2-7 мың жылы.
$$$ 6
Адамзат тарихын кезеңдеуге қай дәуірлер кірмейді?
A) тас дәуірі
B)& далалық және таулы кеңістіктерді игеру дәуірі
C) қола дәуірі
D) темір дәуірі
E) орта ғасыр дәуірі.
$$$ 7
Адамзат тарихындағы ең ерте кезең қалай аталады?
A) орта палеолит
B)& төменгі палеолит
C) мезолит
D) неолит
E) соңғы палеолит.
$$$ 8
Соңғы палеолиттің алып жатқан хронологиялық кезеңі қандай?
A) б.д.д. 50-40 мыңжылдықтар
B) б.д.д. 10-2 мыңжылдықтар
C)& б.д.д. 35-30 мың жылдық-12-10 мың жылдықтар
D) б.д.д. 10-5 мың жылдықтар
E) б.д.д. 15-5 мың жылдықтар.
$$$ 9
Қазіргі адамдар түрі тас дәуірінің қай кезеңінде қалыптасып шықты?
A) ерте палеолитте
B) орта палеолитте
C)& соңғы палеолитте
D) мезолитте
E) неолитте.
$$$ 10
Алғашқы адамдардың қауымдық бірлесуі не үшін болды:
A) қару жасауда
B) жанұяны сақтауда
C) еңбек құралдарын бірігіп жасауда
D) жер жыртудағы бірлесуде
E)& шабуылдан бірлесіп қорғану мен аңшылықта.
$$$ 11
Адамдар тасты жарқырату, тесу мен кесуді қай дәуірде үйренді?
A) соңғы палеолитте
B) мезолитте
C) орта палеолитте
D)& неолитте
E) энеолитте.
$$$ 12
Заттай деректер бойынша адамзаттың өткен тарихын зерттеуші ғылым:
A) антропология
B) астрономия
C)& археология
D) этнография
E) этнология.
$$$ 13
Адамдар отты шығаруды қай дәуірде үйренді?
A) мезолитте
B) соңғы палеолитте
C) энеолитте
D)& орта палеолитте
E) ерте палеолите.
$$$ 14
Неолит дәуірінің керамикалық бұйымдарындағы кең тараған қандай бедерлер?
A) өсімдіктік
B) гүлдік
C) нүктелік
D) жіптік бейнелік
E)& геометриялық.
$$$ 15
Адамзат тарихындағы ең ұзақ кезең қандай?
A) қола ғасыр
B) мұздық кезең
C) мысты тас ғасыры
D)& тас ғасыры
E) темір ғасыры.
$$$ 16
Солтүстік Қазақстан облысындағы Энеолит дәуірінің ірі мәдени тұрағын ата:
A) Шебір тұрағы
B) Сексеуіл тұрағы
C) Қосқұдық тұрағы
D) & Ботай тұрағы
E) Дүзбай тұрағы
$$$ 17
Қазақстан территориясындағы ертедегі еңбек құралдарының алғашқы табылуы қай тарихи кезеңмен сәйкестендіріледі?
A)& б.д.д. 800 -700 мың жылмен
B) б.д.д. 600-700 жылмен
C) б.д.д. 140 – 40 мың жылмен
D) б.д.д. 10 мың жылмен
E) б.д.д. 15-5 мың жылмен.
$$$ 18
Палеолиттің хронологиялық рамкасы:
A) б.д.д. 12-10 мың жылдық-б.д.д. 5мың жылдық
B)& б.д.д.2,6 мың жыл жылдық-б.д.д. 12 мың жылдық
C) 50-40 мың жыл бұрын-б.д.д. 12-10 мың жыл
D) б.д.д. 2,6 мың жыл-б.д.д. 12-10 мың жыл
E) б.д.д. 15 мың жылдық - б.д.д. 5 мың жыл.
$$$ 19
Ашель дәуіріне жататын Орталық Қазақстандағы тұрақты көрсет:
A) Бөріқазған
B) Қозыбай
C)& Құдайкөл
D) Қанай
E) Шүлбі.
$$$ 20
Орта палеолиттің хронологиялық рамкасы:
A) б.д.д. 100-50 мың ж.
B) б.д.д. 40-140 мың ж.
C) б.д.д. 50-40 мың ж.
D)& б.д.д. 150-120 мың ж.-б.д.д. 30 мың ж.
E) 12-10 мың ж.
$$$ 21
Орта тас ғасырының хронологиялық рамкасы (мезолит):
A) б.д.д. 12-3 мың ж.
B) б.д.д. 5 мың ж.- б.д.д. 3 мың ж.
C) б.д.д. 12-10 мың ж.
D) б.д.д. 2-7 мың ж.
E)& б.д.д 12-5 мың ж.
$$$ 22
Адамдар садақ пен жебені қашан ойлап тапты?
A)& мезолитте
B) неолитте
C) жоғарғы палеолитте
D) палеолитте
E) соңғы палеолитте.
$$$ 23
Алғашқы қоғамдық еңбек бөлінісі деп не айтылады?
A)& малшылықтың егіншіліктен бөлінуі
B) жер өңдеушіліктен қолөнердің бөлінуі
C) жер өңдеушіліктен сауданың бөлінуі
D) қолөнерден сауданың бөлінуі
E) қолөнерден өнердің бөлінуі.
$$$ 24
Ежелгі адамдардың жартастарға салған суреттері қалай аталады?
A)& петроглифтер
B) иероглифтер
C) фрескалар
D) монограммалар
E) жазулар.
$$$ 25
Орталық Қазақстан территориясындағы соңғы қола дәуірінің мәдениеті қалайша аталады?
A) Тасмола
B)& Беғазы-Дәндібай
C) Нұра
D) Жетісу
E) Атасу.
$$$ 26
Андрон мәдениетінің 50-дан астам мекен-жайлары мен 150-ден астам қорымдары Қазақстан территориясының қай жерінен табылды?
A)& Орталық Қазақстан
B) Оңтүстік Қазақстан
C) Жетісу
D) Батыс Қазақстан
E) Шығыс Қазақстан.
$$$ 27
Андрондықтардың айналысқан шаруашылықтарының негізгі түрі:
A) жер өңдеу мен қолөнер
B)& малшылық пен жер өңдеу
C) балықшылық пен бақташылық
D) бау-бақша өсіру мен жер өңдеу
E) аңшылық пен терімшілік.
$$$ 28
Қола дәуірі кезеңінде Қазақстан тұрғындарының шаруашылығында қандай айтарлықтай өзгерістер болды?
A) балықшылық дамыды
B) қол өнер дамыды
C) бау-бақша өсіру дамыды
D)& көшпелі мал шаруашылығын жүргізу басталды
E) қала мәдениеті негізі қаланды.
$$$ 29
Қола дәуірі кезеңінде Қазақстан аймағында-интенсивтік металл қорыту орындары:
A) Жетісу
B) Оңтүстік Қазақстан
C) Батыс Қазақстан
D)& Орталық және Шығыс Қазақстан
E) Солтүстік Қазақстан.
$$$ 30
Ежелгі қалалардың салынуының басы болған-Арқайым қай жерде орналасқан?
A) Шығыс Қазақстанда
B) Сырдарияның төменгі сағасында
C)& Қостанай мен Челябі облыстарының шекарасында
D) Ертіс бойында
E) Арал бойында.
$$$ 31
Орталық Қазақстандағы қола дәуірінің ескерткіштерін зерттеген ірі археолог ғалым:
A) Б.В. Андрианов
B) М.П. Грязнов
C) Г.Б. Зданович
D)& Ә.Х. Марғұлан
E) С.С. Черников.
$$$ 32
Қола дәуірінің хронологиялық алып жатқан уақыты:
A) XVIII-VIII ғғ. басы
B)& б.д.д. XVIII ғ.-VIII ғ. басы
C) б.д.д. X-IX ғғ.
D) VIIIғ. –VII ғ.
E) IX-X ғғ.
$$$ 33
Ерте қола кезеңінің хронологиялық алып жатқан уақыты:
A) б.д.XVI-XIV ғғ.
B) б.д.д. XV-XIV ғ..
C)& б.д.д. XVIII-XVI ғғ.
D) б.д.д. XVII-XIV ғғ.
E) б.д.XVIII-XVI ғғ.
$$$ 34
Орта қола кезеңінің хронологиялық алып жатқан уақыты:
A) б.д. XVIII-XVI ғғ.
B) б.д.XV-XII ғ..
C) б.д. XVI-XII ғғ.
D)& б.д.д. XV-XII ғғ.
E) б.д.д. XVI-XII ғғ.
$$$ 35
Соңғы қола дәуірінің хронологиялық алып жатқан уақыты:
A) б.д.д. XII-VIII ғғ.
B) б.д.д. VIII-XII ғғ.
C) б.д.д. XVI-XII ғғ.
D) б.д.д.XII-VIII ғ. басы
E)& б.д.д. XII- б.д.д. VIII ғ. басы.
$$$ 36
Андрондықтардың қоғамдық құрылысы:
A) рулық қауым
B) аналық рулық қауым
C)& жанұялық қауым
D) аталық рулық қауым
E) тайпалық.
$$$ 37
Адамдардағы мүлік теңсіздігі қай дәуірде туындады?
A) неолитте
B) орта палеолитте
C) мезолитте
D) ерте палеолитте
E)& қола дәуірінде.
$$$ 38
Андрондықтарда ежелгі наным-сенімдер мен культтық дәстүрлерді сақтаушы кім болған?
A) көсемдер
B) әскерлер
C)& абыздар
D) қауымдастар
E) әмірлер.
$$$ 39
Адамзат қоғамы тарихында аналық рудан аталық руға өту қай кезеңге жатады?
A) темір дәуірі
B) неолит
C) палеолит
D) мезолит
E)& қола дәуірі.
$$$ 40
Андрондықтардың күн басты құдайы:
A) индра
B) ахура
C) веритрагна
D) ииме
E)& митра.
$$$ 41
Андрондықтарда алғашқы жерге соқа салу құрметі кімге берілген?
A) көсемге
B) ру ақсақалына
C) абызға
D)& патшаға
E) ерікті қауым адамы- шаруаға.
$$$ 42
Орталық Қазақстандағы ерте қола дәуірінің археологиялық мәдениеті қалай аталады?
A)& Нұра
B) Беғазы-Дәндібай
C) Атасу
D) Андрондық
E) Тасмола.
$$$ 43
Орталық Қазақстандағы орта қола дәуірінің археологиялық мәдениеті қалай аталды?
A)& Атасу
B) Нұра
C) Беғазы-Дәндібай
D) Андрондық
E) Тасмола.
$$$ 44
Қола дәуіріндегі қыштан жасалған бұйымдардағы ең көп кездесетін бедерлер қандай?
A) нүктелер
B) гүлдік
C) аң стильді
D)& геометриялық
E) шеңберлік.
$$$ 45
Андрон мәдениетінің археологиялық рәмізіне не алынған?
A)& сырғалар мен шолпылар
B) тарақ
C) қыш ыдыс
D) орақ пен балға
E) сапты қол айна.
$$$ 46
Андрондықтар қай нәсілдік типке жатады?
A) тұрандықтар
B) монголоид
C) негроид
D)& европоид
E) мулаттар.
$$$ 47
Солтүстік және Батыс Қазақстандағы ең танымал андрон мәдениеті:
A)& Алексеевка және Тасты-Бұтақ қорымдары
B) Қарасай қорымдары
C) Атасу тұрақтары
D) Қарабие қорымы
E) Тамғалы қорымы, Дәндібай тұрағы.
$$$ 48
Андрондықтардың жартастарға салған суреттерінің ең көп шоғырланған жері табылды:
A) Солтүстік Қазақстанда
B) Батыс Қазақстанда
C) Орталық Қазақстанда
D) Балқаш маңының солтүстігі
E)& Жетісу және Қазақстанның оңтүстігінде.
$$$ 49
Андрон дәуірінің ең айбатты және жинақы соғыс қаруы не?
A) әскери садақ пен жебе
B) арбалеттер
C) қозы жауырын найзалар
D)& соғыс арбалары
E) әскери балта.
$$$ 50
Ғұндар этникалық өзіндік келбеті жағынан кімдерге ұқсады:
A) үндіирандықтарға
B) арийлерге
C)& түркілерге
D) европоидтарға
E) славяндарға.
$$$ 51
Б.д.д. ІІІ ғ. сақ тайпаларының орнына үйсіндер келді. Олар Қазақстан территориясының қай жерін мекендеді?
A) Сырдария өзенінің аңғары
B) Орталық Қазақстанда
C) Солтүстік Қазақстанда
D) Маңғыстауда
E)& Жетісуда.
$$$ 52
«Халықтардың ұлы қоныс аударуы» қашан болған?
A) б.д. І мың-ІІ мың
B) б.д.д. 47 ж.
C)& б.д. II-V ғғ.
D) б.д.д. І ғ.
E) 552 ж.
$$$ 53
Б.з.д. 206 жылы ғұн мемлекетінің тағына кім отырды?
A) Тұман тәңірқұт
B) Хуханье
C)& Мөде
D) Чжи-Чжи
E) Атилла.
$$$ 54
Археологтар тапқан «Алтын адам» қай ғасырға жатады?
A) б.д.д. VII ғ.
B) б.д.д. II ғ.
C)& б.д.д.V-IV ғғ.
D) б.д.д. I ғ.
E) б.д.д.III ғ.
$$$ 55
Ғұндар қоғамы қанша рудан тұрған?
A) 25
B)& 24
C) 17
D) 19
E) 30.
$$$ 56
Б.д.д. І мың жылдығында өмір сүріп күшті, дамыған қаңлылардың алып бірлестіктері Қазақстанның қай жерінде орналасты?
A) Жетісу
B)& Оңтүстік Қазақстан
C) Маңғыстау
D) Шығыс Қазақстан
E) Орталық Қазақстан.
$$$ 57
Үйсіндердің ел басқарушысының лауазымы қандай?
A) патша
B) жабғу
C) ябғу
D)& гуньмо
E) елтебер.
$$$ 58
І Дарий қай жылдары сақтарға жорық жасады?
A) б.д.д. 330-327 жж.
B)& б.д.д. 519-518 жж.
C) б.д.д. 530-522 жж.
D) б.д. 519-518 жж.
E) б.д. 540-560 жж.
$$$ 59
Б.д.д. VII-III ғғ. Тасмола археологиялық мәдениеті Қазақстан территориясының қай жерінде түзілді?
A) Батыс Қазақстан
B) Жетісу
C)& Орталық Қазақстан
D) Оңтүстік Қазақстан
E) Амудария мен Сырдария аралығында.
$$$ 60
Үйсіндер астанасы Чигучен қаласы қайда орналасты?
A) Чу өзенінің алқабы
B)& Ыстықкөл жағалауы
C) Талас өзені алқабы
D) Іле алқабы
E) Қытаймен шекарада.
$$$ 61
Қазақстан территориясындағы алғашқы тайпалар одақтары қандай жалпы атаумен аталған?
A) ғұндар
B) үйсіндер
C) қаңлылар
D)& сақтар
E) түріктер.
$$$ 62
Александр Македонский сақтармен қай ғасырда соғысқан?
A) б.д.д. VII ғғ.
B) б.д.д. VI ғғ.
C)& б.д.д. IV ғғ.
D) б.д.д. I ғғ.
E) б.д.д. II ғғ.
$$$ 63
«Азия скифтері» деп аталған тайпалар:
A) қыпшақтар
B)& сақтар
C) моңғолдар
D) түріктер
E) үйсіндер.
$$$ 64
Сақтар қоғамы қандай үш топқа бөлінді?
A) көсемдер, бектер, қауымдағылар
B)& жауынгерлер, абыздар, қауымдағылар
C) патшалар, әмірлер, қауымдағылар
D) көсемдер, шаруалар, қауымдағылар
E) патшалар, абыздар, қауымдағылар.
$$$ 65
Сақтар қоғамындағы әйелдердің құқығы:
A) Шектеулі құқықтар
B) Бала тәрбиесіндегі жеке құқықтар
C)& Еркектермен тең құқықтар
D) Құқықтары болмаған
E) Ерлерден де жоғары құқықтары болған.
$$$ 66
Сақтарды «скифтер» деп атаған жазба деректер қандай?
A) парсы деректері
B) қытай деректері
C)& ежелгі грек деректері
D) орыс жылнамалары
E) інжіл.
$$$ 67
Сақ қорғандарынан табылған бұйымдардағы кездесетін нақыштар:
A) соғды стилі
B) геометриялық стиль
C) гүлдік стиль
D)& аңдық стиль
E) парсы стилі.
$$$ 68
Қазақстан территориясындағы ежелгі жазба деректер қашан пайда болды?
A)& б.д.д. І-мың жылдық
B) б.д.д. ІІ-мың жылдық
C) б.д.д. ІІІ-мың жылдық
D) б.д. І-мың жылдық
E) б.д. ІІ-мың жылдық.
$$$ 69
Марафон соғысында (б.д.д. 490-шы жылы) сақтар кімдермен одақтасып және кімдерге қарсы соғысқан?
A) гректермен парсыларға қарсы
B) ғұндармен қарсы қытайларға қарсы
C) қытайлықтармен бірге гректерге қарсы
D)& парсылармен бірге гректерге қарсы
E) қытайлықтармен бірге ғұндарға қарсы.
$$$ 70
Геродот айтылымдарындағы сақтар қоғамындағы ең үлкен, өте көп туыстас тайпалар:
A) хауомаваргалар
B) аргипейлер
C) парасогда
D) парадарайлар
E)& массагеттер.
$$$ 71
Исседон сақтары Қазақстан территориясының қай жерін мекендеді?
A) Батыс Қазақстан
B) Жетісу
C)& Орталық Қазақстан
D) Оңтүстік Қазақстан
E) Амудария мен Сырдария аралығы.
$$$ 72
Монғолия мен Қытайға қарай Қара теңізден басталатын Дала жолы қашан пайда болды?
A)& б.э.д. І-мыңжылдықтың ортасы
B) б.э.д. І-мыңжылдықтың аяғы
C) б.э.д. ІІ-мыңжылдықтыңбасы
D) б.э.д. V ғ.
E) б.э.д. VІІ ғ.
$$$ 73
Сақтарды куәландыратын ежелгі жазба деректі қалай атайды?
A) санскрит
B)& авеста
C) руника
D) кабе
E) даос жазба қазынасы.
$$$ 74
Үйсіндер қай мемлекетпен елшілік және туыстық қарым-қатынаста болған?
A) Парфиямен
B) Мидиямен
C) Византиямен
D)& Қытаймен
E) Риммен.
$$$ 75
Ғұндардың Еуропа елдеріне жорығын кім басқарған?
A) Мөде
B)& Аттила
C) Тумын
D) Чжи-чжи
E) Скунх.
$$$ 76
Қытай деректерінде қаңлылар туралы алғашқы мәліметтер беру қай ғасырға жатады?
A) б.э.д. І ғ.
B) б.э.д. ІІІ ғ.
C)& б.э.д. ІІ ғ.
D) б.э.д. ІV ғ.
E) б.э.д. V ғ.
$$$ 77
Қаңлылардың астанасының аты:
A) Чигучен
B) Яньцай
C) Ханбалық
D) Қарақорым
E)& Битянь.
$$$ 78
Қаңлылардың бүкіл өмір сүрген кезеңдеріндегі ең басты саяси тенденциясын айқындаған дәлелдеме не?
A) Қашғара Бан Чао билеушісімен соғыс
B) жаулап алу соғыстары
C)& Сырдария бойымен жүретін Жібек жолын қадағалау
D) тиындар жасау
E) хан әулетімен тығыз экономикалық және саяси байланыс.
$$$ 79
Ежелгі қалалар, елді мекендерді қазғанда археологтар табатын материал:
A) тас диірмендер
B) қола жебе ұштары
C) әсемдік бұйымдар
D)& қыш ыдыс-аяқтар
E) қару жарақтар.
$$$ 80
Қазақстан территориясындағы ежелгі мемлекеттердің қайсысында зәулім сарайлар салу болған?
A) үйсіндерде
B)& қаңлыларда
C) ғұндарда
D) Бактрияда
E) Ферғанада.
$$$ 81
Сақтар аңыздарында аттың бейнесін ненің бейнесімен байланыстырады?
A)& күн бейнесімен
B) аспан бейнесі
C) жердің бейнесімен
D) құс бейнесімен
E) дүние жүзінің бейнесімен.
$$$ 82
Аса күшті ғұн мемлекетінің Оңтүстік және Солтүстік болып екіге бөліну жылы:
A) б.э.д. 30 ж.
B)& б.э.д. 55ж.
C) б.э.д. 132 ж.
D) 43 ж.
E) б.э.д. 60 ж.
$$$ 83
Қай ғасырда ғұндар Еуропада пайда болды?
A) б.э.д. ІV ғ.
B)& б.э. ІV ғ.
C) б.э.д. V ғ.
D) б.э.ІІІ ғ.
E) б.э.д. ІІІ ғ.
$$$ 84
Б.з.д. І ғ. сарматтардың скифияның едәуір бөлігін құлазытып жерін жаулап алғанын қай антик тарихшысы жазды?
A) Марцеллин
B) Иордан
C)& Диодор
D) Сыма Цянь
E) Германарих.
$$$ 85
Ғұн қоғамындағы басқарушының лауазымы:
A)& шаньюй
B) түменбасы
C) гуньмо
D) жабғы
E) шад.
$$$ 86
Сақтарда жауынгерлер мен патшаларды білдіретін атрибуттар:
A) құрбандық май шамдар
B) арбакештер
C) құрбандық тостағандар мен ерекше бас киімдер
D)& садақ пен жебелер
E) салт аттылар.
$$$ 87
VІ - Х ғғ. Қазақстандағы мемлекет түрі:
A) орталықтанған дамушы
B) дамушылық
C)& ерте феодалдық
D) рулық-тайпалық
E) алғашқы қауымдық.
$$$ 88
Түрік қағанатын 552 жылы кім басқарды?
A) Мұқан қаған
B)& Бумын қаған
C) Жегуй қаған
D) Тон-Жабғу қаған
E) Үш елік қаған.
$$$ 89
561-563 жылдары Түріктер эфталлиттерге қарсы қай мемлекетпен одақтасты?
A)& Иранмен
B) Византиямен
C) Қытаймен
D) Урартумен
E) Риммен.
$$$ 90
Орталық Азиядағы саяси үстемдікке жету үшін Түрік қағанаты қай қағанның кезінде қол жеткізді?
A) Бумын
B)& Мұқан
C) Жегуй
D) Үш-елік
E) Сақал.
$$$ 91
Батыс Түрік қағанатының орталығын атаңыз:
A)& Жетісу
B) Мауереннахр
C) Арыстанды өзенінің оң жағасы
D) Орхон өзені
E) Орал мен Еділ өзендерінің аралығы.
$$$ 92
Батыс Түрік қағанаты қағанының астанасы қайда орналасты?
A) Мерке
B)& Суяб
C) Тараз
D) Ташкент
E) Сығанақ.
$$$ 93
Батыс Түрік қағанатының сауда саттық және қолөнер орталығы болған ірі қала:
A) Ташкент
B) Мерке
C) Құлан
D)& Тараз
E) Сығанақ.
$$$ 94
Түріктер сауда саттық байланыстарды қай елдермен жүргізді?
A) Ресей
B) Қытаймен
C) Ауғаныстанмен
D)& Византиямен
E) Мысырмен.
$$$ 95
Батыс Түрік қағанатында жоғарғы үкімет басшысы мен қолбасшысы қалай аталды?
A) сюбашы
B) жабғу
C) елтебер
D)& қаған
E) хан.
$$$ 96
Батыс түрік қағанатының құрамында қандай тайпалық одақтар құрылған?
A)& дулулар мен нушибилер
B) қимақтар мен қыпшақтар
C) ғұндар
D) дайлар
E) керейлер.
$$$ 97
Батыс Түрік қағанаты қашан ыдырады?
A) VІ ғ.басы
B) VІ ғ. аяғы
C)& VІІІ ғ.басы
D) VІІІ ғ.ортасы
E) ІХ ғ. басы.
$$$ 98
Батыс Түрік қағанатында сот ісін кім жүргізді?
A) жабғу
B) джабғу
C) елтебер
D)& бұйрықтар
E) хан.
$$$ 99
Батыс Түрік қағанатының қағанының орынбасары, алам-салықты бақылаушы?
A) ябғу
B) жабғу
C) елтебер
D)& тұдын
E) хан.
$$$ 100
Батыс Түрік қағанатында ең жоғарғы сот өктемдігі кімдердің қолында болды?
A) ябғу
B)& тархан
C) елтебер
D) тудун
E) хан.
$$$ 101
Батыс Түрік қағанатының жазғы резиденциясын ата:
A)& Мыңбұлақ
B) Тараз
C) Суяб
D) Атлах
E) Шаш.
$$$ 102
Түрік қағанатының өмір сүрген уақыты қай жылдарды қамтиды?
A) 652-700 жж.
B)& 552-603 жж.
C) 429-504 жж.
D) 441-562 жж.
E) 550-605 жж.
$$$ 103
Батыс Түрік қағанатының өмір сүрген уақыты қай жылдарды қамтиды?
A) 652-700 жж.
B)& 603-704 жж.
C) 429-504 жж.
D) 441-562 жж.
E) 550-605 жж.
$$$ 104
Батыс түрік қағанатының негізгі тұрғындарын кімдер құрады?
A) тархандар
B) елтеберлер
C) төленгіттер
D)& қарабұдындар
E) тұдындар.
$$$ 105
Түргеш қағандығының астанасы:
A) Мыңбұлақ
B) Құлан
C)& Суяб
D) Атлах
E) Шаш.
$$$ 106
Ташкент қаласының ежелгі атауы:
A) Мыңбұлақ
B) Тараз
C) Суяб
D) Атлах
E)& Шаш.
$$$ 107
Мавераннахр қайда орналасты?
A) Жетісуда
B)& Амудария мен Сырдарияның аралығында
C) Орта Азияда
D) Шу мен Талас аңғарында
E) Алатаудың етегінде.
$$$ 108
Түргештер қағанының астанасы Суябтан Таразға көшірілуі қай қағанның кезінде болған?
A)& Сұлу
B) Мұқан
C) Бумын
D) Үш-елік
E) Сақал.
$$$ 109
Түргештердің қай қағаны өзінің қолбасшылығымен ерекшеленді?
A)& Сұлу
B) Мұқан
C) Бумын
D) Үш-елік
E) Сақал.
$$$ 110
«Құтты білік» поэмасының авторы кім?
A) М.Қашқари
B) Әл-Фараби
C) Қорқыт
D)& Ж.Баласағұн
E) А.Иассауи.
$$$ 111
Ежелгі түрік жазбасы қалай аталады?
A) скиф жазбасы
B) соғды
C)& руна
D) санскрит
E) иероглифтік.
$$$ 112
VI ғ. Түрік жазбалары болғандығына қандай деректер куәлік етеді?
A) Иран
B) Парсы
C)& Қытай
D) Орыс
E) Араб.
$$$ 113
Түріктер қашан Жерорта теңізі елдеріне апаратын Ұлы Жібек жолы тармағының иесіне айналды?
A) Аварларды жеңгеннен кейін
B) Шығыс Түркістанды қосып алғаннан кейін
C)& Орта Азияны жаулап алғаннан кейін
D) Қидандардың Манчжурияны бағындырғаннан кейін
E) Енисей қырғыздарын бағындырғаннан кейін.
$$$ 114
Ұлы Жібек жолы қай жылдарға дейін пайдаланылды?
A) XVII-XVIII ғғ.
B) III –V ғғ.
C) VI-VII ғғ.
D) IX –X ғғ.
E)& XIV-XV ғғ.
$$$ 115
Ұлы жырау Қорқыттың туған жерін көрсет:
A) Өзбекстан
B)& Қазақстан
C) Қырғызстан
D) Түркіменстан
E) Татарстан.
$$$ 116
Білге қаған мен Күл-тегін құрметіне жазылған көне түрік жазбалары қандай жазумен жазылған?
A) соғды
B) ұйғыр
C)& руна
D) араб
E) латын.
$$$ 117
Б.з.д. ІІ ғасырдан бастап ХIV-XV ғ. дейін халықаралық сауда жолы болған Ұлы Жібек жолының басты товарын көрсет:
A) алтын.
B)& жібек
C) қару-жарақ
D) бағалы тастар
E) піл сүйегі мен алтын.
$$$ 118
Ұлы Жібек жолы қай уақыттан бастап дипломатиялық және сауда жолы ретінде қызмет ете бастады?
A) б.з.д. X-IX ғғ.
B)& б.з.д. ІІ ғ. ортасында
C) б.з.д. VI-VII ғғ.
D) б.з.д. І мыңжылдықтың басында
E) б.з.д. ІІ ғ. аяғында.
$$$ 119
VI-VII ғғ. Қазақстанның қандай аймақтары экономиканың мәдениеттің орталығы болды?
A) Солтүстік Қазақстан
B)& Жетісу және Оңтүстік Қазақстан
C) Маңғыстау және Батыс Қазақстан
D) Қашқария және Шығыс Қазақстан
E) Сары-Арқа.
$$$ 120
Ежелгі қала орталығы қалай аталады?
A) рабад
B) базар
C) шахристан
D) қыстақ
E)& цитадель.
$$$ 121
Көпестер мен шенеуніктер тұрған қала бөлігі қалай аталды?
A) рабад
B) базар
C)& шахристан
D) қыстақ
E) цитадель.
$$$ 122
Ортағасырлық қаланың қолөнершілер мен кедейлер тұратын бөлігі қалай аталды?
A)& рабад
B) базар
C) шахристан
D) қыстақ
E) цитадель.
$$$ 123
Ежелгі қаланың экономикалық орталығы қалай аталады?
A) рабад
B)& базар
C) шахристан
D) қыстақ
E) цитадель.
$$$ 124
IX-XII ғғ. Жетісудың ірі саяси, экономикалық және мәдени орталығы болды?
A)& Тараз
B) Отрар
C) Жанкент
D) Сығанақ
E) Пенчуль.
$$$ 125
Қай қалаларда ІХ ғасырда ақша сарайлары болды?
A)& Тараз, Испиджап
B) Отрар, Құлан
C) Жанкент, Мерке
D) Сығанақ, Шаш
E) Пенчул, Құлан.
$$$ 126
Түріктердің бас құдайы
A) Ұмай
B) От-ана
C) Алла
D)& Тәңірі
E) Зеңгі баба.
$$$ 127
«Ежелгі түріктер» кітабының авторы кім?
A) Н. Рычков
B) Е. Бекмаханов
C)& Л. Гумилев
D) Ш. Уәлиханов
E) А. Байтұрсынов.
$$$ 128
Қазақстанда ислам дінінің тарала бастауы:
A) XV ғғ.
B) III –V ғғ.
C) VI –VII ғғ.
D)& VIII ғғ.
E) X ғ.
$$$ 129
Орхон-Енисей жазуын алғаш кім оқыды?
A) Н.Рычков
B) Е.Бекмаханов
C)& В.Томсен
D) В.Вильяминов-Зернов
E) В.Маковецкий.
$$$ 130
Әл-Фараби қай қалада дүниеге келді?
A) Сығанақ
B) Суяб
C) Тараз
D) Шаш
E)& Отырар.
$$$ 131
Кімді Шығыстың «Екінші Аристотелі» деп атайды?
A) Әл-Якуби
B)& Әл-Фараби
C) Әл-Бируни
D) Низами
E) М. Қашқари.
$$$ 132
Көлемі және кітап саны жағынан әлемдегі екінші кітапхана қай қалада болды?
A) Сығанақта
B) Суябта
C) Таразда
D) Ташкентте
E)& Отырарда.
$$$ 133
«Философия және математикалық трактаттар» кітабының авторы?
A) Әл-Якуби
B)& Әл-Фараби
C) Әл-Бируни
D) Низами
E) М. Қашқари.
$$$ 134
«Диуани-лұғат-ат-түрік» еңбегінің авторы:
A) Әл-Якуби
B) Әл-Фараби
C) Әл-Бируни
D) Низами
E)& М.Қашқари.
$$$ 135
«Диуани хикмет» кітабының авторы:
A) Әл-Якуби
B) Әл-Фараби
C) Әл-Бируни
D)& Ахмет Иассауи
E) М.Қашқари.
$$$ 136
Түркістандағы Қожа Ахмет Иассауи кесенесін кім салды?
A)& Темір
B) Шыңғысхан
C) Қасым
D) Жәнібек
E) Өзбек.
$$$ 137
Түркістандағы Қожа Ахмет Иассауи кесенесі қашан салынды?
A) ХІІ – ХІІІ ғасырлар қарсаңында
B) XVI – XVII ғасырлар қарсаңында
C) ІХ – Х ғасырлар қарсаңында
D)& XІV – XV ғасырлар қарсаңында
E) V – VI ғасырлар қарсаңында.
$$$ 138
Қандай мемлекетте ежелгі түрік жазуы алғаш рет араб графикасына алмастырылды?
A) Түрік қағанатында
B) Оғыз мемлекетінде
C)& Қарахан мемлекетінде
D) Түргеш қағанатында
E) Қарлұқ қағанатында.
$$$ 139
840 ж. дейін қарлұқ басшылары қалай аталды?
A) елтебер
B)& жабғу
C) хан
D) қаған
E) сұлтан.
$$$ 140
Жазбаша деректемелерде қарлұқтар туралы алғашқа хабарлар қай ғасырға жатады?
A) ІІІ ғ.ортасына
B) ІV ғ. ортасына
C)& V ғ.ортасына
D) VІ ғ. ортасына
E) VІІ ғ. ортасына.
$$$ 141
VII ғ. ортасында қарлұқ тайпаларының көсемдері қандай лауазымды иеленді?
A) хан
B) қаған
C) сұлтан
D)& елтебер
E) жабғу.
$$$ 142
Қарлұқ мемлекеті қай жылы өмір сүруін тоқтатты?
A) 556 ж.
B) 928 ж.
C) 974 ж.
D) 1054 ж.
E)& 940 ж.
$$$ 143
Оғыз мемлекетінің өмір сүрген уақыты:
A) X – XII ғғ. басында
B) VII – IX ғғ. басында
C)& IX – XI ғғ. басында
D) IX – X ғғ. басында
E) X – XI ғғ. басында.
$$$ 144
«Жабғу» сөзі қандай мағынаны білдіреді?
A) діни қызметкер
B)& мемлекет басшысы
C) әскери басшы
D) салық жинаушы
E) тайпа көсемі.
$$$ 145
Оғыздардың 24 тайпасы қандай фратрияларға бөлінді:
A) найман және керей
B) қимақ және қыпшақ
C) үйсін және қаңлы
D) шығыл және яғма
E)& бұзықтар мен ұшықтар.
$$$ 146
Оғыз қоғамында әскер басы қандай лауазыммен аталды?
A)& сюбашы
B) қоңтайшы
C) елтебер
D) жабғу
E) қарабұдын.
$$$ 147
Оғыз мемлекетінде мүлік теңсіздігінің негізі не болды?
A) жерге жеке меншік
B) құлдар
C) жылжымайтын мүлік
D)& малға жеке меншік
E) алтын.
$$$ 148
ІХ-ХІ ғғ. Оғыз мемлекетінің қалаларын белгілеңіз:
A) Ферғана, Құлан, Тузун
B) Талғар, Тараз, Шаш, Суяб
C) Балиг, Тонг, Пенчуль
D)& Жент, Сауран, Фараб, Сығанақ
E) Атлах, Барсхан, Мерке.
$$$ 149
Оғыздарды Сырдария, Арал, Каспий бойларынан кімдер ығыстырды?
A) қарлұқтар
B)& қыпшақтар
C) қараханидтер
D) қимақтар
E) қарақытайлар.
$$$ 150
Х ғасырды Оғыз мемлекетінің астанасы қай қала болды?
A) Тараз
B) Отырар
C)& Янгикент
D) Сығанақ
E) Пенчул.
$$$ 151
ІХ-Х ғғ. Сырдарияның орта және төменгі ағыстарын және Батыс Қазақстан далаларын қай мемлекет алып жатты:
A) қарлұқтар
B)& оғыздар
C) қыпшақтар
D) қимақтар
E) қарақытайлар.
$$$ 152