Лабараторная работа № 6 алмазны, эльборавы iнструмент

I шлiфавальная шкурка

Мэта работы — пазнаёміцца з алмазным інструментам і шліфавальным інструментам са звышцвёрдых матэрыялаў; навучыцца расшыфроўваць маркіроўку спецыяльнага інструменту і ажыццяўляць выбар для правядзення чыставых і даводачных аперацый.

Сучасны ўзровень машынабудавання нельга забяспечыць без алмазнага інструменту. Асноўная маса прыродных і сінтэтычных алмазаў выкарыстоўваецца ў тэхніцы, толькі 10−15% ідзе на выраб ювелірных упрыгожванняў, каля 70% тэхнічных алмазаў выкарыстоўваюць у выглядзе парашку. Значэнне алмазнага інструменту можна пацвердзіць наступнымі прыкладамі: алмазныя долаты для свідравання нафтавых, газавых свідравін павялічваюць хуткасць праходкі ў 10−15 разоў, заточка цвердасплаўнага інструменту алмазнымі кругамі павялічвае яго зносатрываласць у 1,5− 2 разы; пры апрацоўцы дэталяў з магніевай бронзы колькасць апрацаваных дэталяў разцом з цвёрдых сплаваў складае 40 шт., а алмазным — 3000 шт. Пра значэнне алмазнай сыравіны гаворыць і той факт, што кошт алмазаў з 2002да 2003 г.павялічыўся на 7−9%. Перадавыя ў тэхналагічным плане дзяржавы маюць стратэгічны запас алмазнай сыравіны для вырабу інструменту. Аб’ёмыздабычы прыродных алмазаў прыведзены ў табл. 1.

Табліца 1 Здабыча прыродных алмазаў заходнімі кампаніямі

Гады	Мільёны карат
1920	3 580
1930	7 719
1940	13 041
1950	15 517
1960	27 700
1970	39 060
1980	33 350
1983*	14 000 000
2000*	118 000 000
2003*	140 000 000

* З 1983 г. прыведзены лічбы выкарыстання прыродных і сінтэтычных алмазаў.

Наглядаецца паступовае павелічэнне аб’ёму здабычы прыродных алмазаў, але гэтыя магчымасці абмежаваныя, і далейшы рост алмазнай апрацоўкі можа базавацца на сінтэтычных алмазах. Маркіроўка прыродных алмазаў пачынаецца з літары А, а сінтэтычных — з літар АС. Мікрапарашкі з сінтэтычных алмазаў абазначаюць АСМ і АСН, а прыродных — АН і АМ. Калі маркіроўка заканчваецца літарай Н, гэта абазначае іх лепшую абразіўную здольнасць. Распрацаваны тры тэхналогіі атрымання сінтэтычных алмазаў:

1) сінтэз вугляродзістай загатоўкі пад уздзеяннем высокай тэмпературы і ціску на працягу некалькіх секунд;

2) сінтэз вугляродзiстай загатоўкі пад уздзеяннем высокай тэмпературы і ціску на працягу доляў секунды, які прыкладваецца метадам выбуху;

3) сінтэз у вобласці тэрмадынамічнай стабільнасці графіту пры атмасферным або ніжэйшым ціску і высокай тэмпературы шляхам фізіка-хімічнага нарошчвання алмазу на затраўках, падложках.

Сінтэтычныя алмазныя парашкі маркіруюць наступным чынам: АСО, АСР, АСВ, АСК, АСС (табл. 2).

Табліца 2 Уласцівасці алмазных парашкоў

Марка	Размеры зярнят, мкм	Трываласць, Н
АСО	40−160	1,5−2,2
АСР	50−250	2,6−7,0
АСВ	63−315	4,3−13,0
АСК	80−400	9,0−27,0
АСС	100−630	20,0−60,0