1.Інавацыйныя працэсы ў навучанні малодшых школьнікаў беларускай мове. Асобасны падыход у выкладанні мовы

Асобасны падыход у МВБМ – такі змест і арганіз навуч, калі у школь-ў фармір гуманістыч, індывід развітая, этыка-маўленчая камунікат ядро у выглядзе уяўленняў, ведаў маўленча-камунікат здольнасцей, скірав на задавальненне патрэбы асобы у суразмоўніцтве.

Характарыз:

? ¤у цэнтры навуч дзейнасці знах моўная асоба вучня з яго ядром;

? ¤ мова разгляд як сродак фармір і развіц асобы чалавека;

? ¤навуч харак-ца як суб’ект суб’ектнае узаемадзеянне у працэсе зносін;

? ¤устанаўлів дэмакратыч стыль узаемаадносін п/ж наст і вучнем;

? ¤ствар спрыяльныя умовы для праялення індывід асобы.

Структ моўнай асобы на думку Караулава: вербальна-семантыч(свабоднае валоданне мовай), кагнетыўнае, прагматычны(забяспеч-ца дзейнасна-камунікат патрэбы).

Прынцыпы:

1)скіраванасць мэт навучання на асэнсаванне БМ як этнакультурнага гістар.асяродзя і на індыв.патрабаванні асобы;

2)асобасна-арыентаваны змест моўнай адукацыі павінен садзейнічаць развіццю пазнаваўчых, моўных і маўленча-камун.індывід-х здольнасцей;

3)арыентацыя працэса навучання на засваенне літ.нормы;

4)забеспячэнне інтэлектуальнага, эстэт-га і індыв-га разв. дзяцей.

2.Метады навучання грамаце. Метад навучання грамаце ў распрацоўцы К.Дз.Ушынскага Якуб Колас пра навучанне грамаце

.

Метад навуч грамаце – сукупнасць розных відаў маўленч дзейнасці(слуханне, гаварэнне, чытанне, пісьмо), як выконваецца вучнямі пад кіраўніцт наст з мэтай авалодання элементамі чыт і пісьма.

Па відах дзейнасці:аналітычны, сінтэтычны, аналіт-сінтэт. Па зыходных моўных адзінках: літарныя (завучванне літар, аб’ядненне у склады , чытанне па складах з папярэднім назыв літар, склада, цэлага сл. Затрачв 1 год, на 2-гі год чытане словамі без назыв складоў і літар. Да пісьма – на 3-м годзе навуч.); гукавы (пачын з вывуч гукаў, потым літар, калі назапашваеца колькасць гукаў пачын спалучэнне іх), складовыя(падзел склад на гукі, злуч гукі у склады, чыт склад, іх вымаўленне), метад цэлых слоў.

Ушынскага - “метад пісьма-чытання”. Лічыў, што пісьмо павінна папярэджваць чытанне. Дзеці знаем з рукапіс шрыфтам, а праз 10-15 урокаў з друкав літарамі. Аб’ядн аналіз і сінтэз, увеў сістэму аналіт і сінтэт практыкав з гукамі, складамі, словамі, адмовіўся ад алфавіт парадку вывуч гукаў і літар.

3.Метад навучання грамаце ў сучаснай школе. Граматычная і арфаграфічная падрыхтоўка вучняў у перыяд навучання грамаце.

Навуч грамаце – спецыфічны раздзел у навуч м, ен мае і свай метад навуч - гукавы аналіт-сінтэт.

1)з пункту гледж мэт фармірав асобы(навуч гармаце носіць выхаваўчы і развіц характ),

2)з пункту гледж псіх-лінгвіст(за аснову бярэцца гук, літара уводзіцца як абазначэнне гука, увага надаецца выдзяленню гукаў у слове; за адзінку чыт і пісьма бярэцца склад).

3)з пункту гледжання арганізацыйнага(вызнач пэўная пасляд вывуч гукаў і літар, выдзял дабуквар і буквар перыяды навуч грам, пісьмо не адрыв ад чыт, а ідзе // з ім).

4)з пункту гледжання перспектыў навуч (сістэматыч увядзенне прапедэўтыч элементаў граматыкі, словаўтвар, арфаграфіі, лексікалогіі).

5) з пункту гледжання задач выхавання(выхав задача уключаецца у сіст работы па буквары)

Новыя рысы суч.метаду навуч. пісьму:

1.дыфірын-ны і індыв-ны падыход да вучняў;

2.сістэматычнае ўвядзенне граматыкі, словаўтварэння, арфаграфіі, лексік-іі;

3.уводзіцца склада-гукавы аналіз слова;

4.уводзяцца элементы мадэліравання, т.е. выкарыст-ца мадэлі слоў,сказаў,гука

5.выхаваўчыя задачы ўключаюцца ў сістэму працы па буквары.

Метад навучання грамаце ў сучаснай школе. Граматычная і арфаграфічная падрыхтоўка вучняў у перыяд навучання грамаце.

Навуч грамаце – спецыфічны раздзел у навуч м, ен мае і свай метад навуч - гукавы аналіт-сінтэт.

1)з пункту гледж мэт фармірав асобы(навуч гармаце носіць выхаваўчы і развіц характ),

2)з пункту гледж псіх-лінгвіст(за аснову бярэцца гук, літара уводзіцца як абазначэнне гука, увага надаецца выдзяленню гукаў у слове; за адзінку чыт і пісьма бярэцца склад).

3)з пункту гледжання арганізацыйнага(вызнач пэўная пасляд вывуч гукаў і літар, выдзял дабуквар і буквар перыяды навуч грам, пісьмо не адрыв ад чыт, а ідзе // з ім).

4)з пункту гледжання перспектыў навуч (сістэматыч увядзенне прапедэўтыч элементаў граматыкі, словаўтвар, арфаграфіі, лексікалогіі).

5) з пункту гледжання задач выхавання(выхав задача уключаецца у сіст работы па буквары)

Новыя рысы суч.метаду навуч. пісьму:

1.дыфірын-ны і індыв-ны падыход да вучняў;

2.сістэматычнае ўвядзенне граматыкі, словаўтварэння, арфаграфіі, лексік-іі;

3.уводзіцца склада-гукавы аналіз слова;

4.уводзяцца элементы мадэліравання, т.е. выкарыст-ца мадэлі слоў,сказаў,гука

5.выхаваўчыя задачы ўключаюцца ў сістэму працы па буквары.

4. Задачы навучання пісьму у перыяд навучання грамаце.

1.Дзеці вучацца правільна сядзець, трымаць сшытак, карыстацца ручкай.

2.Асэнсоўваць словы, успрынятыя на слых або зрокава, падзяляюць іх на гукі

3.Вучацца пісаць у адпаведнасці з пропісямі усе літары бел. Алфавіта: маленькія і вялікія, злучаюць літары паміж сабой, пераводзяць друкав. Тэкст у рукапісны.

4.Вучацца спісваць і пісаць пад дыктоўку словы, напісанне якіх не разыходзіцца з вымаўленнем.

5.Запісваць уласныя сказы, узятыя з вусна складзенага апавядання.

5.Заканамернасці навучання грамаце:

1) жывая мова вучня – аснова для фармірав. навыкаў элем. чыт. і пісьма;

2) навуч. пав. праводз-ца з улікам спецыфікі фанетычн.і граф. сістэм той мовы, на якой прав. навуч.;

3) чыт. і пісьмо вучня адрознів. ад даросл., пісьменнага чалав.;

4) сінхроннае навучанне;

5) улік гістарычнага мінулага методыкі;

6) навучанне ва узаемасувязі з развіццем мовы;

7) праграмны мат-л для развіцця пачуццяў патрыятызму;

8) больш разнастайныя пачуццевыя успрыманні вучэб. мат-ла;

9) улік індыв. і ўростав. асаблів. дз.;

10) навучанне носіць развіццевы х-р.

Прынцыпы навучання грамаце:

1) навучаць патрэбна на аснове вуснай мовы;

2) прынц. увагі на ур. граматы да працы, накір. на авалод. склада-гукавой і склада-літітарнай стр-ры слова;

3) улік псіхафізіялаг. асабл. вучняў;

4) сінхроннасць у навучанні;

5) улік гістар. мінулага;

6) развіцце мовы мал. шк-у;

7) пр. выхоўваючага навуч.;

8) пр. нагляднасці;

9) пр. індывідуаліз. і дыферэнцыяцыі навуч.;

10) пр. самастойнасці і актыўнасці вучняў у навуч. пры кіруючай ролі наст.

6. Падрыхтоўчы перыяд у навучанні грамаце,

Задачы: авалодаць тэрмінамі- падрыхтоўка да глыбокага вывучэння граматы Пераход да вуч дзейнасці Вычыць аналізу: на сух выдзелі сказ, запішы Падрыхтаваць руку Мова пісьмовая і пвусная Сказ і слова Гукі і літары Скад. Націск Развіццё маўлення і мыслення вучняў у гэты перыяд. Узбагачаць слоўнік Правільна будаваць сказы Гукавая культура Навучанне першапачатковаму аналізу і сінтэзу мовы. Азнаямленне вучняў са сказам – колькі думак - схема, словам , складам – практычна. Развіццё ўвагі вучняў да гукаў мовы. Падрыхтоўчыя практыкаванні для выпрацоўкі правільнай тзхнікі чытання і пісьма. Як сядзім Лінія, радок Развіцце мелкіх мшц Новы буквар А.Клышкі. (акцэнт на чытанне, больш якасная падрыхтоўка, максімальная рознабаковая ўвага да гукаў і літар). 1 частка.Уступная. 1 урок. – мова вусная і пісьмовая. 2 урок. - мова складаецца са сказаў (схема). 3 урок. - сказы са слоў. 4 урок. - склад слова. 5 урок. - зычны гук. Сімвалы гукаў раскрыццё роту, становішча вуснаў (галосны, зычны цвёрды, зычны мяккі). Не даецца ў 1 частцы зліяння галоснага, націск, складовае дзяленне. 2 частка. Знаёмства з літарамі. (кардынальна зменены парадак вывучэння літар) знаёмства з 20 зычнымі літарамі: 1 урок - 2 літары, 2 урок - 2 літары, 3 урок - замацаванне. Гука-літарны аналіз (у рабочай зоне тужка літар пастаянна) параўнанне па першай літары параўнанне па апошняй літары зліянні і злучэнні.