Html, xml, xhtml tiller
XML (eXtensible Markup Language).XML tili da HTML tiline uqsas til esaplanadi. HTML dan parqli tárepi sonda, XML da programmist óziniń jeke teglerin jaratadi hám olar arasina maǵliwmatlar jaylastiradi. XML-tegler háripler úlken kishiligi parqlaydi. XHTML. XHTML tili HTML hám XML tilleriniń birlespesin payda etedi.
XHTML tilinde jazilǵan hújjettiń sirtqi kórinisi platformaǵa baylanisli (Windows, Mac yaki Unix) ráwishte ózgerip ketpiydi. Soǵan qaramay XHTML quraminda HTML diskriptorlardan paydalaniladi. Búgingi kúnde mobil baylanis qurallarinan paydalaniwshilar ushin jańa til islep shiǵilǵan bolip, ol WML (Wireless Markup Language) dep ataladi; CDF (Channel Definition Format) - Microsoft islep shiqqan brauzerlerde push-kanal paydq qiliwda qollaniladi;
HTML5 te ayirim jańa elementler hám olarǵa izah kórip shiǵamiz:
<aside > bas bet kontentiniń qirǵaǵina baspaǵa shiǵariw ushin isletiledi.
<dialog> dialog quti yaki aynasin ańlatadi.
<nav> navigatsion linklerdi táripleydi.
<time> san hám waqitti táripleydi.
<wbr> tosinarli qatarlar boliwin táripleydi <figcaption> figure elementi ushin bas bet jazadi
Jańa input elementi túrleri:
Color search
Date range
Datetime tel
Email url
Month week
Number min and max()
HTML5 da jańa grafikalar.
<canvas> JavaScript járdeminde grafikli kórinis jaratiwǵa járdem beredi.
<svg> svg járdeminde grafik jaratiwǵa járdem beredi.
Eskirgen tegler
<embed>...</embed>- Hár túrdegi obyektlerdi(video, dawis,...) web betine qoyiw ushin isletiledi. Bul obyektler brauzerde kóriniwi ushin, brauzerge kerekli moduller (plaginlar)di ornatiw lazim(misal ushin flesh). Bul teg eskirgen bolip, oniń ornina "object" tegi isletiledi.
<B> QALIN JAZIWDI JÚZEGE KELTIREDI
<I> QIYSIQ JAZIW
<S>ASTI SHIZILǴAN
<SMALL>MUǴDARINA QARAP KISHIRIYTIRILGEN
ALDINNAN QOLAYISLIQ KELTIRIP SHIǴARǴAN TEGLER BOLIP BRAUZERDE ARASINDA ISLEMEY QOLABERGEN JAŃA HTML5 DA JAŃA STYLE JÚZEGE KELDI ESKIRGEN TEGLER ORNINA JAŃALAR TÓMENDEGISHE:
<EM>
<STRONG>
<SMALL> ESKI QÁSIYET JAŃALANǴAN
<DEL> ALDINNAN PAYDALANILǴAN TEG ESAPLANADI
BUL TEGLER HTML TILINDE ISODA QABIL QILǴAN TEGLER ESAPLANADI.
3 – laboratoriya jumisi.
Tema: Grafika, Havolalar hám dizimler tiykarinda htmLde ápiwayi web bet jaratiw
Teoriyaliq bólim:
HTML de ápiwayi web bet jaratiw ushin biz dástlep notepad++ yaki sublime hám ápiwayi bloknot ta ápiwayi index.html keńeytpeli fayl jaratamiz. Oniń nátiyjesin bolsa chrom, Internet Explorer yaki Opera kibi brauzerlerde kóriwimiz múmkin.
Bloknot, Notepad++ programmalarinan paydalanip ápiwayidan tartip eń quramali web betler yaki basqa tillerde programmalar jaziwimiz múmkin html razmetkali programmalastiriw tilinde geper tekstli grafik menen isleymiz misal sipatinda soni keltiriwimiz múmkin.
<div class="row">
<div class="col-md-4">
<hr>
<img src="awqat súwretleri\3.JPG">
<img src="awqat súwretleri \6.JPG">
<img src="awqat súwretleri \11.JPG">
</div>
<hr>
<div class="col-md-4">
<img src="awqat súwretleri \2.JPG">
<img src="awqat súwretleri \7.JPG">
<img src="awqat súwretleri \10.JPG">
</div>
<div class="col-md-4">
<img src="awqat súwretleri \4.JPG">
<hr>
<img src="awqat súwretleri \8.JPG">
<img src="awqat súwretleri \9.JPG">
</div>
</div>
<img width="200" height="200" src="1.jpg">
Súwret (grafika) ushin bul teg isletiledi:
<img src = “ súwret ati.jpg”>
Bul teg neni ańlatadi : <img> inglisshe image-kórinis sóziniń qisqartpasi, src – bul inglisshe source yaǵniy resurs diyen mánini bildiredi. Súwret ler tiykarinan jpg, gif, png, bmp formatlarda boladi.
HTMLde gipersiltemeler tómendegi kóriniste jaziladi. Dástlep <a href> tegi kiritiledi. <a> teg ózeg teg dep ataladi. Ol Web-betlerge múrájet ushin isletiledi. href gilit sózi brauzerge siz múrájet qilip atirganińiz haqqinda xabar beredi. </a> jabiliwshi tegin esten shiǵarmay jazip ketiw kerek.
<a href = “index.html” > Fayldi kóriw </a>
Ámeliy bólim:
Web bette gipersiltemeler hám grafikadan paydalaniw. Buniń ushin tómendegi kodti terip shiǵamiz.
4 – laboratoriya jumisi.