texnologiyalari universiteti No’kis filiali Kompyuter injiniring fakulteti

AT- servis qa’niygeligi

Qabilladi:	Risnazarov. A
Orinladi:
Abdinaymov A

Tema:Sayt ja’rdeminde elektron pochta ha’m mobil qurilmalarg’a informatsiya(xabar) jiberiw

Reje

I.Kirisiw II.Tiykarg’i bo’lim

a)Elektron pochtag’a informatsiya jiberiw

b)Mobil qurilmalarg’a xabar jiberiw

III. Juwmaqlaw

IV.A’debiyatlar

Kirisiw

Internet – bul birden-bir standart formada xızmet ko’rsetiwshi jer ju’zlik global kompyuter tarmag’ı bolıp esaplanadı. Onın’ atı «tarmaqlararalıq» degen ma’nisti an’latadı. Internet tarmag’ının’ tiykarg’ı yacheykaları – bul jeke kompyuterler ha’m olardı o’z-ara baylanıstırıwshı lokal tarmaqlar.

Internet xızmetleri internet provayderleri ja’rdeminde baylanıs kanalları sıpatında telefon tarmag’ı, kabelli kanallar, radio ha’m kosmoslıq baylanıs sistemalarınan paydalanıw mu’mkin. Internet arqalı ha’r qıylı informatsiya, kerekli mag’lıwmatlar alıw mu’mkin, jan’alıqlar menen tanısıw, elektron pochta xızmetinen paydalanıw, reklama jaylastırıw arqalı sawda-satıq menen shug’ıllanıw, virtual kitapxanalardan paydalanıw, tanısıw, forum, videokonferentsiyalarda qatnasıw mu’mkin. Internet xızmetlerinin’ ishinde en’ ken’ tarqalg’anı – bul WWW xızmeti. World Wide Web – Vsemirnaya pautina, bizin’ tilde «dunya ju’zlik tor» degendi an’latadı.

WWW tegi mag’lıwmat saqlawshı ha’r bir xujjet gipertekstli xujjet dep ataladı. Bunday xujjet ishinde sol xujjettegi bir obektke yaki sırtqı (sol yaki basqa serverde jaylasqan) faylg’a silteme beriledi. Bunday siltemeler gipersilteme yaki giperbaylanıs dep ataladı. Web bette olar ayrıqsha ren’de jazılg’an yaki astı sızılg’an tekst, grafika ko’riniste boladı.

Sayt ja’rdeminde informatsiya jiberiw

Informatsiya jiberiw – bunda biz elektron poshtag’a ha’m mobil qurilmalarg’a xabar yaki mag’liwmat jiberemiz. Buni biz html kodta jazamiz yag’niy kodlardi <html></html> tegi arasina jazamiz, hamde formalardi body teginin’ ishine kritemiz

<html>

<body>

. ..........

</body>

</html>

Endi biz ha’r qiyli text, galichki ha’m tag’i basqalardi kiritiw ushin formalar dan paydalanamiz. WWW da formalaar paydalaniwshi ta’repinen kiritileg’in yamasa saylanatug’in mag’liwmatlardi serverge jiberiw ushin qollaniladi.

Ol serverde jaylasqan CGI (common Gateway Interface). Usilay etip paydalaniwshilar web server menen birge isleydi. Formalar FORM tegi ja’rdeminde jaratiladi. Onin’ tiykarg’i parametrlerin METHOD uzatiw

metodlarin aniqlap POST yaki GET ma’nislerin aladi. ACTION uzatilatug’in web bettin’ yamasa uzeldin’ adresi jazildi. Tekst tu’rindegi mag’liwmatlardi jiberiw ushin input teginen paydalaniladi. Oni type parametri to’mendegi ma’nisti qabillaydi.