13-Lekciya
.pdfQatarlar. Qatarlar ústinde ámeller orınlaw
Joba:
1.Simvollı maǵlıwmatlar tipi;
2.Simvollı maǵlıwmatlar ústinde ámeller;
3.String tipi;
4.String klassı metodları;
5.StringBuffer hám StringBuilder klassları hám metodları;
6.Maǵlıwmatlardı formatlı shıǵarıw.
</TITUNF></PI></PROGRAMMALASTIRIW></A.B.ORINBAEV>
Simvollı maǵlıwmatlar tipi
Java tilinde simvollar menen islew ushın char tipi bolıp, ol yadtan 16 bit orın iyeleydi. char tipi unicode simvolların óz ishine aladı. char tipinde
ózgeriwshiler tómendegishe jaratıladı:
char ch='A'; //char simvolı
char ch=(сhar)65; /*A simvolınıń unicode kestesindegi 10 lıq sanaq sistemasındaǵı kodı*/
char ch='\u0041'; /*A simvolınıń unicode kestesindegi 16 lıq sanaq sistemasındaǵı kodı*/
char ch='\101'; /*A simvolınıń unicode kestesindegi 8 lik sanaq sistemasındaǵı kodı*/
</TITUNF></PI></PROGRAMMALASTIRIW></A.B.ORINBAEV>
Simvollı maǵlıwmatlar tipi
Simvollar menen islewshi ámeller:
'\b' – backspace;
'\t' – gorizantal tabulyaciya '\n' – taza qatar
'\s' – probel '\”' – qostırnaq
'\'' – birewlik tırnaqsha '\\' – backslash
char tipindegi ózgeriwshiler ushın tek birewlik tırnaqsha jazıladı
Itibarlı bolıń!
</TITUNF></PI></PROGRAMMALASTIRIW></A.B.ORINBAEV>
Mısallar
1-mısal
char ch1, ch2, ch3; ch1 = 'A';
ch2 = 'B'; ch3 = 'C';
System.out.println(ch1 + "," + ch2 + "," + ch3);//A,B,C
2-mısal
char ch1, ch2, ch3; ch1 = 'A';
ch2 = 'B'; ch3 = 'C';
System.out.println(ch1 + “\n" + ch2 + “\b" + ch3);
//A
//B
</TITUNF></PI></PROGRAMMALASTIRIW></A.B.ORINBAEV>
Qatarlar
Qatarlar – bul tekst kórinisinde maǵlıwmatlar bolıp, hárbir qatar birneshe simvollar izbe-izliginen turadı. Java tilinde qatarlar char tipindegi massivler emes, al qandayda bir klass obyekti sanaladı. Javada qatarlar menen islesiw ushın java.lang paketindegi String, StringBuilder hám
StringBuffer klassları bar. Qatarlardıń hár bir simvolı óz indeksine iye hám birinshi simvol indeksi 0 ge teń boladı. String qatarı tómendegishe jaratıladı:
String str1 = "Xosh keldińiz!";
String str2 = new String("Xosh keldińiz!");
Qatarlar qostırnaq ishinde jazıladı
Itibarlı bolıń!
</TITUNF></PI></PROGRAMMALASTIRIW></A.B.ORINBAEV>
Mısal
Scanner in = new Scanner(System.in); String ati, juwap;
System.out.println("Hello, what is your name?"); ati = in.next();
System.out.println(ati + ", how are you?"); juwap = in.next();
Nátiyje
run:
Hello, what is your name? Alex
Alex, how are you? fine, thanks
</TITUNF></PI></PROGRAMMALASTIRIW></A.B.ORINBAEV>
Qatarlar ústinde ámeller
qatar indeksleri 0 |
1 2 3 4 5 |
6 7 8 9 10 |
11 12 13 |
14 |
15 |
16 |
17 |
18 |
19 |
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
J |
a |
v |
a |
g |
a |
|
x |
o |
s |
h |
|
k |
e |
l |
d |
i |
n |
i |
z |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
tekst.charAt(0) |
tekst.length()=20 |
tekst.charAt(19) |
qatar indeksleri 0 |
1 2 3 4 5 |
6 7 8 9 10 11 |
12 13 |
14 |
15 |
16 |
17 |
18 |
19 |
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
J |
a |
v |
a |
g |
a |
|
x |
o |
s |
h |
|
k |
e |
l |
d |
i |
n |
i |
z |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
xabar.substring(0, 6) |
xabar.substring(6) |
</TITUNF></PI></PROGRAMMALASTIRIW></A.B.ORINBAEV>
Qatarlar ústinde ámeller
qatar indeksleri 0 1 2 3 4 5 6 7 8 |
9 10 11 12 |
13 14 15 16 |
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
B |
a |
x |
a |
d |
u |
r |
o |
v |
|
A |
m |
i |
r |
x |
a |
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
s.substring(0, k) |
k=9 |
s.substring(k+1) |
mánisi Baxdurov |
|
mánisi Amirxan |
elementler
int san1 = 13;
double san2 = 12.89; System.out.printf("san1 = %d ham san2 = %f", san1, san2);
Nátiyje: san1 = 13 ham san2 = 12.890000"
</TITUNF></PI></PROGRAMMALASTIRIW></A.B.ORINBAEV>
String klassı: qatarlar menen islewshi metodlar
concat() – qatarlardı birlestiriw;
join() – qatarlardı belgiler arqalı birlestiriw;
charAt() – qatardaǵı simvoldı qırqıp alıw;
getChars() – qatardaǵı birneshe simvollardı qırqıp alıw;
length() - qatardaǵı simvollar sanın anıqlaydı;
equals() – qatarlardı salıstırıw (registrdi esapqa alǵan halda);
equalsIgnoreCase() – qatarlardı salıstırıw (registrdi esapqa almaǵan halda);
regionMatches() - qatar ishindegi úles qatarlardı salıstırıw;
compareTo() – qatarlardı leksikografikalıq jaqtan salıstırıw (registr esapqa alǵan halda);
compareToIgnoreCase() - qatarlardı leksikografikalıq jaqtan salıstırıw (registr esapqa almaǵan halda);
</TITUNF></PI></PROGRAMMALASTIRIW></A.B.ORINBAEV>
String klassı: qatarlar menen islewshi metodlar
valueOf() – Basqa tipten qatarǵa ózgertiw;
indexOf() – qatardaǵı izlenip atırǵan birinshi simvol indeksi;
lastIndexOf() – qatardaǵı izlenip atırǵan aqırǵı simvol indeksi;
startsWith() – qatar belgili bir úles qatardan baslanıwın anıqlaydı;
endsWith() – qatar belgili bir úles qatardan tawsılıwın anıqlaydı;
replace() – qatardaǵı bazı bir simvollar izbe-izligin basqasına ózgertedi;
trim() – qatardaǵı baslanǵısh hám aqırǵı bos orınlardı óshiredi;
substring() – qatardan úles qatardı qırqıp alıw;
toLowerCase() – barlıq simvollardı tómengi registrge ótkeredi;
toUpperCase() – barlıq simvollardı joqarǵı registrge ótkeredi;
split() – qatardı belgili bir simvol boyınsha bir neshe bólekke bóledi.
</TITUNF></PI></PROGRAMMALASTIRIW></A.B.ORINBAEV>