Негізгі деректер.

1.Өлшенетін шаманың өзгеру шектері X - X₀ =... о. е.

2. Бөліктің бағасы, шкаланың диаметрі және бұрышы Н_Ш=... о. е., D_Ш = 280 мм,

3. Жазушы рычагтың айналу бұрышы және радиусы мм,

4. Диаграмманың жұмыс бөлігінің диаметрлері D_max=270 мм, D_min=56 мм.

5. Диаграмманың айналу саны, сағ. n₃=1/8,

6. Диаграмма білігіндегі момент М_3н=… Н*мм.

7. Қозғауыш типі — УАД-24, об/мин.

8. Толқынды тісті редуктордың типі ТТР — НЖОЖ.

9. Сельсинді қабылдауыштың біліктің айналу бұрышы рад.

10. Механизм схемасының мысалы —29.19 суретте [6].

8.2 Курстық жұмысты орындау жүйелілігі

1. Курстық жұмысқа жеке тапсырмалар алу

2. Жұмысты орындауға кіріспес бұрын, механизмдердің конбетукциясын және сұлбасын оқып үйрену қажет және ішпек, біліктер, тістік берілістер есептері бойынша анықтамалармен және техникалық материалдармен, сонымен қатар МЕСТ сәйкес кестелерімен және ережелерімен танысу қажет. Курстық жобаны орындау сапасын және уақытын қысқарту керек.

Бірінші бақылаушы жүйелер және аспаптар есептерінің тізбектерін және ерекшеліктерін қарастырамыз. Парагрофтар және суреттерге барлық нұсқаулар [6] әдебиет бойынша берілген.

№ 1 және 2 тапсырма. Тапсырманы орындау кезінде келесі есептер қатарын басшылыққа алуға болады, бақылау жүйелерінің механизмдерінің есептеу сұлбалары 29.7, 29.9 и 29.12 [6] суреттерде келтірілгендерден аз ерекшеленеді деп жорамалдауға болады.

1. Санау құралдарының параметрлерін есептеу. ( § 25.2, [6] қараңыз)

b_ШТО 1,5 ден 3 мм шейін, мм; табу қажет.

D_ШГО=D_ШТО (50, 65, 85, 100 мм) деп қабылдау ұсынылады. Жинақтау және механизмді конбетукциялау үрдісінде D, L және b анықтау.

2) Механизмнің кинематикалық есебі біліктер арасындағы берілістік қатынастарды анықтаумен, белгілі айналым бағасымен және санымен анықталады. табамыз. Көбіне2 ден 5 шейін деп қабылдайды.кезінде 50 ден 120 шейін бір сатылы ТТР, көбіне аз өлшемділерді қолданады. (§ 11.2 қараңыз).

ТТР жұмсақ дөңгелегінің d_г диаметрі мм корпус двигателініңD_Дв диаметрі есебімен анықталады. (§29.13 -тегі 29.8, 29.10 суреттерді қараңыз).

Екі сатылы цилиндірлік берілістер үшін (28.8,а,в сурет) 3 тен 10 шейін беріледі жәнетабады. Нәтижесіз жүрісті азайту үшін<деп қабылдайды.

Планетарлық механизм үшін (29.7 сурет)

Мысалы. кезінде бере отырып, қабылдайды. Соосност шартын қанағаттандыру үшін дөңгелектің біреуін қана қолданады — қисық тісті немесе

мұнда

Сосын барлық біліктердің айналым саны және айналым бағасы анықталады.

3) Алдын-ала стандартты модульмен берілген тістер саны және дөңгелектер диаметрі анықталады. m = 0,40,6 мм, z_min 20—24 деп қабылдайды. Дөңгелек тістерінің санын механизмнің белгіленген компоновкалары және қозғалтқыш двигательдері, сельсин және ТТР корпусы, сонымен қатар олардың корпус механизміне беку тәсілдері есебімен анықталады.

Мысалы механизм үшін 29.9 және 29.10 суреттердегі жинақылық шарттардан

а₁₂ = 0,5(d₂ + d₁) = 0,5mz₁(i₁₂ + 1)  0,5 (D_B3P + D_пп) + 3 мм.

мұндағы z₁ = 2a₁₂/m (i_l2+1); z₂ = z₁i₁₂.

4) М1:1 масштабта механизмдегі кинематикалық жинақтың екі-үш проекциясын сызады және механизмнің жинақталу шарты мен конбетукциясын ойластырады. ( § 28.4, 3 мысалды қараңыз).

5) П.Ә.К есебінен механизм біліктеріндегі статистикалық моменттерін (§ 3.6 және 3.7 қараңыз) және дөңгелектердің тісіне әсер етуші күштерді анықтайды. (§ 10.3 қараңыз). Механизмнің күштік талдау негізінде ерекше жүктемелі білікті анықтайды және жинақы сұлбаға осы біліктің тістік дөңгелегіне әсер ететін күштік векторларды жүргізеді.

6) Ерекше жүктемелі біліктің тексеру есебін жүргізеді. Осы кезде сұлбаны екі кескінде жүргізеді, М_из және М_кр эпюрлер (§19.2 қараңыз). Ең үлкен тірек реакциясы бойынша ішпектің жұмыс қабілеттілігін тексереді. (§19.3 қараңыз). Дөңгелек пен біліктің штифтік және ішпектік беріктігін тексереді.

Технологиялық мақсатқа сәйкес біліктерді бірдей диаметрлі етіп жасайды. Бұл кезде шарикті ішпектердің, қақпақтардың, сақиналардың, саймандардың және т.б. номенклатуралары қысқарады. Біліктерге дөңгелектерді бектіу үшін d_ш штифттер диаметрлерін 3.1 кестеден алуға болады.

7) []_к және []_из бойынша ең үлкен жүктемелі дөңгелектер жұптарының беріктігі және төзімділігі тексеріледі. ( § 10.3 қараңыз).

8) ОЭ біліктегі тыныш жүрістің қателігі есептеледі. (немесе ШГО) жәнемеханизмнің дайындау сапасын тексеру үшін 1 біліктегі тыныш жүріс анықталады (§ 7.3 қараңыз).

9) Курстық жоба бойынша конбетукторлық құжаттама дайындалады. № 3 тапсырма. Тапсырманы орындау кезінде 29.15 суретке сүйену қажет.

2 және 4 біліктердегі айналу жиілігі анықталады, айн/мин (n = 60/Т айн/мин), берілістік қатынастар есептеледі (i₂₄ = n₂/n₄ = i₂₃i₃₄; i_Дв2 = n_Дв/n₂ = i_ВЗРi₁₂ және т.с.) № 1 және 2 тапсырмалардағы берілгендерге сәйкес келесі есептерді орындайды.

№ 4 тапсырма. Тапсырманы орындау кезінде 29.16 суретке сүйену қажет. Мальтистік крестің n₅ = 60/z₅Т орта айналу жиілігін анықтағаннан кейін механизмнің берілістік қатынасы анықталады. Механизм білігіндегі айналу моменттерін есептеу кезінде инерция күшін есепке алу қажет. (§ 16.2 қараңыз). Басқа кезде № 1 және 2 тапсырмалардың берілгендеріне сүйену қажет.

№ 5 тапсырма. Тапсырманы орындау кезінде 29.3 және 29.4 суреттерге сүйену қажет. Есептеу тәртібі № 1 және 2 тапсырмалардағыдай орындалады

№ 6 тапсырма. Тапсырманы орындау кезінде 29.18 суретке сүйену қажет. Бірінші жазу және есептеу құралдарының параметрлері анықталады. Шкив диаметрі 13 cельсин D₁₃=360B/⁰_сп. L_ш = В кезінде, шкаланың бөлік саны N_ш = (X - X₀)/H, бөлу ұзындығы b = B/N_ш. Сосын механизмнің кинематикалық есебі орындалады. Жүргізуші барабанның n₄ және n₄ айналым санын v = D₄'''n₄ мм/с шартынан анықтайды.

Біліктердің арасындағы төрт жылдамдықты тісті берілісті анықтау үшін 30.1 суретте көрсетілгендей айналым сандарының графигін сызу қажет. Бірінші 4 біліктегі n₄ , n₄, n₄  және n₄ сағаттағы айналым санының мәні енгізіледі. (сандық индекстер біліктің нөмірін көрсетеді). 3 және 4 біліктер арасында тек қана 3 біліктің i₃₄ және i₃₄ екі берілістік қатынасы болатынын еску қажет. Сосын i₂₃, i₂₃, i₁₂ және біліктердің айналым саны анықталады. i_ВЗР = i_Дв-1 = n_Дв/n₁ ТТР берілістік қатынасы.

Беріліс өлшемін азайту үшін және i₂₃, i₂₃ және i₁₂ механизм мәндерінің жинақылық жағдайында, 3', 2" және 2 үлкен дөңгелектер бірдей диаметрлі болатындай таңдап алынады.

Оның қозғалысының тұрақты жылдамдығын қамтамасыз ететін, 4 тісті барабанға диаграмманың қағаздық лентасын сығу үшін, D_6min кезінде 6 катушкадағы орау лентасының жылдамдығы 4 барабанның айналу жылдамдығына тең болуы қажет. Бұл шарттан 4 және 6 білік арасындағы берілістік қатынас анықталады. Көбіне v₆ = v₄ және D_6minn₆ = D₄n₄, , i₄₆ = n₄/n₆ = D_6min/D₄ = z₆/z₄. Лентаны орау шегі бойынша 6 катушканың диаметрі артады және фракционды муфта v₆ = v₄ сақтай отырып сырғанайды.

Көбіне барлық тістік дөңгелектер бірдей модульді болады m (0,30,4 немесе 0,5 мм). Дөңгелектің тістер санын анықтау кезінде z₂ + z₃ = z₂ + z₃; z₃+z₄ = z₃ + z₄ бірөстілік шартын сақтау қажет. Үлкен дөңгелектердің тістерінің ұзындығы 1,5—2 мм, ал кішілерінікі 3—4 мм сәйкес. Біліктердің диаметрлері 3—4 мм.

30.1 суретте дөңгелектердің төрт жұптары бірдей берілістік қатынаста және үлкен дөңгелектің диаметрі бар есептің рационалды шешімдерінің мысалы келтірілген.

Толқындық редуктордың есебі § 11.2 [6] келтірілген.

Әріқарай механизмнің күштік есебі орындалады. Диаграмманың қағаздық лентасын созу 8 катушка білігіндегі 15 тірек құралында M₈ тұрақты тіреу моментімен қамтамасыз етіледі. (29.18 суретті қараңыз).

6 катушка білігінің фрикционды муфтасының M₆ тұрақты тірек кернеуі катушканың ең кіші диаметрі кезінде қағаздық лентаның Р_mах керілуін қамтамасыз етеді. Есептелуші шама М₆ = 0,5D_6minP_max. Лентаның созылуы 6 катушканың үлкен диаметрі кезінде кішірек болады: P_min= M₆/0,5D_6max. 4 тісті барабан білігіндегі ең үлкен момент 8 катушканың кіші диаметрі және 6 катушканың ең үлкен диаметрі кезінде келесі формула арқылы анықталады

М_4max = 0,5D₄ (P_mах — P_min) + .

Тісті берілістердің барлық біліктеріндегі статистикалық моменттер, п.ә.к., дөңгелектің тістеріндегі әсер етуші күштер, және электроқозғауыштың қажетті қуаты лента қозғалысының ең үлкен жылдамдығы кезінде, яғни n_4mах кезіндегі М₄ тісті барабанның білігіндегі ең үлкен жүктемеден табылады.

Әрі қарай механизм есебі №1 және 2 тапсырмалар үшін арналған көрсеткіштермен сәйкес орындалады.

Тапсырма № 7. тапсырманы орындау кезінде 29.19 және 29.20 суреттерге шамалап келесі түрде жүргізуге болады. Бірінші аспаптың санау және жазу құралдары саналады. ( § 25.2 қараңыз) L_ш = D_ш_ш^о/360° мм; N_ш = (X - Х₀)/Н; b = L_ш/N_ш мм. Берілістік қатынас i₄₅ = _сп/_ш = D₅/D₄. D₄ = 2030 мм деп бере отырып, D₅ анықтайды.

Сосын сельсин-қабылдауыш білігінің берілген _сп бұрылу бұрышы кезіндегі 6 жазушы рычаг білігінің ₆ талап етілетін айналу бұрышын қамтамасыз ететін жұдырықша бағыты салынады. Бұл кезде R₆ және R₆ ґ рычагтардың радиустары ескеріледі.

Әрі қарай диаграмма дискісінің айналу механизмінің кинематикалық есебі орындалады. n₃ и n₃' диаграмма дискісінің айналуының екі берілген жылдамдығы Диаграммадағы дискінің айналуының екі берілген жылдамдығы 2-2' дөңгелектерінің жылжымалы блок құралымен орындалады, ол 2 және 3 немесе 2' және 3' дөңгелектеріне ілінісуді енгізу жолымен 2 және 3 білікшелер арасындағы екі берілістік қатынасты алу мүмкіндігін береді.

Жұп дөңгелектер үшін беріліс қатынастары 1 ден 4 шейін қолданнылады. Модуль 0,4—0,5 мм. Тістердің ұзындығы 2—3 мм.

Дөңгелектердің диаметрін және тістер санын анықтау кезінде ТТР корпусының радиусын және 5 біліктің шкивін z₂ + z₃ = z₂' + z₃' бірөстілік шартын сақтау қажет. Әрі қарай механизм есебін № 1, 2 және 7 тапсырмалар үшін берілгендерге сәйкес орындау қажет.