Тэма 7. Грамадска-палітычны лад і права Беларусі ў перыяд фарміравання беларускай дзяржаўнасці (1917-1921 г.Г.Хх)

4 Гадзіны

Семінар 1 (2 гадзіны)

1. Дзейнасць беларускіх палітычных партый і грамадскіх арганізацый на акупаванай германскімі войскамі тэрыторыі Заходняй Беларусі (Беларускі Народны Камітэт; Універсал Канфедэрацыі ВКЛ, “Сувязь непадзельнасці і незалежнасці Беларусі”).

2. Эвалюцыя нацыянальна-дзяржаўнай палітыкі пасля Лютаўскай рэвалюцыі 1917 г. (БНК, Вялікая Беларуская Рада і яе “Адозва да беларускага народа”).

3. Першы Ўсебеларускі з’езд /кангрэс/: рашэнні і наступства.

4. Брэст-Літоўскі мірны дагавор. Абвяшчэнне БНР (Беларускай Народнай Рэспулікі). Устаўныя граматы.

Семінар 2 (2 гадзіны)

1. Пазіцыя кіраўніцтва Савецкай Расіі ў беларускім пытанні. Утварэнне ССРБ. Маніфест часовага рабоча-сялянскага савецкага ўрада Беларусі.

2. Першы Ўсебеларускі з’езд Саветаў. Прыняцце Канстытуцыі ССРБ 1919 г.

3. Утварэнне і лес Савецкай Сацыялістычнай Рэспублікі Літвы і Беларусі. Савецка-польская вайна 1919-1920 гг. Рыжскі мірны дагавор.

4. Другое абвяшчэнне ССРБ. Другі з’езд Саветаў ССРБ і ўнясенне змен і дапаўненняў у Канстытуцыю ССРБ 1919 г.

Крыніцы

Архівы БНР. Мн., 1999. Т.1. Ч.1-2.

Асновы Часовай Канстытуцыі Літоўскага Гаспадарства. Коўна, 1920.

Борьба за Советскую власть в Белоруссии. 1918-1920 гг. Мн., 1968-1971. Т.1-2.

Брэсцкі мірны дагавор // Спадчына. 1993. №2.

Дакументы дыпламатычнае чыннасці БНР у Нямеччыне // Спадчына. 1998.

№ 1.

История Советской Конституции (в документах) (1917-1956). М., 1957.

Кастрычнік на Беларусі: Зб. арт. і дак.: матэрыялы да гісторыі Кастрычнікавай рэвалюцыі на Беларусі. Мн., 1927. Вып.1.

Краўцоў М. Разгон (Успамін). 20 гадоў назад (Успамін пра Усебеларускі з’езд

1917 г.) // Спадчына. 1996. № 1.

Луцкевіч А. Злучаныя Штаты ад Балтыкі да Чорнага мора // Свабода. 1990.

№ 2.

Первые декреты Советской власти. М., 1987.

Пратакол з’езду беларускіх нацыянальных арганізацый у Менску 25-27 сакавіка 1917 г. // Спадчына. 1990. № 4.

Рыжская дамова 1921 г. (Мирный договор между Россией и Украиной, с одной стороны, и Польшей – с другой) // Спадчына. 1993. № 4.

Сборник документов и материалов по истории СССР Советского периода (1917-1958). М., 1966.

Статут Рады Беларускае Народнае Рэспублікі (11.Х.1918) / Падрыхт. да друку А. Сідарэвіч // Arche=Пачатак. 2003. № 2 (25) Туманнасьці беларускай гістрорыі.

Усебеларускі з’езд 1917 года: сведчанне сучасніка //БГЧ. 1993. № 1-2.

Устаўныя граматы да народаў Беларусі // БГЧ. 1993. № 1-2.

Чернин О. Брест-Литовск (из мемуаров) // Архив Русской революции. М., 1991. Т.ІІ.

Широков А. ЦИК Белорусской ССР в 1919-1936 гг. Мн., 1979.

Літаратура

Вішнеўскі А.Ф. Палітыка-прававы рэжым савецкай дзяржавы (1917-1953 гг.) Мн., 2002.

Довнар Т.И. Преемственность в конституционном строительстве БССР: Автореф. дис. канд. юрид. наук (12.00.01) / Л.: ЛГУ, 1986.

Дуж-Душэўскі К. Беларусь і Рыжскі мір // Спадчына. 1995 . № 6.

Игнатенко И.М. Февральская буржуазно-демократическая революция в Белоруссии. Мн., 1986; яго ж. Октябрьская революция и самоопределение Белоруссии. Мн., 1992; яго ж. Кастрычніцкая рэвалюцыя на Беларусі: асаблівасці і вынікі. Мн., 1995.

Калубовіч А., “Айцы БССР і іхны лес // Спадчына. 1990. № 3”.

Краўцоў М. Рада Беларускае Народная Рэспублікі // Спадчына. 1998. № 1.

Крэчэўскі П. Мандаты БНР // Спадчына. 1993. № 1.

Круталевич В.А. История Беларуси: Становление национальной державности (1917-1922). Мн., 1999; яго ж. Административно-территориальное устройство БССР. Мн., 1966.

Круталевич В.А. На путях национального самоопределения. БНР – БССР- Республика Беларусь. Мн., 1995; яго ж. Чаму паў урад Жылуновіча // Спадчына. 1989. № 1.

Круталевіч В.А., Юхо І.А. Гісторыя дзяржавы і права Беларусі (1917-1945 гг.) Мн. 1998.

Кушнер В. Цяжкія шляхі адраджэння дзяржаўнасці // БГЧ. 1993. № 2.

Ладысеў У.Ф., Брыгадзін П.У. Напераломе эпох: станаўленне беларускай дзяржаўнасці (1917-1920 гг.) Мн.1999.

Ладысеў У.Ф., Брыгадзін П.У. Паміж Усходам і Захадам: станаўленне дзяржаўнасці і тэрытарыальнай уласнасці Беларусі (1917-1939 гг.) Мн. 2003.

Лойка Л. БНР – БССР – звёны аднаго працэссу // Звязда.. 1990. 13 кастрычніка.

Луцкевіч А. За двадцаць пяць гадоў (1903-1928). Успаміны аб працы першых беларускіх палітычных арганізацыяў: Беларуская Рэвалюцыйная Грамада, Беларуская Сацыялістычная Грамада. Мн., 1991; яго ж. 25 марта 1918 году (З маіх успамінаў) // Спадчына. 1997. № 1.

Міхнюк У. Першае абвяшчэнне ССРБ: умовы, прынцыпы, значэнне. БГЧ. №3. 2004.

Скалабан В. Дакументы аб утварэнні ССРБ. БГЧ. №3. 2004.

Турук Ф. Белорусское движение. Очерк истории национального и революционного движения белорусов. М., 1921.

Хомич С. Асноўныя этапы фарміравання тэрыторыі БССР (1918-1926) // БГА. 2000. Т.7, сш. 2 (13).

Цвикевич А. Краткий очерк возникновения Белорусской Народной Республики. Мн., 1992; яго ж. Адраджэнне Беларусі і Польшча. Мн., Вільня; Берлін, 1921.

Шабека З. Нарыс гісторыі Беларусі (1775-2002). Мн., 2003.

Чудаков М. Ф. Конституционный процесс в Беларуси (1447-1996 гг.) Мн., 2004.

Юхо Я.А. Фарміраванне тэрыторыі беларусаў // Спадчына. 1991. № 6; яго ж. Беларускія ўрады 1918-1921 гг. і іх паўнамоцтвы // БГЧ. 1993. № 4.