- •Практический курс латинского языка
- •Предисловие
- •Методические указания для студентов
- •Вводное занятие
- •Особенности произношения
- •Долгота и краткость слогов
- •Ударение
- •Занятие 1 Глагол. Infinitivus praesentis activi. Praesens indicativi activi. Imperativus глаголов всех четырёх спряжений. Глагольное сказуемое
- •Занятие 2 Существительные 1-го склонения. Praesens indicativi глагола esse. Предлоги. Именное сказуемое. Несогласованное определение.
- •Занятие 3 Личные и возвратное местоимения. Предлоги в качестве прибавок. Прямое дополнение
- •Занятие 4 Существительные 2-го склонения. Прилагательные 1–2-го склонений. Притяжательные местоимения. Три основные функции латинского аблатива
- •Занятие 5 Местоименные прилагательные. Указательные местоимения. Особенности 2-го склонения. Dativus possessivus
- •Занятие 6 Praesens indicativi passivi и infinitivus praesentis passivi всех четырех спряжений. Обращение действительной конструкции в страдательную. Ablativis auctoris. Nominativus duplex
- •Занятие 7
- •Занятие 8 Четыре главные формы и три основы глагола. Perfectum indicativi activi. Supinum I. 3-е склонение (смешанный тип). Accusativus duplex
- •Занятие 9
- •Занятие 10 Особенности 3-го склонения. Исключения из правил о роде
- •Занятие 11 Прилагательные 3-го склонения в положительной степени.
- •Занятие 12
- •Занятие 13
- •Занятие 14 Все формы латинского инфинитива. Оборот Accusativus cum infinitivo
- •Занятие 15 Степени сравнения прилагательных. Ablativus comparationis.
- •Занятие 16 Супплетивные степени сравнения прилагательных. Ablativus mensurae
- •Занятие 17 Наречия самостоятельные и производные. Степени сравнения наречий
- •Занятие 18 Систематический обзор местоимений. Система указательных местоимений. Местоимения относительные и вопросительные. Неопределенные, отрицательные и соотносительные местоимения
- •Занятие 19 Числительные. Accusativus temporis
- •Занятие 20
- •Придаточные предложения причины с союзами quod и quia
- •Занятие 21 Futurum II (exactum). Система времен индикатива
- •Занятие 22
- •Занятие 23
- •Занятие 24
- •Занятие 25
- •Verba deponentia и semideponentia. Глаголы III спряжения на -io
- •Занятие 26
- •Занятие 27
- •Занятие 28
- •Занятие 29
- •Занятие 30
- •Занятие 31
- •Занятие 32
- •Тексты для контрольных и самостоятельных работ
- •Избранные места из произведений латинских авторов
- •Краткий грамматический справочник Склонение существительных и прилагательных
- •Склонение существительных
- •Сводная таблица падежных окончаний
- •Прилагательные 1 и 2 склонения
- •Прилагательные з склонения
- •Cпряжение глаголов
- •IiIб спряжение
- •IV спряжение
- •I спряжение
- •II спряжение
- •IiIa спряжение
- •IiIб спряжение
- •IV спряжение
- •Спряжение неправилъных глаголов
- •Склонение некоторых местоимений
- •Личные и возвратное местоимения
- •Притяжательные местоимения
- •Указательные местоимения
- •Относительные местоимения
- •Вопросительные местоимения
- •Неопределенные местоимения
- •Числительные
- •Предлоги
Занятие 17 Наречия самостоятельные и производные. Степени сравнения наречий
Упражнения
1. Citius, altius, fortius. 2. Melius sero, quam nunquam. 3. Turpe est rem bene coeptam male finire. 4. Invite data поп sunt grata. 5. Bis dat, qui cito dat. 6. Grátius éx ipsó fónte bibùntur aquaé (Ovidius). 7. Populi antiqui templa auro argentoque pulcherrime ornabant. 8. Notum est exercitum Caesaris celerrime itinera fecisse. 9. Sérius áut citiùs sedém properámus ad ùnam (Ovidius).
Образуйте от следующих прилагательных, наречия и их степени сравнения: creber, bra, brum; levis, e; similis, e; apertus, a, um; fallax, acis; infamis, e.
Домашнее задание
1. Mos puicherrimus erat Lacedaemoniis: breviter respondere, fortiter pugnare, patienter et constanter labores tolerare, honeste vivere. 2. Facilius est dicere, quam agere. 3. Canis timidus vehementius latrat, quam mordet. 4. Nec plus ultra. 5. Nusquam est qui ubique est (Seneca). 6. Venit mors velociter, rapit nos atrociter. 7. Diligentissime viri docti multas naturae leges semper exploraverunt. 8. Saépius ventìs agitátur ingens Pìnus, ét celsáe gravióre cásu décedùnt turrés, férriùntque sùmmos fùlgura móntes (Horatius).
Занятие 18 Систематический обзор местоимений. Система указательных местоимений. Местоимения относительные и вопросительные. Неопределенные, отрицательные и соотносительные местоимения
Упражнения
1. Quid pro quo. 2. Homines interdum non eadem dicunt, quae sentiunt. 3. Quídquid id ést, timeo Danaós et dóna feréntes (Vergilius). 4. Ius est voluntas suum cuique tribuens. 5. Omne, quod gignitur, ex aliqua causa gigni necesse est. 6. Mùltós timére débet, quém multi timént (Publilius Syrus). 7. Cuiusvis hominis est errare; nullius, nisi insipientis, in errore perseverare (Cicero). 8. Ex nihilo nihil fit (Lucretius). 9. Quae sunt Caesaris Caesari et quae sunt Dei Deo. 10. Quis? Quid? Ubi? Quibus auxiliis? Cur? Quomodo? Quando?
Определите местоимения, относящиеся к женскому роду: is, quae, cui, illi, eidem, horum, vestrum, quam, eo, his, ipsos, quibusque, id, quarum, hae, ipsum, ea, cuius, hoc, qua, ei, hunc, illam, hanc, aliquem.
Домашнее задание
De rustici veneficiis
Rusticus quidam, quod ex admodum parvo agro multo largiores fructus habebat, quam vicini ex amplioribus agris, magnaiti sibi eorum concitavit, invidiam. Accusatus igitur est de veneficiis. Ubi propterea in ius vocatus est, omnem familiam suam bene curatam et vestitam secum in forum adduxit, omnia praeterea instrumenta rustica, boves denique saturos. Quae ubi monstravit: "Habetis", — inquit, — "iudices, nonnula veneficia mea; cetera autem — eaque maxima sunt — labor et sudor". Itaque omnium consensu liberatus est.
Занятие 19 Числительные. Accusativus temporis
Упражнения
1. Alii menses habent tricenos dies, alii tricenos singulos; mensis autem Februarius duodetriginta dies habet. 2. Tres faciunt collegium. 3. Regnum Romanum ducentos quadraginta annos mansit. 4. Anno septingentesimo sep-tuagesimo sexto ante aeram nostram in Graecia prima Olympia constituta sunt. 5. Ter terna sunt novem, quater quaterna sedecim. 6. Prima Ciceronis oratio in Catilinam habita est in Senatu ante diem VI Idus Novembres anno DCXC ab Urbe condita (LXIII ante Christum natum). 7. Rerum scriptores antiqui tradunt in pugna Marathonia occisos esse e numero Persarum sex milia quadrigentos, e numero Atheniensium centum nonaginta duos.
Запишите следующие числа словами как порядковые и как количественные числительные: CMXXIV, MCDLII, MCCV, DCCX, MMXXIX LXXI.MCMXC.
Домашнее задание
De citharista
Citharista quidam, Stratonicus nomine, in schola sua novem Musarum simulacra et Apollinis statuam habebat, discipulos vero duos. Interrogatus aliquando ab amicis: "Quot discipulos habes?", ille: "Deorum", inquit, "auxilio duodecim".
De bello Troiano
Pugnatum est annis X mensibus VI diebus XII Troiam, Ruerunt ex Argivis sicut acta diurna indicant, quae Dares descripsit, hominum milia DCCCLXXXVI et ex Troianis ruerunt usque ad oppidum proditum hominum milia DCLXXVI.