5

Қазақстан республикасы

Алматы энергетика және байланыс институты

Автоматты электробайланыс кафедрасы

Цифрлы Байланыс Технологиясы

Пәні бойынша:

Курстық жұмысқа қысқаша түсіндірме

Тақырыбы: «Күре жолдар арқылы деректерді жобалау»

Орындаған: РЭТк-12-03 тобының студенті Нурманов Е.Б. Сын.кіт.номері: 123084

Тексерген:

Алматы 2009

Мазмұны

Кіріспе ...........................................................................................................…3

Курстық жобаның тапсырмасы .................…...................................4

Бастапқы мәндер……………………………………………………….5

1. Дискретті арнаны жекелеп сипаттау үлгісі…………………………..6

2. Шешуші кері байланысы бар жүйенің құрылымдық сұлбасы және жұмыс істеу алгоритмі…………………………………………………….7

3. Кодалық комбинациядағы үйлесімділікті тексеруші разрядтың санын аңықтау…………………………………………………………………...9

4. Кодалық комбинациядағы үйлесімділікті тексеруші разрядтың санын аңықтау………………………………………………………………….16

5. Құрастырушы (тудыратын) полином g(х) түрін таңдау……………16

6. Таңдалған g(х) үшін кодердің сұлбасын тұрғызу және оның жұмысын түсіндіру…………………………………………………….16

7. Таңдалған g(х) үшін декодердің сұлбасын тұрғызу және оның жұмысын түсіндіру…………………………………………………….18

8. «System View» дестесін қолдана отырып сұлбаларды тұрғызу….19

9. Т уақыт ішінде берілетін ақпарат көлемін анықтау………………….21

10. М шоғырландырғыштың сыйымдылығын анықтау………………...22

11. Негізгі және айналма деректерді тарату арналарының сенімділік көрсеткіштерін есептеу………………………………………….…22

12. Қазақстан республикасының географиялық қартасынан бір – бірінен L км –де орналасқан пункттердің магистралін таңдау………………23

13. Жүйе жұмысының уақыттық диаграмасын тұрғызу………………...23

Қорытынды ......................................................…....................................…25

Әдебиеттер тізімі .................................................................................…..26

А қосымшасы .................................................…...................................….27

Кіріспе

Мен бұл курстық жұмыста «Цифрлық байланыс технологиялар» пәнінің негізгі ой және идеяларын түсіне отырып бір–бірінен кешігіп отыратын ақпараттық екі тарату және қабылдау арасындағы деректерді таратудың орташа жылдамдықтағы күре жолын жобалап үйрендім. Цифрлық сигналдардың берілу және өңделу жүйесін құру принциптерін, цифрлық байланыс жүйесінде беру жылдамдығын жоғарлататын бағдарлама – аппараттық әдістерін, байланыс арнасын тиімді пайдалану әдістерін игердім.

Осы пән бойынша оқу процесінде орындалатын курстық жоба, студенттерге «Цифрлық байланыс технлогиялар» курсының бөлімдерінің негізін түсініп, инженерлік практика кезінде кездестірілетін есептерді шығару дағдысына көмектеседі.

Курстық жобаның тапсырмасы

Бір-бірінен L км-ге кешігіп отыратын ақпараттық екі тарату және қабылдау арасындағы деректерді таратудың орташа жылдамдықтағы күре жолын жобалау қажет.

Қажет:

а) α -қателіктерді топтастыру коэффициентіне басты назар аудара отырып, дискретті арнаны жекелеп сипаттау үлгісінің мәнін түсіндіру;

ә) РОС-ң мен тұйықтағышы бар жүйенің құрылымдық сұлбасын және жүйе жұмысы істеу алгоритмінің құрылымдық сұлбасын тұрғызу;

б) ең үлкен салыстырмалы К өткізу мүмкіндігін қамтамасыз ететін n кодалық комбинацияның оңтайлы ұзындығын анықтау;

в) анықталмаған қателіктің берілген ықтималдығын қамтамасыз ететін r кодалық комбинациядағы үйлесімділікті тексеруші разрядтың санын анықтау. n, к, r циклды коданың шама-шарттарын табу.

г) құрастырушы (тудыратын) полином g(х) түрін таңдау.

ғ) таңдалған g(х) үшін кодердің сұлбасын тұрғызу және оның жұмысын түсіндіру;

д) таңдалған g(х) үшін декодердің сұлбасын тұрғызу және оның жұмысын түсіндіру;

ж) берілген нұсқаның модуляциясы және демодуляциясы бар циклды коданың кодалаушы және декодалаушы құрылғысының сұлбасын алу, сонымен қатар «System View» дестесін қолдана отырып сұлбаны тұрғызу;

з) берілген Т_бер қарқынында және І_отк істен шығу шамасы кезіндеберілетін W ақпаратының көлемін анықтау;

к) М шоғырландырғыштың сыймдылығын анықтау,

л) Деректерді тарату арналарының сенімділік көрсеткіштерін есептеу;

м) ҚР географиялық картасынан бір-бірінен L км-де орналасқан екі пунктті таңдау, оның үзындығы 500-1000 км болатын бір қатар учаскелерге бөліп, магистралін таңдау. Қайта қабылдау бөліктерін ірі жергілікті бөліктерге ажырату;

н) жүйе жұмысына уақыт бойынша диаграмма тұрғызу.

Бастапқы мәндер:

Барлық нұсқаулар үшін ортақ мәліметтер:

- модуляция жылдамдығы В=1200 Бод;

- байланыс арнасы бойынша ақпараттың таралу жылдамдығы V =80000 км/с ;

- дискретті арнадағы қателіктің ықтималдығы Р_ош=0,5*10^-3

Кесте -1. Нұсқа бойынша алынған мәндер:

Рно=2*10-6

L= 5200 км

tотк=60 с

Тбер= 380 с

d0=6

α=0,4

Модуляция түрі – АМ

1. Дискретті арнаны жекелеп сипаттау үлгісі.

Курстық жұмысты жобалау кезінде үзікті арнаны ішінара сипаттау үлгісін (Л.П. Пуртов моделі) қолданған жөн, ол ұзындығы n разрядты кодаланған кобинацияларда жекелеген қателіктің пайда болу мүмкіндігі (7.37 формуласы) және n ұзындықты кодталған комбинацияда і қателіктерінің пайда болу мүмкіндігін (7.38 формуласы) анықтайды.

Арнаның жеке анықтамасын беретін модельдердің көп түрлері бар. Осындай модельдердің біреуіне тоқталайық. Осы модель бойынша n ұзындығына тәуелді бұрмаланған комбинацияның пайда болу ықтималдығын және t қателіктері бар (t<n) n ұзындықты комбинацияның пайда болу ықтималдығын анықтауға болады.

n ұзындығына байланысты бұрмаланған комбинацияның пайда болу ықтималдығы бұрмаланған кодалық комбинацияның санының таратылған комбинацияның N_ош(n) жалпы санына қатынасы ретінде сипатталады: ықтималдығы жоғарыламайтын n функциясы болып табылады. n=1 болғанда=P_ош, ал болғанда ықтималдық.

=, (1)

мұндағы - қателіктерді топтау көрсеткіші. Егер=0 болса, онда қателіктерді дестелеу болмайды және қателіктердің пайда болуы тәуелсіз болады.

-ның ең үлкен мәні (0,5-0,7) кабельді байланыс жолдарында байқалады, себебі, қысқа уақыттық үзілістер үлкен тығыздықты қателіктердің пайда болуына алып келеді. Үлкен тығыздықты қателіктермен қоса сирек қателіктер интервалы байқалатын радиорелейлі желіде 0,3-0,5 аралығында жатады. КВ телеграфтық арналарда қателіктерді топтау көрсеткіші ең аз (0,3-0,4) тең болады.

-ның блок ұзындығына n қатынасы 1-суретте көрсетілген. Бұл байланыстар (нақты байланыс арналарынан алынып, суретте нүктелермен белгіленген) логарифмдік масштабтарда түзу сызықтар мен жақсы аппроксимацияланады.

Сурет 1- Ұзындығына байланысты қателігінің ықтималдығы

Қателердің белгілі бір ықтималдығы (P_ош=0,002) үшін пунктирмен екі байланыс көрсетілген. Егер қателіктер бір-біріне байланысты болмаса, онда ықтималдық n-ге n тәуелсіз болады. Егер қателіктер қатарнан бір топқа топталса, ондакодтық комбинацияның ұзындығынан n тәуелсіз болып, абцисса өсіне параллель болушы еді. 1-суретте нақты арналар мінездемесі (2 түзуі) осы екі шекті мінездемелердің арасында жатыр. Әртүрлі ұзындықты комбинациялардағы қателіктерді жіктеу бұрмаланған комбинациялардың пайда болу ықтималдығын ғана емес, алдын-ала берілгенқателіктері t бар n ұзындықты комбинацияның ықтималдығын бағалайды.

Төмеде t<n/3 кезіндегі нақты мәнін алуға мүмкіндік беретін формула көрсетілген:

(2)