салы

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ АУЫЛ ШАРУАШЫЛЫҒЫ МИНИСТРЛІГІ

С.СЕЙФУЛЛИН АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ АГРОТЕХНИКАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ

Тлеужанова Д.А. Жолдояқова Г. Е. Матайбаева Г.А.

«Салықтар және салық салу» пәнінен

ОҚУ ҚҦРАЛЫ экономикалық мамандықтар ҥшін

АСТАНА 2012

1

3

4

мемлекеттер, мемлекеттердің үкіметтері – Қазақстан Республикасына, Қазақстан Республикасының Үкіметіне, жеке тұлғаларға, сондай-ақ заңды тұлғаларға;

қызметі қайырымдылық және халықаралық сипаттағы және Қазақстан Республикасының Конституциясына қайшы келмейтін, мемлекеттік органдардың қорытындысы бойынша Қазақстан Республикасының Үкіметі белгілейтін тізбеге енгізілген халықаралық және мемлекеттік ұйымдар, шетелдік үкіметтік емес қоғамдық ұйымдар мен қорлар – Қазақстан Республикасына, Қазақстан Республикасының Үкіметіне, жеке, сондай-ақ заңды тұлғаларға;

шетелдіктер және азаматтығы жоқ адамдар – Қазақстан Республикасына және Қазақстан Республикасының Үкіметіне беретін мүлік;

гуманитарлық кӛмек - халықтың ӛмiрi мен тұрмыс жағдайларын жақсарту үшiн, сондай-ақ соғыс, экологиялық, табиғи және техногендiк сипаттағы тӛтенше жағдайлардың алдын алу және оларды жою үшiн шет елдерден және халықаралық ұйымдардан жiберiлген азық-түлiк, халық тұтынатын тауарлар, техника, құрал-жарақтар, жабдықтар, медициналық құралдар және дәрi-дәрмектер, ӛзге де заттар түрiнде Қазақстан Республикасына ӛтеусiз берiлетiн, Қазақстан Республикасының Үкiметi уәкiлеттi ұйымдар арқылы бӛлетiн мүлiк;

демеушiлiк кӛмек – осы кӛмектi кӛрсететiн тұлға туралы ақпаратты тарату мақсатында ӛтeуciз негiзде:

жеке тұлғаларға жарыстарға, конкурстарға, кӛрмелерге, байқауларға қатысу үшiн және шығармашылық, ғылыми, ғылыми-техникалық, ӛнертапқыштық қызметтерiн дамыту, бiлiм және спорт шеберлiгi деңгейiн арттыру үшiн қаржылық (әлеуметтiктен басқа) қолдау түрiнде;

коммерциялық емес ұйымдарға ӛздерiнiң жарғылық мақсаттарын iске асыру үшiн берiлетiн мүлiк;

дивидендтер – акциялар, оның ішінде депозитарлық қолхаттардың базалық активтері болып табылатын акциялар бойынша тӛленуге жататын табыс; қордың басқарушы компаниясы пайларды сатып алған кезде олар бойынша табысты қоспағанда, пайлық инвестициялық қордың пайлары бойынша тӛленуге жататын табыс; заңды тұлға ӛз құрылтайшылары, қатысушылары арасында бӛлетiн таза табыстың бiр бӛлiгi; заңды тұлғаны тарату кезiнде, сондай-ақ құрылтайшы, қатысушы заңды тұлғаға қатысу үлесiн алып қойған кезде, құрылтайшының, қатысушының жарғылық капиталға салым ретiнде енгiзген мүлкiн қоспағанда, мүлiктi бӛлуден түсетiн табыстар; акционер, қатысушы, құрылтайшы немесе олардың ӛзара байланысты тарапы заңды тұлғадан:

тауарлардың, жұмыстардың, кӛрсетілетін қызметтердің тәуелсіз тарапқа ӛткізілу құны мен олардың акционерге, қатысушыға, құрылтайшыға

7

немесе олардың ӛзара байланысты тарапына ӛткізілу құны арасындағы оң айырма;

тауарлардың, жұмыстардың, кӛрсетілетін қызметтердің тәуелсіз тараптан сатып алыну құны мен олардың акционерден, қатысушыдан, құрылтайшыдан немесе олардың ӛзара байланысты тарапынан сатып алыну құны арасындағы теріс айырма;

үшінші тұлға алдында заңды тұлғаның акционерінде, қатысушысында, құрылтайшысында немесе олардың ӛзара байланысты тарапында туындайтын, заңды тұлғаның кәсіпкерлік қызметіне байланысты емес, заңды тұлғаға акционері, құрылтайшысы, қатысушысы немесе олардың ӛзара байланысты тарапы ӛтемей, заңды тұлғаның ӛзі ӛтейтін шығыстардың немесе міндеттемелердің құны;

дизайнерлік қызметтер кӛрсету – кӛркемдік нысандарын,

бұйымдардың сыртқы түрлерін, ғимараттардың қасбеттерін, үй-жайлар интерьерлерін жобалау жӛнінде кӛрсетілетін қызметтер; кӛркемдік конструкциялау;

жалған кәсіпорын – Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес құрылуы және (немесе) оған басшылық етілуі соттың заңды күшіне енген үкімімен не қаулысымен жалған кәсіпкерлік деп танылған жеке кәсіпкерлік субъектісі;

жеке тҧлғаның жеке мҥлкі – жеке тұлғаның меншік құқығындағы немесе ортақ меншіктегі үлесі болып табылатын, кәсіпкерлік мақсаттарда пайдалануға арналмаған материалдық нысандағы мүлкі;

жер қойнауын пайдаланушылар – Қазақстан Республикасының заңнамалық актілерiне сәйкес Қазақстан Республикасының аумағында, мұнай операцияларын қоса алғанда, жер қойнауын пайдалану жӛнiндегi операцияларды жүргізу құқығын иеленушi жеке немесе заңды тұлғалар;

заңды тҧлғаның қҧрылымдық бӛлімшесі – филиал, ӛкілдік; инжинирингтік қызметтер кӛрсету – инженерлiк-консультациялық

қызметтер кӛрсету, зерттеу, жобалау-конструкторлық, есептеу-талдау сипатындағы жұмыстар, жобалардың техникалық-экономикалық негiздемелерiн дайындау, ӛндiрiстi ұйымдастыру және басқару, ӛнімдердi ӛткізу саласында ұсынымдар әзiрлеу;

келісімшарттық қызмет – жер қойнауын пайдаланушының жер қойнауын пайдалануға арналған келісімшарттың ережелеріне сәйкес жүзеге асырылатын қызметі;

консультациялық қызметтер кӛрсету – басқарушылық,

экономикалық, қаржылық, инвестициялық мәселелерді, оның ішінде стратегиялық жоспарлау, кәсіпкерлік қызметті ұйымдастыру мен жүргізу, персоналды басқару мәселелерін шешу мақсатында проблемаларды және (немесе) тұлғаның мүмкіндіктерін айқындау мен (немесе) бағалауды қоса

8

алғанда, түсіндірмелер, ұсынымдар, кеңестер және ӛзге де нысандағы консультациялар беру жӛнінде кӛрсетілетін қызметтер;

қатысу ҥлесі – акционерлiк қоғамдарды және пайлық инвестициялық қорларды қоспағанда, жеке және (немесе) заңды тұлғалардың кәсіпкерлік қызметті бірлесіп жүргізуге мүлкiмен үлестік қатысуы;

ӛзара байланысты тарап - ӛзара байланыстылығы Қазақстан Республикасының трансферттік баға белгілеу туралы заңнамасына сәйкес айқындалатын жеке немесе заңды тұлға;

ӛткiзу – сату, айырбастау, ӛтеусiз беру мақсатында тауарларды тиеп жiберу, жұмыстарды орындау және қызметтер кӛрсету, сондай-ақ кепiлге салынған тауарларды кепiл ұстаушыға беру;

роялти – мыналар үшiн:

пайдалы қазбаларды ӛндiру және техногендiк құралымдарды қайта ӛңдеу процесінде жер қойнауын пайдалану құқығы үшін;

авторлық құқықтарды, бағдарламалық қамтамасыз етілімді, патенттердi, сызбаларды немесе модельдердi, тауар таңбаларын немесе басқа да осыған ұқсас құқық түрлерiн пайдаланғаны немесе пайдалану құқығы үшiн; ӛнеркәсiп жабдықтарын, оның ішінде бербоут-чартер немесе димайзчартер шарттары бойынша жалға алынатын теңiз және әуе кемелерiн, сондайақ сауда немесе ғылыми-зерттеу жабдықтарын пайдаланғаны немесе пайдалану құқығы үшiн; «ноу-хауды» пайдаланғаны үшiн; кинофильмдердi, бейнефильмдердi, дыбыс жазуды немесе ӛзге де жазу құралдарын пайдаланғаны немесе пайдалану құқығы үшiн тӛленетiн тӛлем;

салық агенті – осы Кодекске сәйкес тӛлем кӛзінен ұсталатын салықты есептеу, ұстау және аудару жӛніндегі міндет жүктелетін адам;

салық берешегі – бересі сомасы, сондай-ақ ӛсімпұлдар мен айыппұлдардың тӛленбеген сомасы. Салықтық тексеру нәтижелері туралы хабарламада кӛрсетілген ӛсімпұлдар сомасы, сондай-ақ әкімшілік жаза қолдану туралы қаулыда Қазақстан Респуликасының заңнамасында белгіленген тәртіппен шағым жасалу кезеңінде шағым жасалу бӛлігінде кӛрсетілген айыппұлдар сомасы салық берешегіне қосылмайды;

салық режимі – осы Кодексте белгіленген салықты және бюджетке тӛленетін басқа да міндетті тӛлемдерді тӛлеу жӛніндегі барлық салық міндеттемелерін есептеу кезінде салық тӛлеуші қолданатын Қазақстан Республикасының салық заңнамасы нормаларының жиынтығы;

салықтар – осы Кодексте кӛзделген жағдайларды қоспағанда, мемлекет бiржақты тәртiппен заң жүзiнде белгiлеген, белгiлi бiр мӛлшерде жүргiзілетiн, қайтарымсыз және ӛтеусiз сипатта болатын, бюджетке тӛленетiн мiндеттi ақшалай тӛлемдер;

салық тӛлеуші – салықты және бюджетке тӛленетін басқа да міндетті тӛлемдерді тӛлеуші болып табылатын адам;

9

салық тӛлеушінің (салық агентінің) жеке шоты – салықтың және бюджетке тӛленетін басқа да міндетті тӛлемдердің, міндетті зейнетақы жарналарының, әлеуметтік аударымдардың есептелген, есепке жазылған (азайтылған), аударылған және тӛленген (есепке жатқызылғандары және қайтарылғандары ескерілген) сомасын, сондай-ақ ӛсімпұлдар мен айыппұлдардың сомасын есепке алуға арналған құжат, оның ішінде электрондық нысандағы құжат;

салық тӛлеушiнiң электрондық қҧжаты – белгiленген электрондық форматта берiлген, қабылданғаннан және бiрдейлiгi расталғаннан кейiн салық тӛлеушiнiң электрондық цифрлық қолтаңбасымен куәландырылған электрондық құжат;

туынды қаржы қҧралы – құны болашақта осы шарт бойынша есеп айырысуды жүзеге асыруды кӛздейтін шарттың базалық активінің шамасына (шаманың ауытқуын қоса алғанда) тәуелді болатын шарт. Туынды қаржы құралдарына опциондар, фьючерстер, форвардтар, своптар және басқа да туынды қаржы құралдары, оның ішінде жоғарыда тізіп кӛрсетілген туынды қаржы құралдарының комбинациясын білдіретіндер жатады.

Туынды қаржы құралдарының базалық активтері тауарлар, тауарлардың стандартталған партиялары, бағалы қағаздар, валюта, индекстер, проценттік ставкалар және нарықтық құны бар басқа да активтер, болашақ оқиға немесе мән-жай, ӛзге де туынды қаржы құралдары болуы мүмкiн;

тҧлға – жеке тұлға және заңды тұлға; жеке тұлға – Қазақстан Республикасының азаматы, шетелдік немесе азаматтығы жоқ адам; заңды тұлға – Қазақстан Республикасының немесе шет мемлекеттiң заңнамасына сәйкес құрылған ұйым (резидент емес заңды тұлға). Шет мемлекеттің заңнамасына сәйкес құрылған компания, ұйым немесе басқа да корпоративтік құралым осы Кодекстiң мақсатына орай олар ӛздері құрылған шет мемлекеттің заңды тұлғасы мәртебесiне ие ме, жоқ па – осыған қарамастан дербес заңды тұлғалар ретiнде қарастырылады;

уәкілетті мемлекеттік органдар – салық органдарын және жергілікті атқарушы органдарды қоспағанда, Қазақстан Республикасының Үкіметі бюджетке тӛленетін басқа да міндетті тӛлемдерді есептеуді және (немесе) жинауды жүзеге асыруға уәкілеттік берген, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген ӛздерінің құзыреті шегінде осы Кодекске сәйкес салық қызметі органдарымен ӛзара іс-қимыл жасайтын Қазақстан Республикасының мемлекеттік органдары;

электрондық салық тӛлеуші – осы Кодексте белгіленген тәртіппен электрондық құжаттармен алмасу кезінде салық қызметі органдарымен жасалған электрондық цифрлық қолтаңбаны пайдалану және тану туралы келісімнің негізінде салық қызметі органдарымен электрондық тәсілмен ӛзара іс-қимыл жасайтын салық тӛлеуші.

10