ТЕМА_1~1

Ф КГМУ 4/3-06/01

ИП №6 УМС при КазГМА

от 14 июня 2007 г.

ҚАРАҒАНДЫ МЕМЛЕКЕТТІК МЕДИЦИНА УНИВЕРСИТЕТІ

МЕДИЦИНАЛЫҚ БИОФИЗИКА ЖӘНЕ ИНФОРМАТИКА КАФЕДРАСЫ

ПРАКТИКАЛЫҚ САБАҚТАРҒА АРНАЛҒАН ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУЛАР

Тақырыбы: «MS Excel кестелік процессор. Кестені форматтау »

Мамандғы: 5B110200 «Қоғамдық денсаулық сақтау»

Пән: ООDОO5 Inf 1105 ИНФОРМАТИКА

КУРС: І

Құрастырған: Тажина А.М.

Қарағанды, 2010

Кафедра отырысында бекітілді

№_____ хаттама «____»_______________

БЕКІТІЛГЕН

Кафедра меңгерушісі ____________________Б.К.Койчубеков.

ТАҚЫРЫБЫ: «MS Excel кестелік процессор. Кестені форматтау»

Сабақ мақсаты: Студенттерді Excel 7.O қолданбалы программалар пакетімен жұмыс істеуді үйрету.

Студент білуі керек:

• Excel программасының тағайындалуын

• Excel программасының мүмкіндіктерін

Студент істеуі керек:

• Excel программасын қосу

• бастапқы мәліметтерді енгізу

• бастапқы мәліметтер кестелерін фоматтау

• жаңа жұмыс кітабын құру

• көшіруді орындау

• беттермен жұмыс істеу

• формулалармен жұмыс істеу

Базистік сұрақтар

1. Windows операциондық жүйесі

2. Терезелермен жұмыс істеу

3. Менюмен жұмыс істеу

4. «Тышқанмен» жұмыс істеу

5. Файлдармен жұмыс істеу (құру, көшіру, атын өзгерту)

6. Word мәтіндік редакторымен жұмыс істеу.

Сабақ тақырыбы бойынша сұрақтар

1. Формулалар енгізу

2. Негізгі математикалық және статистикалық функциялар

3. Функциялар мастері және оның тағайындалуы

4. Көшіру операциясы

5. Суммаларды есептеу

6. Салыстырмалы және абсолютті сілтемелер

АҚПАРАТТЫҚ-ДИДАКТИКАЛЫҚ БЛОК

Ұяшықтардың орның аустыру көшіру және өшіру. Толтыру маркері.

Ұяшықты көшіру және орның ауыстыру .

1 жолы.

Ұяшықтың мазмұның редактірлеу режимінде көшіруге, және де Word редакторіндегідей буфер алмасу арқылы жүзеге асыруға болады. Ол үшін:

ұяшықты белгіленіз;

Правка мәзірінде «Копировать» командасын орынданыз (немесе «Вырезать» орның ауыстыру үшін);

Мәтінді көшіретін (немесе орның ауыстыратын) ұяшықты белгіленіз;

Правка мәзірінде «Вставить» командасын орынданыз.

Бұл операциялардың барлығы құрал саймандар панелінде Қиып алу, Көшіру, Қою белгілер түрінде орналасқан.

2 жолы.

Егер ұяшықты мәтінмен бірге орның ауыстыру қажет болса, онда:

ұяшықты ерекшелеу қажет;

тышқан нұсқағышын ұяшықтың қою қоршауына апалып, түрін қосу белгісіне айналғанша ұстау қажет;

тышқынның сол жақ батырмасын басып тұру арқылы ұяшықтарды керекті жеріне ауыстыру қажет.

Егер ұяшықты мәтінмен көшіру керек болса, онда көшіру және орның ауыстыру үшін осындай операцияларды қолдануға болады. Бірақ орын ауыстыру кезінде тышқан батырмасымен бірге Ctrl батырмасында басу қажет.

Осылайша ұяшықтар аралығында орын ауыстырып, көшіруге болады, бірақ ерекшелеу қажет. .

Кестеден, бағаннан, жолдан ұяшықтар өшіру.

Ұяшық мазмұның немесе ұяшық аралықтарын өшіру үшін:

белгілеу (белсенді ету) керек;

Delete батырмасын басып немесе Правка мәзірінен ТазартуМазмұн (ОчиститьСодержание) командаларын орындау арқылы жүзеге асыруға болады.

Осылайша бағандар мен жолдар ұяшығындағы мәліметтерді өшіре аламыз, оларды алдымен белгілеу қажет.

Барлық кесте мазмұнында өшіруге болады, ол үшін кестені толығымен ерекшелеу керек. Оның жасаудың бірнеше жолдары бар:

1 жолы: Бірінші жол атауының үстінде және бірінші баған атауымен қатар солжақ жоғарыда орналасқан бос төртбұрышты тышқанмен басу арқылы.

2 жолы: Пернетақтадан бір уқытта Ctrl+A батырмаларын басу арқылы.

Маркер толтыру.

Тышқан батырмасына назар аударының ол жуаң ақ түсті қасу белгісі түрінде болуы керек. Белгіленген ұяшықтын он жақ бұрышында орналасқан кішкентай қара төртбұрышты маркер толтыру деп атайды. Егер тышқан батырмасын апаратын болсақ онда қара түсті жінішке қосу түріне айналады. Енді тышқанмен Маркер толтыруды созып, мысалы, төменге, және жоғарыда жазылған ұяшықтан төмендегі керек ұяшықтарға созу арқылы көіруге болады. Маркер толтыру кестелерді тотыруда белгілі бір заңдылықтарға жүктеледі. Мысалы, белгілі бір сандық қатарларды өсу немесе кему ретімен тотыруға болады.Толтыру элементтері санмен қатар мәтінде бола алады. Ол үшін көршілес екі ұяшықты белгілеп, толтыру заңдылықтарына жүгіне отырып маркер толтырғышты керек бағытқа дейін созуымыз керек. Маркер толтырғыштың мүмкіндіктерін келесі тапсырмаларды орындай отырып түсінуге болады.

Жол, бағана, ұяшық өлшемдерін автоматты түрде толтыру.

Excel жол, баған, ұяшықтардың өлшемдерін автоматты түрде өзгертуге мүмкіндік бере отырып, оларда терілген мәтіндердін өлшемдеріне қарай өзгереді.

Мәтінді ұяшық өлшемімен теңестіру үшін:

керекті мәтіні бар ұяшықты белгілеу керек;

Формат мәзірінен Ұяшық командасын орындап, пайда болған диалогтық терезеден Түзету закладкасын тандап, терезеде Автоподбор ширины ауыстырып қосқышын орнатыныз.

Кестеге шекара қою.

Кестеге шекара қою үшін келесілер орындалуы қажет:

Ұяшық аралықтарын белгілеген кезде қысқа контур сызық түрінде, ФорматҰяшықтар командасын орындау арқылы;

граница закладкасын тандау арқылы;

сызықтар тобынан сызық түрін тандау арқылы;

егер әр ұяшықтын шекарасы болғаның қаласаныз, онда айрықшалау тобында ішкі және сыртқа батырмаларың басу арқылы жүзеге асырылады.

Егер шекаралар кез келген жағынан керек болса, онда жеке айрықшалау тобында Жоғарыдан, Төменнен, Оннан, Солдан ауыстырып қосқышытары керек.

Ұяшықта мәтінді көркемдеу.

Егер ұяшықта кез келген мәтін терілген болса, онда Excel-де мәтінді көркемдеу Wоrd редакторіндегідей жүргізіледі. Мәтінді алдымен белгілеп, содан кейін қаріп өлшемін ФорматҰяшықӨлшем немесе саймандар тақтасында Форматтау жолымен жасалады. Мәтіннің ұяшықта орналасуын мәзірде саймандар тақтасында Форматтау немесе мәзір жолында Формат ҰяшықтарТүзету жолымен жүзеге асырылады.