- •Вопрос№1:Предмет, значение и цели курса «Истории Белоруссии». Периодизация истории Белоруссии. Источники изучения курса.
- •Вопрос№2:Первобытное общество - общий этап в истории человечества. Заселение территории Белоруссии. Основные занятия первобытных людей, их общ строй.
- •Вопрос№3:Великое переселение народов. Расселение индоевропейцев. Балты и славяне на территории современной Белоруссии.
- •Вопрос№4: Теории происхождения белорусов и термина «Белая Русь».
- •Вопрос №5:Зарождение гос-венности у вост славян. Полоцкое и Турово-Пинское княжества-первые гос образования на территории Белорусии.
- •Вопрос№6:Общественно-политический строй Полоцкого гос-ва, его взаимоотношения с Киевской державой.
- •Вопрос№7:Образование вкл и присоединение к нему белорусских земель.
- •Вопрос№8:Социально-экономическое развитие белорусских земель в составе вкл в 13-16ст.Аграрная реформа Жигимонта Августа.
- •Вопрос№9:Государственно-политический строй вкл.
- •Вопрос№10:Основные направления внутренней и внешней политики вкл в 13-16в.
- •Вопрос№11:Язычество на землях Белоруссии.
- •Вопрос№12: Введение христианства и его влияние на развитие белорусских земель.
- •Вопрос№13:Письмо и образование на Беларуси в 9-13 вв. Е. Полоцкая, к. Туровский, к. Смолятич.
- •Вопрос№14:Фармiраванне беларускай народнасцi. Станауленне старабеларускай мовы I развiцце лiтаратуры.
- •I Мсцiслауская землi сталi аб'яднальным цэнтрам тэрыторыi беларусау.Выгад
- •Вопрос№15:Архитектура, изобразительное и декоративно-прикладное искусство на Беларуси в 9 – 13 вв.
- •Вопрос№17:Церковно-религийные отношения в вкл и рп.
- •Вопрос№22 Знешняя палітыка рп. Войны.
- •Вопрос23:Сацыяльна-эканамічнае становішча беларускіх зямель у другой палове XVI-XVIII ст.
- •Вопрос№24:Политический кризис рп, попытки реформирования. Разделы рп и присоединение Бел земель к Российской империи.
- •Впрос№25:Развитие образования, литературы и науки в Беларуси в другой половине 16-18 ст.
- •Вопрос№26: Архитектура Бел. В другой половине 16-18ст. Изобразительное искусство, театр, музыка.
- •Вопрос№27:Политика царизма в Белоруссии в конце 18-19 ст.
- •Вопрос№28:Общественно-политическое движение на б в 18-19. Восстания 1794 и 1830-31 гг.
- •Вопрос№29:Международные отношения в Европе в период Наполеоновских войн. Война 1812г.
- •Вопрос№30:Образование, наука и литература конца 18-нач 19в.
- •Вопрос№31:Искусство Белоруси в 18-19ст.
- •Вопрос№32:Промышленный переворот в странах Зап Европы. Отмена крепостного права.Буржуазные реформы 1860-1880г.
- •Вопрос№33: Особенности развития экономики б после отмены крепостного права во второй половине 19 в.
- •Вопрос№34:Восстание 1863-1864гг на б, его итоги и значение.
- •Вопрос№39:Общественно-политическая жизнь ри в нач 20 ст . Революционные события 1905-1907 гг на Бел.
- •Вопрос№40:Первая мировая война и б. Лютауская рэвалюция1917г.
- •Вопрос№41:Развитие культуры б в начале 20 в.
- •Вопрос№42:Обострение соц-эк и полит кризиса в России осенью 1917г. Кастрычницкая рэвалюция и установление советской власти.
- •Вопрос№43:Проблема белорусской гос-венности в общ- полит движении б. Первый всебелорусский съезд. Объявление бнр.
- •Вопрос№44:Создание бсср и л-бсср.
- •Вопрос№45:Война Польши и России. Второе объявление бсср.
- •I узмацнення абароны 1 чэрвеня 1919г. У Маскве было прынята рашэнне аб пе
- •1920Г. Здолела перайсцi у контрнаступленне. Але з-за недахопу сiл наступ0-
- •I незалежнай дзяржавай.
- •Вопрос№46:нэп и его особенности проведения в б.
- •Вопрос№49:Сворачивание нэПа. Индустриализация и коллективизация.
- •Вопрос№52:Развитие образования ,науки и литературы на б в 1917-1941гг.
- •Вопрос№55:Оккупационный режим на б.Развитие партиз движения.
- •1941Г. Было створана 378 атрадау I дыверсiйных груп.Першыя групы з'явiлiся на
- •Вопрос№56:Освобождение б от захватчиков. Окончание 2 мировой войны. Ее итоги.
- •Вопрос№59:Общ-полит жизнь в условиях “оттепели”.Попытки реформирования экономики.
- •Вопрос№60:Соц-эк и полит развитие бсср в 1970-1980 гг.
- •Вопрос№61:Развитие образования и науки б в послевоенное время.
- •Вопрос№62:Развитие бел искусства в послевоенное время.
- •Iм".Гэтыя творы рэальна характэрызуюць рэвалюцыйныя падзеi на Беларусi,паказваюць жыццё беларускай вёскi,гiстарычнае мiнулае беларускага народа. Значных
- •Вопрос№63: Обострение внутренних противоречий в ссср, усиление кризиса, политика перестройки.
- •Вопрос№64:Чернобыльская катастрофа.
- •Вопрос№65:Распад ссср.Независимость бсср. Создание снг.
I узмацнення абароны 1 чэрвеня 1919г. У Маскве было прынята рашэнне аб пе
радачы паунамоцтвау бальшавiцкiх урадау Украiны, ЛiтБел i Латвii ураду
РСФСР. Лiтоуска-беларуская армiя была перайменавана у 16 армiю. Але поль-
скае наступленне працягвалася. Савецкiя войскi пакiнулi Мiнск, Слуцк,Жло-
бiн, Рагачоу i iнш. Пагроза навiсла над Гомелем. I толькi на лiнii р.Бярэ
зiныфронт стабiлiзавауся да вясны 1920г.
У сакавiку 1920г. польскiя войскi пачалi новае наступленне. Пры дапамо
зе Антанты яны захапiлi Мазыр, Калiнкавiчы, Рэчыцу.25 красавiка палякi су
месназ пятлюрауцамi разгарнулi наступленне на працягу усяго польска-савец
кага фронту ад р.ПРыпяць да р.Днестр.
Дзякуючы перакiдванню войск з Усходняга фронту, Чырвоная Армiя 14 мая
1920Г. Здолела перайсцi у контрнаступленне. Але з-за недахопу сiл наступ0-
ленне не дала вынiкау.Новае наступленне Чырвонай Армii распачалося у лiпе
нi 1920г.Яно было старанна падрыхтавана i дало плён. 7 лiпеня быу вызвале
ны Мiнск, а 1 жнiуня - Брэст.
Пад нацiскам А.Чарвякова,З.Жылуновiча, Д.Чарнушэвiча ЦК КП(б)Б прызнау
неабходным выступiць з дэкларацыяй аб прызнаннi самавызначэння беларуска-
га народа. 31 лiпеня 1920г. у Мiнску была прынята Дэкларацыя незалежнасцi
БССР у межах адной (Мiнскай) губернii. Гэта было не столькi аднауленне бе
ларускай дзяржавы, колькi супакойванне народных мас. Супраць гэтага акта
выступiлi беларускiя эсеры, якiя жадалi бачыць Беларусь сапрауды цэласнай
I незалежнай дзяржавай.
Вопрос№46:нэп и его особенности проведения в б.
Разбурэнні, беспрацоўе, неабдуманае ўсеагульнае адзяржаўленне сродкаў вытворчасці, харчразвёрстка выклікалі незадаволенасць народа, асабліва сялянства.Прычынай цяжкага эканамічнага і палітычнага крызісу на рубяжы 1920–1921 гг. было разбалансаванне палітычных і эканамічных інтарэсаў.З’явілася новая эканамічная палітыка, распрацаваная У. Леніным і прынятая Х з’ездам РКП(б) у сакавіку 1921 г. Сродкамi яе рэалiзацыi вызначалiся: х а р ч п а д а т а к, к а а п е р а ц ы я, с в а б о д н а е п р а д п р ы й м а л ь н i ц т в а i с в а б о д н ы р ы н а к.
Сутнасць нэпа зводзілася да максімальнага пад’ёму вытворчых сіл і паляпшэння становішча рабочых і сялян дзеля захавання савецкай улады.Галоўнай мэтай нэпа стала замена харчразвёрсткі харчовым падаткам.Дазвалялася здаваць зямлю ў арэнду і выкарыстоўваць наёмную працу пры ўмове, што члены сям’і наймальніка таксама працуюць.У гады нэпа ажыццяўляліся тры віды гандлю: прыватны, кааператыўны і дзяржаўны. Дзяржбанк ў канцы 1922 г. выпусціў новыя грашовыя знакі – чырвонцы.Былі адменены ўсе абмежаванні на сумы ўкладаў, якія маглі захоўваць грамадзяне і арганізацыі ў ашчадных банках.Дзяржава стала падтрымліваць дробныя і сярэднія прыватныя і кааператыўныя прадпрыемствы.Дазвалялася арэнда прамысловых прадпрыемстваў іншаземнымі фірмамі ў форме канцэсій.Радыкальныя змены адбыліся ў кіраванні дзяржаўнай прамысловасцю.Узнаўлялася грашовая аплата працы.Заняпаўшая ў гады вайны і рэвалюцыйных пераўтварэнняў эканоміка Беларусі з пераходам да нэпа пачала адраджацца.Аднак поспехі першых гадоў нэпа прынеслі і вялікія эканамічныя праблемы. Яны былі выкліканы крызісам збыту, які ўзнік у выніку няправільнай цэнавай палітыкі дзяржавы, вялікай розніцы паміж коштам прамысловых і сельскагаспадарчых тавараў.Разыходжанне ў цэнах прывяло да таго, што селянін за прададзеную прадукцыю мог набыць прамтавараў у параўнанні з даваенным часам у 7 разоў менш.Крызіс збыту абвастрыў фінансавую праблему.У ходзе пераадолення крызісу прымаліся меры па зніжэнні сабекошту прамысловай прадукцыі, цэн на тавары, скарачэнні накладных расходаў, удасканальвалася дзейнасць кіруючага апарату і інш.У выніку павысілася рэнтабельнасць прадпрыемстваў, узніклі ўмовы для зніжэння цэн на прамысловыя тавары.Хуткаму аднаўленню прамысловай вытворчасці садзейнічала не толькі новая эканамічная палітыка, але і творчая ініцыятыва рабочых, укараненне прагрэсіўных метадаў працы.Правядзенне ў жыццё новай эканамічнай палітыкі дазволіла ў кароткі тэрмін аднавіць прамысловасць, стабілізаваць эканоміку.Доля прыватніка ў валавой прамысловай прадукцыі зменшылася.У тых умовах выцясненне прыватніка было адной з памылак у справе кіраўніцтва эканомікай краіны. У 1927г. аб'ём валавай прадукцыi iндустрыi БССР перавысiу даваенны уз-
ровень. На долю дзяржаунай прамысловасцi прыходзiлася амаль 3/4 усёй прамысловай прадукцыi. Палепшылiся у параунаннi з даваеннымi, умовы працы i быту, павысiуся жыццёвы узровень. Паднялася вытворчая i грамадска-палiтычная актыунасць рабочых.
ВОПРОС№47:Участие БССР в создании СССР. Нац-гос-венное строительство.
ВОПРОС№48:Политика белорусизации, осн направления и итоги.
У міжваенны перыяд (20–30-я гады) грамадска-палітычнае жыццё на Беларусі, як і ў Савецкай краіне ў цэлым, было поўным супярэчнасцей, цесна звязаным з сацыяльна-эканамічнымі працэсамі, што адбываліся ў гэтыя гады.У беларускім грамадстве ў першай палове 20-х гадоў магчыма вызначыць існаванне і барацьбу двух тэндэнцый. Адна з іх была накіравана на пэўную дэмакратызацыю ў палітычных адносінах, другая – на працяг палітыкі ваеннага камунізму.З’явілася беларуская партыя сацыялістаў-рэвалюцыянераў (эсэраў або БПС-Р). Адрозненне пазіцыі беларускіх эсэраў ад пазіцыі КП(б)Б заключалася ў пытаннях, звязаных з характарам улады і суверэнітэтам.З гэтага моманту пачалося адкрытае процістаянне дзвюх палітычных партый, якое скончылася не на карысць БПС-Р. У 1921 г. карныя органы арыштавалі 860 актыўных яе членаў.У канцы 1922 г. паскорыўся працэс аб’яднання савецкіх рэспублік, у якім актыўны ўдзел брала БССР. На І Усесаюзным з’ездзе Саветаў 30 снежня 1922 г. 25 прадстаўнікоў БССР разам з дэлегацыямі РСФСР, УССР і ЗСФСР падпісалі дэкларацыю і дагавор аб стварэнні СССР.Стварэнне СССР дало магчымасць аб’яднаць намаганні гістарычна звязаных паміж сабой народаў, спрыяць іх хуткаму эканамічнаму, сацыяльнаму і культурнаму развіццю.З другой паловы 20-х гадоў узмацнілася дырэктыўная сістэма кіравання не толькі эканомікай, але і іншымі сферамі грамадскага жыцця, узрасла роля партыйна-дзяржаўнага апарату.У пачатку 30-х гадоў у беларускім савецкім грамадстве былі ўсе рысы таталітарнага палітычнага рэжыму.Пераход да таталітарызму праяўляўся ў далейшым паніжэнні ролі і ўдзелу ў справах грамадства дэмакратычных, прадстаўнічых органаў, поўным іх падпарадкаванні партыйнаму апарату.Так у 30-я гады канчаткова сфарміраваліся палітычныя інстытуты беларускага грамадства, яго таталітарны палітычны рэжым.Пачатак палітыкі беларусізацыі варта аднесці да чэрвеня 1924 г.З сярэдзіны 1923 г. і да сярэдзіны 1924 г. працэс беларусізацыі прайшоў першую фазу, на працягу якой вялася ў асноўным яе палітычная і ідэалагічная падрыхтоўка.Адміністрацыйна-тэрытарыяльная рэформа праведзена ў 1926–1929 гг.Адным з напрамкаў нацыянальнай палітыкі з’яўлялася беларусізацыя дзяржаўных устаноў, грамадскіх арганізацый, якая мела на мэце вывучэнне супрацоўнікамі беларускай мовы і перавод на яе справаводства.У ходзе беларусізацыі вырашалася задача больш актыўнага вылучэння на кіруючыя пасады прадстаўнікоў карэннага (не толькі беларускага) насельніцтва.Палітыка беларусізацыі закранула і войска. У 1923–1925 гг. праводзілася ваенная рэформа. Важным напрамкам беларусізацыі з’яўлялася нацыянальна-культурнае будаўніцтва.Шмат што было зроблена ў напрамку беларусізацыі ў выдавецкай справе.Значных поспехаў у гады правядзення палітыкі беларусізацыі дасягнулі беларуская літаратура, нацыянальны беларускі тэатр, музыка, жывапіс.Разглядаючы палітыку беларусізацыі ў 20-я гады, важна адзначыць, што яе ход меў пэўныя супярэчнасці і цяжкасці.Але, нягледзячы на супярэчнасці, цяжкасці і недахопы, палітыка беларусізацыі з’явілася практычнай спробай ва ўмовах савецкай улады ажыццявіць беларускае нацыянальнае адраджэнне.
Паспяхова праходзiла беларусiзацыя навучальных устаноу. Да 1928г. 80% школ было пераведзена на беларускую мову навучання. Беларускую мову неслi у масы беларускiя пiсьменнiкi У.Дубоука, М.Чарот, К.Чорны i iнш. Мастацкiя творы 20-х гадоу сведчаць аб зменах,якiя адбывалiся у грамадстве. Паэма Я.Коласа "Новая зямля" дала цэласнае уяуленне аб спадзяваннях беларус- кага сялянства, яго духоуным патэнцыялеРазвi- ваецца краязнауства. На сярэдзiну 20-х гадоу у БССР дзейнiчала 240 краязнау- чых арганiзацый У ходзе беларусiзацыi развiвалася новая галiна у навуцы - беларусазнауства. У 20-ыя гады партыйныя органы спрабуюць iграць вядучую ролю у правя-дзеннi беларусiзацыi,пачынаюць цягнуць навуку пад свой кантроль, руйнаваць яе нацыянальныя формы. Гэта асаблiва праявiлася у адносiнах да iнбелкульта, якi страцiу сваё першапачатковае прызначэнне.
Але нягледзячы на цяжкасцi, плённа працавалi на нiве беларускага адраджэн-ня паэт, празаiк Цiшка Гартны; пiсьменнiк М.Гарэцкi; гiсторыкi В.Ластоускi,У.Iгнатоускi, У.Пiчэта; жывапiсец i графiк М.Фiлiповiч; стваральнiк першага беларускага кiнафiльма "Лясная быль" Ю.Тарыч; аутар першай п'есы на беларус- ай мове "Машэка" Е.Мiровiч; кампазiтар, аутар Дзяржаунага гiмна БССР Н.Сака-лоускi i iнш. Да 1928г. беларусiзацыя дасягнула значных поспехау. Яна аблегчыла барацьбу з непiсьменнасцю, садзейнiчала ажыццяуленню асветнiцкай работы, стварыла пе-радумовы для разгортвання нацыянальна-культурнага будаунiцтва у БССР.