(сыртқа шығару)
урография
Экскреторлық (сыртқа шығару) урография – несеп шығару жүйесінің рентген суретін бүйректермен жақсы бөлінетін контастты заттарды венаға жібергеннен кейін түсіру әдісі. Алынған рентгенограмма сериясында бүйректердің мөлшері, орналасқан жері, олардың функционалдық қабілеті, бүйрек түбектерінің мөлшері мен формалары, несеп шығару жолдарының орналасуы және тастар тұралы тікелей пікір айтуға болады.
Экскреторлық урографияны жасауға байланысты жағдайлар:
•созылмалы бүйрек жеткіліксіздігінің ең соңғы сатысы;
Ретроградты
урография
•Ретроградты урография – рентгенконтрастылы затты түтікшк арқылы несеп жолына жіберіп, оның рентген суретін түсіру әдісі. Бұл жағдайда сұйық контрастылы заттар арнайы несеп ағар түтікшелерінің көмегімен цистоскоп арқылы бүйректер түбегіне енгізіледі. Несеп шығару жолдарының ауруларын
анықтауда бұл әдістің маңызы өте
Компьютерлік
томография
• Компьютерлік томография дегеніміз
– рентген сәулесін бүйрекке жан- жақты жіберіп, оның томограммасын компьютер арқылы түсіру тәсілі. Бұл әдістің науқасқа радиациялық сәулесімен зияндылығына байланысты аса күрделі диагностикалық жағдайда ғана қолданылады. Бұл әліспен зерттегенде бүйрек түбегінің, несепағардың тастары өте жақсы
Бүйрек ісіктерінің
рентгенологиясы
•Жалпы бүйрек ағзасын зерттеудің ең негізгі әдістерінің бірі ол рентген түсірілімі арқылы зерттеу. Бұл кезде тек қана ісік емес, әртүрлі тас тәрізді түзілімдер, пиелонефрит, бүйрек жарақаты және т.б патологияны көруге болады.
•Бүйрек ісіктері қатерсіз ісіктер (липома, фиброма, миома, ангиома, лифангиома, аденома) өте сирек кездеседі және көлемдері кішкентай болғандықтан ешқандай белгі бермей өседі. Тек басқа дертке жасалған операция кезінде байқалады, не өлген адамды ашқан кезде мәйітінде кездеседі. Жиі кездесетін қатерлі ісіктер (гипернефрома, рак, саркома). Олар үш түрлі белгімен анықталады: Гематурия; Бүйрек тұсы қатты ауырады; Бүйрек тұсында ісік пайда болады (алақанмен сипап анықтауға болады). Аумақты жасалған рентген суретінде пішіні
өзгерген, аумағы үлкен, шеттері
Құрсақ ішіндегі ісік. |
Сол жақ бүйрек ісігі |
Ішектер сол жаққа |
|
ығысқан. Сол жақ |
|
бүйректің |
|
нефробластомасы (Вильсм |
|
ісігі) |
|
Паранефрит
•Паранефрит дегеніміз бүйрек маңы майлы тіндерінің қабынуымен жүретін процесс. Паранефрит пайда болу себебі (этиологиясы): ауруды негізінен стафилококк, ішек таяқшасы және басқа да микроорганизмдер тудырады.
•Паранефрит клиникалық көрінісі: Жедел паранефрит бастапқы сатысында еш клиникалық симптомдарымен көрінбейді. Тек дене температурасының 39-40 С ге дейінгі көтерілуі, тоңазыту (озноб) байқалады. Тек 3-4 тәуліктен кейін интенсивтілігі әртүрлі бел аумағындағы ауырсыну, бел аумағын пальпация жасағанда бұлшықеттердің жиырылуы, костовертебральді бұрыштан палпация кезінде ауырсыну. Уақыт өте келе бір жаққа сколиоз анықталады, себебі ауырған аумақта қорғаныс ретінде бұлшықеттер жиырылып, науқас бір жаққа
қарай еңкейіп жүреді. Паранефралды клетчаткаға