- •4-AMELIY SABAQ
- •Jumıstıń maqseti: Tarmaqlanıwshı proceslerge baylanıslı ámellerdi orınlaw, shárt operatorların úyreniw. If, else, else
- •Ámeliy bólim:
- •if operatorı
- •Tómendegi mısalda 20 sanın 18-den úlken ekenin anıqlaw ushın eki mánisti tekseremiz. Eger
- •Biz sonday-aq, ózgeriwshilerdi teksere alamız. Mısal:
- •Else operatorı
- •Mısal:
- •else if operatorı
- •Mısal:
- •Ternar operatorı ?: shárt ámeli.
- •Mısal sıpatında eki pútin san maksimumın tabıw máselesin kóreyik.
- •Programmadaǵı shárt operatorı mánis beriw operatorınıń quramına kirgen bolıp, a ózgeriwshiniń mánisi b
- •Shártsiz ótiw operatorı goto operatorı
- •Mısal : N natural sanın kirgiziwdi usınıs etiwshi programma dúzilsin. Eger natural bolmaǵan
- •Programma orınlanıwı processinde birinshi náwbette n sanı kiritiledi, keyin kiritilgen sannı natural san
Mısal:
#include <iostream> using namespace std;
int main() { int time = 22;
if (time < 10) {
cout << "Qayırlı tań.";
}else if (time < 20) { cout << "Qayırlı kún.";
}else {
cout << "Qayırlı kesh.";
}
return 0;
}
Ternar operatorı ?: shárt ámeli.
Eger tekserilip atırǵan shárt salıstırmalı ápiwayı bolsa, shárt ámeliniń «?:» kórinisin isletiw múmkin:
shárt ańlatpa> ? <ańlatpa1 > : <ańlatpa2 >;
Shárt ámeli if shárt operatorına uqsas jaǵdayda isleydi: eger <shárt ańlatpa> 0 mánisinen parıqlı yamasa true bolsa, <ańlatpa1 >, keri jaǵdayda <ańlatpa2 > orınlanadı. Ádette ańlatpalar mánisleri qaysıdur ózgeriwshige ózlestiriledi.
Mısal sıpatında eki pútin san maksimumın tabıw máselesin kóreyik.
#include <iostream> using namespace std; int main()
{
int a, b, c;
cout << ”a hám b sanlar maksimumın tabıw.”; cout << ”\n a - mánisin kiritiń:”;
cin >> a;
cout << ”\n b - mánisin kiritiń:”; cin >> b;
c = a > b ? a : b;
cout << ”\n Sanlar maksimumı: ” << c; return 0;
}
Programmadaǵı shárt operatorı mánis beriw operatorınıń quramına kirgen bolıp, a ózgeriwshiniń mánisi b ózgeriwshiniń mánisinen úlkenligi
tekseriledi. Eger shárt shın bolsa, c ózgeriwshisine a ózgeriwshi mánisin, keri jaǵdayda b ózgeriwshiniń mánisin ózlestiredi hám c ózgeriwshisiniń mánisi shıǵarıladı.
?: ámeliniń mánis qaytarıw qásiyetinen paydalanǵan jaǵdayda, onı tikkeley cout kórsetpesine jazıw arqalı da qoyılǵan máseleni sheshiw múmkin:
#include <iostream> using namespace std; int main()
{
int a, b;
cout << ”a hám b sanlar maksimumın tabıw.”; cout << ”\n a- mánisin kiritiń:”;
cin >> a;
cout << ”\n b- mánisin kiritiń:”; cin >> b;
cout << ”\n Sanlar maksimumı: “ << (a > b) ? a : b; return 0;
}
Shártsiz ótiw operatorı goto operatorı
Shártsiz ótiw operatorınıń ulıwma kórinisi tómendegishe: goto <belgi>;
goto operatorınan keyin basqarıw <belgi> ge uzatıladı hám programmanıń orınlanıwı sol jerden dawam etedi.
belgi - bul dawamında ':' qoyılǵan identifikator. Mısal ushın : belgi :;
Belgi hár qanday operator aldından isletiliwi múmkin, sonıń menen birge shárt operatorı aldından da.
Mısal : N natural sanın kirgiziwdi usınıs etiwshi programma dúzilsin. Eger natural bolmaǵan san kiritilse, qayta kirgiziw usınıs etilsin.
#include <iostream> #include <math. h> using namespace std; int main ()
{
float n; belgi :
cout << “natural san kiritiń” << endl; cin >> n;
if (( ceil (n)! =n) or (n <= 0)) goto belgi ;
cout << “Natural san kirgizildi” << endl; return 0;
}
Programma orınlanıwı processinde birinshi náwbette n sanı kiritiledi, keyin kiritilgen sannı natural san emesligi tekseriledi. Eger shárt ras (true) baha qaytarsa belgige qaytadı hám n sanı qayta kiritiliwi soraladı. Keri jaǵdayda yáni n sanı natural san bolsa, “Natural san kirgizildi” xabarı shıǵarıladı.