- •Міністэрства адукацыі Рэспублікі Беларусь
- •Сацыяльна-палітычная гісторыя ўсходніх славян у VI-IX стст.
- •Очерки истории ссср. Первобытно-общинный строй и первые государственные образования на территории ссср. – м., 1956.
- •Рыбаков б.А. Киевская Русь. – м., 1983.
- •Рыбаков б.А. Мир истории. Начальные века русской истории. – м., 1987.
- •Юшков с.В. Русская правда: Происхождение, источники, её значение. – м., 1950.
Міністэрства адукацыі Рэспублікі Беларусь
Установа адукацыі
«Брэсцкі дзяржаўны універсітэт імя А.С. Пушкіна»
Кафедра гісторыі
славянскіх народаў
ГІСТОРЫЯ ЎСХОДНІХ СЛАВЯН
Планы семінарскіх заняткаў,
пытанні да экзаменаў, спіс рэкамендуемай літаратуры
для студэнтаў І курса гістарычнага факультэта (стацыянар і АЗН)
АЎТАР-СКЛАДАЛЬНІК:
САВІЧ А.А., кандыдат гістарычных
навук, дацэнт
БРЭСТ – 2010
ПЫТАННІ
да экзамена па "Гісторыі ўсходніх славян (VI – першая трэць ХІІ стст.)"
для студэнтаў 1 курса (стацыянар і АЗН)
-
Прадмет і задачы курса "Гісторыя ўсходніх славян"
-
Гістарыяграфія і крыніцы.
-
Старажытныя аўтары аб гісторыі славян (грэчаскія, рымскія, візантыйскія, заходнееўрапейскія, арабскія, скандынаўскія сагі,”Велесава кніга”).
-
"Аповесць мінулых часоў" як крыніца па гісторыі ўсходніх славян.
-
Індаеўрапейскае насельніцтва на ўсходнеславянскіх землях.
-
Пытанне аб прарадзіме славян. Засяленне славянамі Усходняй Еўропы.
-
Племянныя саюзы ўсходніх славян.
-
Сацыяльна-эканамічныя адносіны і грамадскі лад усходніх славян VI-IX стст.
-
Сацыяльна-палітычная гісторыя ўсходніх славян у VI-IX стст.
-
Сельская гаспадарка.
-
Развіццё феадальных адносін ва ўсходніх славян.
-
Шматукладнасць эканомікі.
-
Рамяство і гандаль ва ўсходніх славян.
-
Нарманская тэорыя: стварэнне, сутнасць.
-
Антынарманская тэорыя: перадумовы з'яўлення, асноўныя пазіцыі.
-
Прычыны ўтварэння дзяржавы і яе прыкметы. “Кіеўская Русь”.
-
Сацыяльна-палітычная гісторыя ўсходніх славян у VI-IX стст.
-
Дахрысціянскія вераванні ўсходніх славян.
-
Прызванне варагаў. Рурык.
-
Стварэнне Кіеўскай дзяржавы. Алег.
-
Сутнасць "Кіеўскай Русі" як дзяржавы. Поліэтнічнасць "Кіеўскай Русі.
-
Кіеўская Русь у першай палове X ст. Ігар.
-
Дзяржаўная дзейнасць княгіні Вольгі.
-
Кіеўская дзяржава ў часы Святаслава.
-
Барацьба за ўладу паміж Святаславічамі.
-
Кіеўская Русь у часы Уладзіміра Святаславіча.
-
Прычыны прыняцца хрысціянства ўсходнімі славянамі. Прыняцце хрысціянства Кіевам і Ноўгарадам.
-
Роля і месца хрысціянства ў жыцці ўсходніх славян у Х-ХІІ стст. Распаўсюджванне хрысціянства на беларускіх землях.
-
Дынастычная барацьба ў пачатку XI ст.
-
Кіеўская дзяржава ў часы Яраслава Мудрага.
-
Кіеўская дзяржава ў другой палове XI ст. Яраславічы.
-
Кіеўская дзяржава ў першай трэці XII стст.
-
Полацкае княства ў X - пачатку XI стст. Дзейнасць Брачыслава.
-
Полацкае княства ў часы Усяслава Чарадзея.
-
Узаемаадносіны ўсходніх славян з печанегамі і полаўцамі.
-
Ваенныя паходы на Візантыю.
-
Сацыяльна-эканамічныя адносіны і грамадска-палітычны лад ва ўсходніх славян (Х-ХІІ стст.).
-
"Руская праўда" як крыніца аб сацыяльна-эканамічных адносінах ХІ-ХІІ стст.
-
Феадальная гаспадарка. Формы і віды феадальнага землеўладання.
-
Сельская абшчына ва ўсходніх славян.
-
Катэгорыі залежнага насельніцтва па "Рускай праўдзе".
-
Народныя хваляванні ХІ-ХІІ ст. і развіццё старажытнарускага заканадаўства.
ТЭМА 1. Пісьмовыя крыніцы па "Гісторыі ўсходніх славян (VI – першая трэць ХІІ стст.)"
1. Усходнія славяне ў творах візантыйскіх аўтараў.
2. Caгі як пісьмовыя крыніцы на гісторыі ўсходніх славян.
3. Арабскія аўтары аб першапачатковай гісторыі ўсходніх славян.
4. Заходнееўрапейскія пісьмовыя крыніцы аб славянах VI-XIII стст.
5. Аповесць мінулых гадоў.
6. Руская праўда.
ЛІТАРАТУРА:
-
Практикум по истории СССР с древнейших времен до конца ХVІІІ века / Составитель В.П. Глаголева. – М., 1976.
-
Сборник документов по истории СССР для семинарских занятий. Ч. 1. ІХ-ХІІІ вв. / Под ред. профессора В.В. Мавродина. – М., 1970.
-
Материалы по истории СССР для семинарских и практических занятий. Вып.1. Древнейшие народы и государства на территории СССР: Учеб. пособие / Под. ред. А.Д. Горского. – М., 1985.
-
Средневековая Русь в текстах и документах: учеб. пособие / Авт.-сост. А.В. Мартынюк. – Минск, 2005.
-
Карамзин М.Н. История государства Российского (любое издание).
-
Ключевский В.О. Полный курс русской истории (любое издание).
-
Заичкин И.А., Почкаев И.H. Русская история: популярный очерк. IX – середина XVIII века. – M., 1992.
-
История Отечества: люди, идеи, решения. Очерки истории России IX – начала XX в. – М., 1991.
-
Гумилев Л.Н. От Руси к России: очерки этнической истории. – М., 1992.
-
Древняя Русь в свете зарубежных источников / Под ред. Е.А. Мельниковой. – М., 1999.
-
Загарульскі Э.М. Заходняя Русь: ІХ-ХІІІ стст.: Вучэб. дапамож. – Мн., 1998.
-
"Великая хроника о Польше, Руси и её соседях. – М., 1987.
-
Кузьмин А.Г. Русские летописи как источник по истории древней Руси. – Рязань, 1969.
-
Кузьмин А.Г. Начальные этапы древнерусского летописания. - М., 1977.
-
Рыбаков Б,А. Киевская Русь. - М., 1983.
-
Рыбаков Б.А. Мир истории. Начальные века русской истории. – M., 1987.
-
Рыбаков Б.А. Древняя Русь. Сказания. Былины. Летописи. – М., 1963.
-
Тихомиров М.Н. Пособие для изучения Русской правды. – М., 1953.
-
Юшков С.В. Русская правда: Происхождение, источники, её значение. – М., 1950.
ТЭМА 2. Насельніцтва ўсходнеславянскіх зямель у VI - ХШ стст.
1. Даіндаеўрапейскае насельніцтва Усходняй Еўропы.
2. З'яўденне на ўсходнеславянскіх землях індаеўрапейскіх плямёнаў. Роля
індаеўрапейцаў у этнагенэзе ўсходніх славян.
3. Пытанне аб прарадзіме славян.
4. Славянская каланізацыя Усходняй Еўропы. Племянныя саюзы ўсходніх
славян.
ЛІТАРАТУРА:
-
Практикум по истории СССР с древнейших времен до конца ХVІІІ века / Составитель В.П. Глаголева. – М., 1976.
-
Сборник документов по истории СССР для семинарских занятий. Ч. 1. ІХ-ХІІІ вв. / Под ред. профессора В.В. Мавродина. – М., 1970.
-
Материалы по истории СССР для семинарских и практических занятий. Вып.1. Древнейшие народы и государства на территории СССР: Учеб. пособие / Под. ред. А.Д. Горского. – М., 1985.
-
Средневековая Русь в текстах и документах: учеб. пособие / Авт.-сост. А.В. Мартынюк. – Минск, 2005.
-
Карамзин М.Н. История государства Российского (любое издание).
-
Ключевский В.О. Полный курс русской истории (любое издание).
-
Очерки истории СССР. Первобытно-общинный строй и первые государственные образования на территории СССР. – М., 1956.
-
Очерки истории СССР. ІХ-ШІІ вв. – М., 1953.
-
История Отечества: люди, идеи, решения. Очерки истории России IX -начала XX в. – М., 1991.
-
Гісторыя Беларусі: У 6 т. Т. 1. Старажытная Беларусь: Ад першапачатковага засялення да сярэдзіны XIII ст. – Мн., 2000.
-
Нарысы гісторыі Беларусі. Т. 1. – Мн., 1994.
-
Греков Б.Д. Киевская Русь. – М., 1953.
-
Гумилев JI.Н. От Руси к России: очерки этнической истории. – М., 1992.
14. Загарульскі Э.М. Заходняя Русь: ІХ-ХІІІ стст.: Вучэб. дапамож. –
Мн., 1998.
15. Загорульский Э.М. Новое в истории восточных славян // Гісторыя:
праблемы выкладання. – 1987. – № 3. С. 108-116.
16. Поболь Л.Д. Проблемы славянского этногенеза. – Мн., 1982.
17. Рыбаков Б.А. Киевская Русь. – М., 1983.
18. Рыбаков Б.А. Мир истории. Начальные века русской истории. – М., 1987.
19.Седов В.В. Восточные славяне VI-XIII вв. – М., 1982.
20.Седов В.В. Происхождение и ранняя история славян. – М., 1979.
21. Третьяков П.Н. Восточнославянские племена. – М., 1953.
22. Лойка Л. Этнагенез беларусаў на фоне гісторыі і геапалітыкі // Бел. мінуўшчына. – 1997. – № 4-5.
23. Штыхаў Г. Вытокі беларускай народнасці // Бел. мінуўшчына. – 1993. – № 2. – С. 5-8.
24. Сувалаў А. Вытокі этнагенезу беларусаў // Бел. мінуўшчына. – 1993. – № 3-4. – С. 10-11.
25. Третьяков П.Н. Восточнославянские племена. - М., 1953.
26. Рассадин С. Первые славяне. – Мн., 2008.
ТЭМА 3. Сацыяльна-эканамічная адносіны ўсходніх славян у VI-ХІ стст.
1. Сельская гаспадарка.
2. Рамёствы і промыслы. Гандлёвыя адносіны.
3. Шматукладнасць гаспадаркі.
4. Развіццё феадальных адносін ва ўсходніх славян.
5. Падаткавая сістэма. Даніна, палюддзе.
6. Грамадскае жьщцё. Сацыяльная дыферэнцыяцыя.
ЛІТАРАТУРА:
-
Практикум по истории СССР с древнейших времен до конца ХVІІІ века / Составитель В.П. Глаголева. – М., 1976.
-
Сборник документов по истории СССР для семинарских занятий. Ч. 1. ІХ-ХІІІ вв. / Под ред. профессора В.В. Мавродина. – М., 1970.
-
Материалы по истории СССР для семинарских и практических занятий. Вып.1. Древнейшие народы и государства на территории СССР: Учеб. пособие / Под. ред. А.Д. Горского. – М., 1985.
-
Средневековая Русь в текстах и документах: учеб. пособие / Авт.-сост. А.В. Мартынюк. – Минск, 2005.
-
Карамзин М.Н. История государства Российского (любое издание).
-
Ключевский В.О. Полный курс русской истории (любое издание).
-
Заичкин Н.А., Почкаев И.Н. Русская история: популярный очерк. IX -середина XVIII века. – М., 1992.
-
Рыбаков Б.А. Ремесло Древней Руси. – М., 1948.
-
Очерки истории СССР. ІХ-ХІІІ вв. – М., 1953.
-
История Отечества: люди, идеи, решения. Очерки истории России IX -начала XX в. – М., 1991.
-
Гісторыя Беларусі: У 6 т. Т. 1. Старажытная Беларусь: Ад першапачатковага засялення да сярэдзіны XIII ст. – Мн., 2000.
-
Нарысы гісторыі Беларусі. Т. 1. – Мн., 1994.
-
Греков Б.Д. Киевская Русь. – М., 1953.
-
Гумилев JI.Н. От Руси к России: очерки этнической истории. – М., 1992.
-
Загарульскі Э.М. Заходняя Русь: ІХ-ХІІІ стст.: Вучэб. дапамож. – Мн., 1998.
-
Фроянов И.А. Киевская Русь. Очерки социально-экономической истории. – Л., 1974.
-
Греков Б.Д. Крестьяне на Руси с древнейших времен до XVII в. – М., 1952.
ТЭМА 4. Проблемы дзяржаваўтварэння ва ўсходніх славян.
1. Прычыны ўтварэння дзяржавы і яе прыкметы.
2. Нарманская тзорыя: стварэнне, сутнасць.
3. Антынарманская тэорыя: перадумовы з'яўлення, асноўныя пазіцыі.
4. Поліэтнічнасць "Кіеўскай Русі".
Л1ТАРАТУРА: