- •ВВЕДЕНИЕ
- •1. ФУНКЦИИ НЕСКОЛЬКИХ ПЕРЕМЕННЫХ
- •§1. Основные понятия теории функции нескольких переменных
- •§2. Частные производные функции нескольких переменных
- •§3. Элементы скалярного поля
- •§4. Экстремум функции двух переменных
- •Вопросы и задания для самопроверки
- •2. НЕОПРЕДЕЛЁННЫЙ ИНТЕГРАЛ
- •§ 1. Первообразная функция и неопределенный интеграл
- •§ 2. Замена переменной в неопределенном интеграле
- •§ 4. Интегрирование тригонометрических функций
- •Вопросы и задания для самопроверки
- •3. ОПРЕДЕЛЁННЫЙ ИНТЕГРАЛ
- •§ 2. Методы вычисления определенного интеграла
- •§ 3. Приложения определенного интеграла
- •§4. Несобственные интегралы с бесконечными пределами
- •Вопросы и задания для самопроверки
- •Контрольная работа по теме «Определённый интеграл»
- •4. ДВОЙНОЙ ИНТЕГРАЛ
- •§2. Замена переменных в двойном интеграле
- •Вопросы и задания для самопроверки
- •Контрольная работа по теме «Двойной интеграл»
- •5. ЭЛЕМЕНТЫ ТЕОРИИ ОБЫКНОВЕННЫХ ДИФФЕРЕНЦИАЛЬНЫХ УРАВНЕНИЙ
- •§1. Основные понятия теории дифференциальных уравнений
- •§4. Линейные неоднородные дифференциальные уравнения второго порядка с постоянными коэффициентами
- •Вопросы и задания для самопроверки
- •6. КОМПЛЕКСНЫЕ ЧИСЛА
- •§1. Комплексные числа и действия над ними
- •Контрольная работа по теме «Комплексные числа»
∫(x2 +1)cos x dx = (x2 +1)sin x − ∫2xsin x dx.
Кинтегралу в правой части последнего равенства надо ещё раз
применить формулу интегрирования по |
частям. Обозначим |
опять |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
u = 2x ; v = ∫sin x dx = −cos x ; du = 2dx, тогда |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||
∫(x2 +1)cos xdx = (x2 +1) sin x −(2x (−cos x) − ∫(−cos x) 2dx = |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
= (x2 +1) sin x + 2xcos x + 2sin x +C . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
Задачи для самостоятельного решения |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Найти интегралы: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
1) ∫(3x −1)cos |
x |
dx ; |
|
2) ∫ x arctg xdx ; |
3) ∫ x2e3xdx ; |
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
3 |
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
И |
|
||||||||||||||||||||
4) ∫arcsin xdx ; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
5) ∫ln(x2 +1)dx ; |
6) |
|
∫ |
xdx |
; |
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
sin2 x |
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Д |
xdx |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
7) ∫ x ln(x −1)dx ; |
|
|
|
|
8) ∫ xarcsin xdx ; |
9) |
|
∫ |
ln |
|
. |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
5 |
x |
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ответы |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1. (9x −3)sin |
x |
+ 27cos |
x |
+C . 2. 1 (x2arctgx − x +arctgx) +C . |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
3 |
|
|
|
|
и |
А2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
3. |
e3x |
|
(9x2 −6x + 2) |
+Cб. 4. x arcsinx + |
|
1− x2 |
+C . |
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
27 |
|
|
С |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
5. x ln(x2 +1) −2x + 2arctgx +C . 6. −x ctgx +ln |
|
sin x |
|
|
+C . |
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
x2 −1 |
|
|
|
|
|
|
x2 |
|
x |
|
+C. 8. 1 (2x2 |
|
x |
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
7. |
ln |
|
x −1 |
|
− |
− |
|
−1)arcsin x + |
|
1− x2 |
|
+C . |
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4 |
|
2 |
|
|
4 |
|
|
|
|
|
|
4 |
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||
9. |
5 x3 5 ln x − 25 x3 5 +C . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||
|
3 |
|
|
|
|
|
|
9 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
§ 4. Интегрирование тригонометрических функций |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Подстановка |
|
|
|
tg |
x |
|
= t , которую будем называть универсальной, |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
∫R(sin x,cos x)dx, т. е. сводит его к |
|
|||||||||||||||||||||
рационализирует |
|
интеграл |
|
|
интегралу от рациональной дроби нового аргумента t; при такой подстановке заменяют
31
sin x = |
2t |
;cos x = |
1−t2 |
; xx = 2arctgt; dx = |
|
2dt |
. |
|||
1+t2 |
1 |
+t2 |
1 |
+ t2 |
||||||
|
|
|
|
Интегралы вида ∫sin ax cosbx dx , ∫sin ax sin bx dx , ∫sin ax cosbx dx
вычисляются с использованием формул тригонометрии
sin ax cosbx = 12 (sin(a + b)x + sin(a −b)x); sin ax sinbx = 12 (cos(a −b)x − cos(a + b)x); cos ax cos bx = 12 (cos(a + b)x + cos(a −b)x).
При вычислении интеграла ∫sinm xcosn xdx , где m и n – четные
натуральные числа, применяем формулы понижения степени |
||||
|
|
И |
|
|
cos2 kx = 1+cos 2kx |
; |
sin2 kx = 1−cos 2kx |
, |
|
2 |
|
Д |
2 |
|
которые позволяют повторным |
|
уменьшением вдвое показателей |
степеней синуса и косинуса в конечном счете свести
рассматриваемые интегралы к сумме интегралов от констант и |
|||
|
|
А |
|
нечетных степеней синуса и косинуса. |
|||
|
б |
||
Пример 1. |
Найти ∫sin 7xcos xdx . |
||
Решение. Применив формулу |
|||
|
и |
|
1 (sin(α + β) +sin(α − β)) , |
|
sinα cos β = |
||
|
|
|
2 |
разлагаем подынтегральную функцию на слагаемые, затем интегрируем
|
∫sin 7x cos xdx = |
1 ∫(sin(7x + x) +sin(7x − x))dx = |
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
= |
1 |
|
|
|
С |
|
1 |
|
1 |
∫sin(8x)d(8x) |
+ |
1 |
|
1 |
∫sin(6x)d(6x) = |
|||||||
2 |
∫(sin8x +sin 6x)dx = |
2 |
8 |
2 |
6 |
|||||||||||||||||
|
|
1 |
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
= − |
cos8x − |
cos6x +C . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
16 |
|
12 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
Пример 2. Найти ∫cos4 x dx . |
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
Решение. Преобразуем подынтегральную функцию следующим |
|||||||||||||||||||||
образом: |
cos |
4 |
x = |
(cos |
2 |
|
x) |
2 |
= ( |
1+cos2x |
) |
2 |
. |
|
|
Следовательно, |
||||||
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|||||||||||||||
∫cos4 x dx = 1 |
|
|
|
|
|
|
|
1 ∫ |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
∫(1 + cos2x)2 dx = |
(1 + 2cos2x + cos2 2x)dx = 1 ∫dx + |
|||||||||||||||||||||
|
|
4 |
|
|
|
|
|
|
|
4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
4 |
32
+12 ∫cos 2xdx + 14∫cos2 2xdx = 14 x + 14 ∫cos 2xd 2x + 81∫(1+cos 4x)dx =
=14 x + 14 sin 2x + 18 x + 321 sin 4x +C .
Пример 3. |
Найти ∫ |
dx |
|
. |
|
|
|
5 + 4 cos x |
|
|
|||||
Решение. |
Полагая |
tg |
x |
= z и заменяя |
cos x, dx через |
z |
|
|
|||||||
|
|
2 |
|
|
|
|
указанными выше их выражениями, вытекающими из этой подстановки, получим
|
|
|
∫ |
|
|
dx |
|
|
|
= 2∫ |
|
|
dz |
|
= |
2 arctg |
z |
+C = 2 arctg( |
1 tg |
x |
) +C. |
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
5 + 4cos x |
|
|
|
z2 +9 |
|
|
3 |
|
|
|
3 |
|
3 |
|
|
|
|
|
3 |
2 |
|
|
|
|||||||||
Пример 4. Найти ∫sin5 xdx . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
Решение. |
Отделяем |
от |
|
нечётной степени один множитель |
|||||||||||||||||||||||||||||||||
sin5 x = sin4 x sin x |
|
и полагаем cos x |
Д |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
|
= z |
. Тогда получим sin xdx = −dz . |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
sin5 |
xdx = |
|
sin4 x sin xdx = |
|
(1−cos2 |
x)2 sin xdx = |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||
∫ |
|
|
|
|
|
|
∫ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
∫ |
|
|
|
|
|
|
И3 5 |
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
А |
|
2z |
|
z |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
= ∫(1− z2 )2 (−dz) = −∫(1−2z2 |
+ z4 )dz = −z + |
3 |
− |
|
|
|
+C = |
|
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
б |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
= C −cos x + 2 cos3 x − |
1 cos5 |
x. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
5 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
и |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
Задачи для самостоятельного решения |
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
С |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
Найти интегралы: |
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
3x xdx; |
|
|
|
|
|
|
dx |
|
|
|||||||||||||||
1) ∫cos 2xsin xcos3xdx ; 2) ∫sin |
2 |
cos |
3) ∫ |
1+sin x |
; |
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
dx |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
4) ∫ |
|
|
|
|
|
|
|
|
; |
5) ∫cos |
2 5x |
xdx; |
|
6) ∫ |
|
|
|
|
dx |
; |
|
||||||||||||||||
5 + 2sin x +3cos x |
|
7 |
|
3 |
+cos x |
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
7) ∫cos2 2xsin2 3xdx ; |
|
|
8) ∫cos5 xdx ; |
|
|
9) ∫ |
|
|
|
|
dx |
|
. |
||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
1−2cos x |
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ответы |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
1.− |
1 |
cos6x + |
|
1 |
cos 4x − |
1 cos 2x +C |
. 2. − |
1 cos 2x + |
1 cos x +C . |
||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
16 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
24 |
|
|
|
|
|
|
|
8 |
|
|
|
|
|
|
|
|
4 |
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
33
3. |
− |
|
2 |
|
|
|
+C |
. 4. |
|
1 |
|
|||||||
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
3 |
||||||||||||||
|
|
1+ tg |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
2 |
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|||||
|
1 |
|
|
|
|
|
tg |
|
|
|
|
|
|
|
||||
6. |
|
arctg |
|
2 |
|
+C . |
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
2 |
|
2 |
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
7. 14 x − 241 sin 6x + 18 2x
|
1+tg |
x |
|
|
1 x + |
7 |
|
10x |
|
||
arctg |
2 |
|
+C . 5. |
sin |
+C . |
||||||
|
|
|
|
|
20 |
7 |
|||||
3 |
|
||||||||||
|
|
|
|
2 |
|
|
sin 2x − 321 sin8x −161 sin 4x +C .
|
|
|
|
|
|
|
2 sin3 |
x + 1 sin5 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
tg |
x |
− |
1 |
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
8. sin x − |
x +C .9. |
|
|
|
ln |
|
2 |
|
3 |
|
|
+C . |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
5 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
tg |
x |
|
+ |
1 |
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
И |
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
§ 5. Интегрирование выражений, |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
содержащих квадратный трёхчлен |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
А |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
Для отыскания интегралов от функций, содержащих квадратный |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
трёхчлен [1], для преобразования ихДк формулам интегрирования |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
следует вначале выделить полный квадрат из квадратного трёхчлена, |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
и |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
в результате чего он прео разуется в квадрат двучлена ax2 +bx +c = |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
2 |
|
b |
|
|
|
c |
|
|
|
|
|
|
|
b 2 |
|
c |
|
|
|
|
|
|
b2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
= a(x |
|
+ |
|
x + |
|
) = a |
(бx + ) + |
|
|
|
|
− |
|
|
|
|
2 |
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
a |
С |
|
|
2a |
|
a |
|
|
|
|
4a |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
a |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
b |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
Далее делаем замену переменной x + |
2a |
= t;dx = dt . |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Пример 1. Найти |
|
|
|
|
dx |
|
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
∫ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
x2 + 4x +8 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
Решение. Выделим из квадратного трёхчлена полный квадрат |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
x2 + 4x +8 = (x + 2)2 + 4 |
и сделаем |
замену |
x + 2 = t;dx = dt . Тогда |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
получим |
|
dx |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dx |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dt |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
∫ |
|
|
|
|
|
|
|
|
= |
∫ |
|
|
|
|
|
|
|
|
= |
|
|
∫ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
= ln |
t + |
t2 + 4 |
|
+C = |
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
x2 + 4x +8 |
|
|
|
(x + 2)2 |
+ 4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
t2 + 4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
= ln x + 2 + x2 + 4x +8 +C .
34
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
( |
7 −8x)dx |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
Пример 2. Найти ∫ |
|
|
|
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
2x2 −3x +1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
Решение. Выделим из квадратного трёхчлена полный квадрат |
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
2 |
|
2 |
|
|
3 |
|
|
1 |
|
|
|
3 |
|
2 |
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
2x |
|
−3x +1 = 2(x |
|
− |
|
|
x + |
|
|
) = |
2 (x − |
|
|
) |
|
− |
|
|
|
|
|
и |
|
сделаем замену |
||||||||||||
|
|
2 |
2 |
4 |
|
16 |
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
t = x − 3 . Тогда получим |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
4 |
(7 −8x)dx |
|
1 |
|
(7 −8x)dx |
|
|
= 1 ∫ |
(1−8t)dt |
|
||||||||||||||||||||||||
|
|
∫ |
= |
∫ |
|
|
. |
|||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
2x |
2 |
−3x +1 |
|
(x − |
3 |
) |
2 1 |
|
2 |
t |
2 |
|
1 |
|
|
||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
− |
|
|
|
|
|
− |
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4 |
16 |
|
|
|
16 |
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
Далее разложим полученный интеграл на сумму двух интегралов |
соответственно двум слагаемым в числителе и находим их по формулам: |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
И |
|
|
||||||||||
1 ∫ (1−8t)dt = 1 ∫ |
|
|
|
dt |
|
|
|
|
|
|
|
2tdt |
|
|
|
|
|
1 |
1 |
|
|
t − |
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
−2∫ |
|
|
|
|
|
|
|
|
= |
|
|
|
ln |
|
|
|
|
|
|
− |
|
|
|||||||||||||||||||||||||
|
|
|
2 |
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Д |
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
2 t 2 |
− |
16 |
|
|
|
|
2 t2 −16 |
|
|
|
|
t2 −16 |
|
2 |
|
2 1 |
|
t + |
4 |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
d(t |
2 |
− |
1 |
) |
|
|
|
|
|
|
|
|
t − |
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
−2∫ |
|
|
|
|
|
|
= ln |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
16 |
|
|
4 |
|
−2ln |
t2 − |
|
|
+C . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
16 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
t |
|
− |
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
t + |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
16 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
и |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
Возвращаясь к |
|
сходной переменнойА x , окончательно получим |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
(7 −8x)dx |
|
|
|
|
|
|
x −1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
∫ |
|
С |
б= ln |
|
|
|
−2ln |
x2 −1,5x +0,5 |
+C . |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
2x |
|
|
−3x +1 |
|
|
|
|
|
x −0,5 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Задачи для самостоятельного решения |
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Найти интегралы: |
|
|
(x −3)dx |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dx |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||
1) ∫ |
|
|
|
|
dx |
|
|
|
|
; |
|
2) ∫ |
|
|
; |
|
|
|
|
|
3) ∫ |
|
|
|
; |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x2 − x −6 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||
|
|
2 + x − x2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x2 +6x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
4) ∫ |
|
|
|
|
dx |
|
|
|
|
|
; 5) ∫ |
|
(4x −3)dx |
; 6) ∫ |
|
(3x −1)dx . |
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
x2 + |
4x + 29 |
|
x2 +3x + 4 |
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x2 − x +1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ответы |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
2x −1 |
|
|
|
|
|
|
|
+C . 3. 1 ln |
|
x −3 |
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1. arcsin |
+C . 2. |
|
ln |
x −1+ |
x2 −2x |
|
|
|
+C . |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x + 2 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
5 |
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
35