20Ғ.Батыс филос.

20ғ. Батыс филос-сы адам өміріндегі мәселелерді көтерді.Осыған байланысты экзистенциализм(өмір сүру) бағыты п.б. Экзистенциализмнің негізін салушы және иррационалист(ақылға сиымсыз) Кьеркегор «үрей» мәс.Үрей тек адамға тән. Еңбегі: «Үрей және қалтырау». Шопенгауэр «өмірге ерік» және «үрей метафизикасы»(өлім алдындағы үрей) мәселесін көтерді.. Еңбегі: «Дүние,ерік және елестету». Ницше иррац. «билікке ерік» мәс. қарст. Еңбегі: «Жоғары адам» . Камю иррац. «абсурд (мағынасыз)» мәс.қараст. Еңбегі: «Сезиф туралы аңыз», «Бүлікшіл адам».Хайдеггер еңбегі-«Болмыс және уақыт». Болмыс арқ. адам мәнін ашуға тырысты. «Тіл болмыстың үйі». Гадамер - герменевтиканың(мәтінді түсіндіру) негізін салған. Еңбегі: «Ақиқат және әдіс». Ал Қ.Ө.д-де герменевтиканы Ф.Шлейермахер қолд. Ж.П.Сартр адам мәнін, еркіндігін, жауапкершілік мәс.-н көтереді. Еркіндіктің негізінде жатқан-таңдау мәс. Еңбегі: «Экзистенциализм-бұл гуманизм».Фрейд санасыздық теориясының және психоанализдің нег. салған. Санасыздыққа түс көру және жыныстық қатынасты жатқ. Фрейд бойынша «либидо(құштарлық)», «Эрос(махаббат) және «Тонатос(өлім)» деген ұғымдар қолд. К.Юнг ұжымдық санасыздықты қараст. Ол «Аналитикалық психологиясы» еңбегінде «Архетип(алғашқы үлгі)» көмескі сананың тылсымдық құрлымы ретінде көрсетілген. Ясперс тарихтың мәніне көңіл бөлді. Еңбегі: «Тарихтың қайнар бұлағы». Позитивизм(оң, жағымды).Негізін қалаған: О.Конт. Неопозитивизм-Л.Витгенштейн.-тілдің логикалық белгілерін зерт. Еңбегі: «Логикалық-филос-қ» трактат. Постпозитивизм(кейінгі позит.) нег. салған:Поппер, Кун, Фейерабенд, Лакатос. Поппер еңбегі «Ашық қоғам және оның жаулары». Поппер ғылымда кез келген тұжырымды теріске шығаруды білдіретін «фальсификация(жалған деп тану)» деген ұғымды енгізді. Кун еңбегі-«Ғылыми революция құрлымы». Кун «парадигма(үлгі)» қазіргі ғылымның нег. ұғымын енгізді. Прагматизм-пайда д. мағ.білд. тәжiрибеде бекiтiлген, пайда єкелетiн бiлiм. Нег. салған: Пирс. Постиндустралды қоғам нег. салған:Д.Белл. Феноменологияның нег. салған-Гуссерль. Таза сана ілімі ретінде феноменологияның интенциалдығынының(талпыну, зейін қою) нег. салды.