|
|
|
|
|
С.Ж.АСФЕНДИЯРОВ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ МЕДИЦИНА УНИВЕРСИТЕТІ |
|
КАЗАХСКИЙ НАЦИОНАЛЬНЫЙ МЕДИЦИНСКИЙ УНИВЕРСИТЕТ ИМЕНИ С.Д.АСФЕНДИЯРОВА |
|
Жалпы гигиена және экология кафедрасы Пән бойынша білімін, іскерлігін және дағдыларын бақылаушы-өлшегіш құралдар | ||
5В130100- «Жалпы медицина»
Пән бойынша білімін, іскерлігін және дағдыларын
бақылаушы-өлшегіш құралдар
Алматы, 2014 ж.
Кафедра мәжілісінде талқыланып бекітілді
Хаттама №_____ ______________ 2014 ж.
Кафедра меңгерушісі, профессор Кенесариев У.И.
1.Пән бойынша емтихан тесттері:
1. Экология терминін кім енгізді?
1. И.П. Павлов
2. В.Н.Сукачев
3. В.И. Вернадский
4. Ж..Б.Ламарк
5. Э. Геккель
2. Экология пәні нені зерттейді ?
1.Экожүйенің тірі ағзаға әсерін
2. Қоршаған ортаның химиялық факторларын
3. Су көздерінің және топырақтың табиғи өзін-өзі тазарту үрдістерін
4. тірі организмдер мен олардың өмір сүру ортасының өзара қатынастырын
5. табиғи ресурсарды тиімді пайдалануды
3.Экология ғылымының жаппай сипат алу кезеңі
1.XXI ғасыр басы
2.XIX ғасырдың басы мен XX ортасы
3.XVIII аяғы
4. XIX ғасырдың ортасы мен XX басы
5..XIX ғасыр
4. Экология ғылымының жеке ғылым ретінде қалыптасу кезеңі
1.XXI ғасыр басы
2.XIX ғасырдың аяғы мен XX ортасы
3.XVIII аяғы
4. XIX ғасырдың ортасы мен XX басы
5. XVII ғасыр
5. Экология ғылымының өрлеу кезеңі
1 XIX ғасыр
2.XIX ғасырдың басы мен XX ортасы
3.XVIII аяғы
4. XIX ғасырдың ортасы мен XX басы
5. XXI ғасыр басы
6.Экология ғылымының зерттеу нысаны:
1. табиғи ресурстарды пайдалану
2. адамның қоршаған ортамен байланысы
3. биологиялық және гоеграфиялық микро және макрожүйелер мен оның уақыт пен кеңістікке қатысты тіршілік ырғағы (динамикасы)
4. биоценоздағы өзгерістер
5. организмдердің бір-бірімен және қоршаған ортамен қарым-қатынасы
7. Жеке организмдер арасындағы қарым-қатынастарды оның табиғи ортасымен байланыстырып отыратын экологияның зерттеу бөлімін қалай деп аталады?
1.аутоэкология
2.геоэкология
3.әлеуметтік экология
4.синэкология
5.эйдэкология
8. Бірлестіктер экологиясы ретінде әртүрлі түрлерге жататын популяциялар жиынтығын біртұтас организмдер деңгейінде зерттейтін экологияның зерттеу бөлімін қалай деп атайды?
1. геоэкология
2. аутоэкология
3.әлеуметтік экология
4.синэкология
5.демэкология
9. Адам мен биосфера шегіндегі тұрақты дамудың адами жоспарларын жасап, оны жүзеге асырудың жолдарын іздестіретін экологияның бөлімін қалай деп атайды?
1. ғаламдық экология
2. адам экологиясы
3.әлеуметтік экология
4.нооэкология
5.геологиялық экология
10.Табиғатты қорғаудың мақсаты
1.салауатты өмір сүру
2.экологиялық қауіпсіздікті қамтамасыз ету
3.адамның теріс ісәрекеттерін шектеу
4.табиғаттағы төтенше жағдайларды болдырмау
5. экологиялық білім мен тәрбие
11. Табиғатты тиімді пайдалану дегеніміз
1. табиғат ресурсатын жүзеге асыру
2. табиғатты қорғауға іс шара жасау
3. табағат ресурстарын дұрыс пайдаланбау
4.табиғат ресурстарын пайдалану мен оны қайта түлетудің ең ұтымды әрі адамға пайдалы технологиясы
5.табиғат русурстарын басқару
12.Б.Коммонер қалыптастырған экологияның бірінші заңдылығы
1. еш нәрсе тегін берілмейді
2. қоршаған ортаны қорғау заңдылығы
3.барлығы қайда болса сонда бару керек
4. барлығы бір-бірімен байланысты
5. табиғат жақсырақ біледі
13.Б.Коммонер қалыптастырған экологияның үшінші заңдылығы
1. еш нәрсе тегін берілмейді
2. қоршаған ортаны қорғау заңдылығы
3.барлығы қайда болса сонда бару керек
4. барлығы бір-бірімен байланысты
5. табиғат жақсырақ біледі
14. Бір түрге жататын организмдер тобын,яғни популяцияларды оның табиғи ортасымен байланыстырып отыратын экологияның зерттеу бөлімін қалай деп атайды?
1.аутоэкология
2.геоэкология
3.әлеуметтік экология
4.синэкология
5.демэкология
15.Адамдардың экологиялық құқығын және экологиялық мәселелерін зерттейтін экологияның зерттеу бөлімін қалай деп атайды?
1. ғаламдық экология
2. адам экологиясы
3.әлеуметтік экология
4.нооэкология
5.геологиялық экология
16. Табиғат қорғау дегеніміз не?
1. тірі организмдердің өзара әсері
2. адамның қоршаған ортамен қарым қатынасы
3. экологиялық білім мен тәрбие беру
4.табиғат ресурстарын пайдалану барысында тиімдіжолдарын іздеу,қайта түлету,бүліну, ластану жолдарына қарсы бағытталған халықаралық,мемлекеттік және қоғамдық іс шара
5.экологиялық мониторинг жасау
17.Табиғат қорғаудың негізгі мақсаты
1. биотикалық факторлардың әсері
2. адамның іс әрекеттерін болдырмау
3. табиғат байлықтарын ұтымсыз пайдалану
4.табиғаттың байлығын тиімді пайдалана отырып,болашақ ұрпаққа қаз қалпында жеткізу
5.табиғат ресурстарын бағалау
18. Табиғатты қорғау ғылымы
1.организмдер арасында болатын қарым қатынасты
2. биологиялық тіршілікті
3. қоршаған орта қарым қатынасын
4.экология ғылымының негізгі тұжырымдарын жүзеге асыратын мемлекеттік,қоғамдық істердің жиынтығын
5.экологиялық білім мен тәрбие беру
19. Б.Коммонер қалыптастырған экологияның екінші заңдылығы
1. еш нәрсе тегін берілмейді
2. қоршаған ортаны қорғау заңдылығы
3.барлығы қайда болса, сонда бару керек
4. барлығы бір-бірімен байланысты
5. табиғат жақсырақ біледі
20.Б.Коммонер қалыптастырған экологияның төртінші заңдылығы
1. еш нәрсе тегін берілмейді
2. қоршаған ортаны қорғау заңдылығы
3.барлығы қайда болса, сонда бару керек
4. барлығы бір-бірімен байланысты
5. табиғат жақсырақ біледі
21. Қазіргі замандағы экология нені зерттейді?
1. қоршаған ортамен шақырылған ауруларды емдеу әдістерін
2. табиғи орта мен организмдердің арасындағы жалпы заңдылықтарын зерттейді
3.организмдердің өзара қарым-қатынасын, сонымен қатар адамның ортамен байланысын
4. табиғи және табиғи іс-әрекетінен туындайтын өзгерістерді
5. биологиялық түр ретінде адам эволюциясының ерекшеліктерін
22.Медициналық экология нені зерттейді?
1. биосфераны орап жатқан экологиялық жүйені
2. адамның көп компонентті қоршаған әлемнің биологиялық және әлеуметтік заттармен, үнемі күрделеніп отыратын қоршаған ортамен байланысы
3.биосферада өмір сүретін организмдерді популяциялар,бірлістіктер мен экожүйелерді
4.тірі организмдер мен олардың өмір сүру ортасының өзара қатынастарын
5. биологиялық түр ретінде адам эволюциясының ерекшеліктерін
23. Организмге тікелей немесе жанама әсер ететін ортаның элементі немесе жеке қасиеті:
1.Экологиялық фактор
2.Адаптация
3. Қоршаған орта
4. Биоценоз
5. Орман
24. Абиотикалық факторлар дегеніміз?
1.организмдерге әсер ететін қоршаған орта жағдайларының комплекстері
2. организмнің тіршілік әрекетін ің басқаларына тигізетін әсері
3 қоршаған ортаға тигізетін адам баласы іс әрекетінің тікелей немесе жанама әсері
4. Организмге тікелей немесе жанама әсер ететін ортаның элементі
5.организмдердің бір-бірімен және қоршаған ортамен байланысы
25. Биотикалық факторлар дегеніміз не?
1. организмдерге әсер ететін қоршаған орта жағдайларының комплекстері
2. организмнің тіршілік әрекетін ің басқаларына тигізетін әсері
3 қоршаған ортаға тигізетін адам баласы іс әрекетінің тікелей немесе жанама әсері
4. Организмге тікелей немесе жанама әсер ететін ортаның элементі
5.организмдердің бір-бірімен және қоршаған ортамен байланысы
26.Антропогендік факторлар түсінігі
1. организмдерге әсер ететін қоршаған орта жағдайларының комплекстері
2. организмнің тіршілік әрекетін ің басқаларына тигізетін әсері
3 қоршаған ортаға тигізетін адам баласы іс әрекетінің тікелей немесе жанама әсері
4. Организмге тікелей немесе жанама әсер ететін ортаның элементі
5.организмдердің бір-бірімен және қоршаған ортамен байланысы
27.Эдафикалық факторларға мыналар жатады:
1.теңіз ағындары
2. геомагниттік аумақтардың әсері
3. жер сілкінісі
4.жергілікті жердің қатпарлары
5. топырақтың химиялық құрамы
28.Трофикалық қоректік байланыстар дегеніміз
1. Жыл сайын қасқырлар 25 пайыз бұландармен азықтанады
2.бір түр басқа тірі особьтармен,өлекселермен немесе олардың соңғы өнімдерімен қоректенуі
3. бір организм екінші организм есебінен тіршілік ететін биотикалық қарым қатынас түрі
4. Әртүрге жататын организмдер бір – бірімен қарым – қатынаста ыңғайлы өмір сүру үшін қандай бейімделу формасын
5. Бір организмнен пайда көріп, екіншісіне зиян тигізбей тіршілік ететін қарым қатынас түрі:
29.Экологиялық жүйеде заттар айналымы қандай байланыста жүреді?
1. Продуцент арқылы консументтен редуцентке;
2.Консумент арқылы редуценттен продуцентке;
3. Редуцент арқылы продуценттен консументке;
4. Продуцент арқылы редуценттена автротрофқа;
5. Продуцент арқылы редуцентке;
30. Экологиялық фактордың оптимум заңының мағынасы ол:
1. бір факторлардың өмір сүру жағдайларының нашарлау кезінде, басқа факторлардың
қабылдаушылығының арқасында диапазондардың өзгеруі
2. экологиялық факторлардың негізгісі болып есептелетін ағзалық өлшемдердің
оптимальді деңгейлерден ауытқуы
3. орагинзмнің тіршілігі үшін аса қолайлы факторлардың белсенділігі
4. ортаның барлық экологиялық факторлары бір мағыналы рөл атқарады
5. экологиялық факторлардың негізгісі болып есептелетін ағзалық өлшемдердің
оптимальді деңгейлерден ауытқуы
31.Экологиялық факторлардың пессимум заңы
1. экологиялық факторлардың негізгісі болып есептелетін ағзалық –өлшемдердің оптимальді деңгейлерден ауытқуы
2. Ағзаны төзімділік шегіне жақындататын немесе жоғарлатады
3.организм тіршілігіне қауіпті немес өлінуіне әкелетін аймақ
4. орагинзмнің тіршілігі үшін аса қолайлы факторлардың белсенділігі
5. ортаның барлық экологиялық факторлары бір мағыналы рөл атқарады
32. Ағзаны төзімділік шегіне жақындататын немесе жоғарлататын фактор :
1. оптимальды
2. экологиялық
3. минимальды
4. шектеуші(лимитті)
5. максимальды