3 курс / Патологическая анатомия / микро ва макропрепарат.5

1. Мускат жигар (жигарнинг сурункали веноз тўлақонлиги) – гематоксилин ва эозин билан бўялганда вена ва синусоидларнинг кенгайиб қонга тўлганини кўриш мумкин, у ерда яна диапедез қон қуюлишларни кўришимиз мумкин («қон кўллари»), жигар тўсинлари дискомплексацияси, гепатоцитларнинг атрофияси ва некрози. Бўлакчаларнинг четида синусоидларнинг қонга тўлиши нормада, жигар тўсинларининг тузилиши сақланиб қолган, лекин, гепатоцитлар ёғли дистрофияга учраганлар. Веноз димланишнинг марказдан четга тарқалмаслигини жигар артерияларининг қуюлиши натижасида синусоидларда баланд босим борлигидир.

2. Жигарнинг мускатли циррози (Ван Гизон усулида бўялган) – веноз қон кўплиги натижасида жигарнинг мускатли фибрози келиб чиқади ва жигарда бириктирувчи тўқим ўсиб кетади. Унинг қон қуюлиш соҳасида ва гепатоцитлар ўлган жойда пайдо бўлиши синусоид ҳужайралар пролиферацияси – липоцитлар (липофибробластлар) билан боғлиқ, улар фибробластлар ролида бўлишлари мумкин, ўртагадаги марказий йиғувчи веналарга яқин жойда-шу томирларнинг адвентициясидаги фибробластлар пролиферацияси билан боғлиқ.

3. Бош мияга қон қуюлиши (гематоксилин ва эозин билан бўялган) – қон қуюлиши мия тўқимасида гемолизланган ва қисман сақланиб қолган эритроцитлар билан боғлиқ. Четларда қўнғир пигмент- гемосидеринга тўлган макрофагларни кўриш мумкин. Мия моддасининг ўртасида гематома бор,ундан ташқарида шишиш. Гематоманинг марказида деворлари қалинлишиб гиалинланган артериолаларни кўриш мумкин. Плазморрагия жиҳатлари томир ўтказувчанлигини ошиб кетганлигини ва қон қуюлиши диапедез йўли билан бўлганини кўриш мумкинш.

4. Терининг веноз тўлақонлиги (гематоксилин ва эозин билан бўялган) –кескин кенгайиб қонга тўлган веналар ва капиллярларни, жойларда гипоксия шароитида томирларнинг ўтказучанлиги натижасида диапедез қон қуюлишларни кўриш мумкин. Фибробластлар фаоллашувининг ошиши натижасида шишиш ва бириктирувчи тўқима ўсиб кетиши (склероз)ни кўриш мумкин.

5. Бош мия капиллярларидаги стаз (гематоксилин ва эозин билан бўялган) – а. мия тўқималари шишиган. капиллярларда стаз. б. ёпишган эритроцитларга тўлган («тангали тўсиқчаларни» эслатадиган) капиллярлар. Узоқ кечадиган стаз оғир гипоксияга ва ўчоқли некрозларга олиб келади.

1. Мускат жигар (жигар сурункали тўлақонлиги). Аъзо ҳажми катталашган, консистенцияси қатиқ, юзаси силлиқ. Кесилганда ола-була: қўнғир-қизғиш соҳалари сариқ соҳалар билан аралашгани мускат ёнғоғининг тузилишини эслатади. Жигар рангларининг ўзгариши унда қон айланишнинг ва ангиоархитектоникасининг хусусиятлари билан боғлиқ.

2.Ўпканинг қўнғир индурацияси. Ўпка катталашган, қўнғир рангда, консистенцияси қаттиқ. Ўпканинг қўнғир индурациясининг сабаби-сурункали тўлақонлик.

3. Бош мияга қон қуюлиши. Мия тўқималарида қўнғир-қизғиш рангдаги қон қотиб қолган соҳани кўриш мумкин, қон қуйилган жойда мия моддаси шикастланган (гематома).

1. жигарнинг мускатли (димланган, юракли) фибрози: 1–янги пайдо бўлган коллаген толалар, перисинусоидал бўшлиғда (Диссе бўшлиғида) липофибробластлар яқинида (синусоидларнинг капилляризациялани) синтезнинг фаоллашуви натижасида базал мембрана пайдо бўлган.