Добавил:
kiopkiopkiop18@yandex.ru Вовсе не секретарь, но почту проверяю Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:

3 курс / Патологическая анатомия / микро ва макропрепарат

..docx
Скачиваний:
2
Добавлен:
24.03.2024
Размер:
1.85 Mб
Скачать

Яллиғланиш ва репарация. Яллиғланишнинг тавсифи ва умумий ривожланиш принциплари. Ўткир яллиғланиш.

Микропрепаратлар

1. Йирингли менингит (а,б): бош мия юмшоқ қатлами қаттиқлашган ва нейтрофил лейкоцитлар билан диффуз инфильтратланган (флегмоноз яллиғланиш).

2. Фибриноз перикардит ( гематоксилин ва эозин билан бўялган) – эпикардда йориқ-пушти фибрин толалари қолдиқлари учқунга ўхшаб кўзга ташланади,пастки қатламларда қон томирлар қонга тўлган, шишиган, лейкоцитар инфильтрация ҳам бор.

3. Дифтериядаги крупоз трахеит (гематоксилинва эозин билан бўялган): трахеянинг шиллиқ қавати жойларда некрозланган(юзаки, чуқур бўлмаган, некрозли детритсиз некроз,), онсон ажраладиган фибринли пленкага билан қопланган (1). Шиллиқости қавати қонга тўлган, лейкоцитлар билан инфильтатланган (2).

4. Дифтериядаги дифтеритик тонзиллит. Қопловчи кўп қаватли ясси эпителий ва бодомочанинг тўқималарида чуқур некроз соҳалари кўзга ташланади (некротик детрит), фибрин билан шимдирилгин ва нейтрофил лейкоцитлар билан тўлган (дифтеритик фибриноз пленка - 1). Дифтеритик фибриноз яллиғланишнинг четида - қонга тўлган қон томирлар ва нейтрофил лейкоцитлар йиғиндиси билан тўлган демаркацион соҳа (2), б - Грам-Вейгерт усули билан бўялган.

5. Буйрак абсцесси (гематоксилин ва эозин билан бўялган) – пўстлоқ ва мия қисмида полиморф-ядроли лейкоцитлар йиғиндиси (абсцесслар) йирингли яллиғланиш ўчоқлари бор. Ўчоқларнинг ўртасида тўқималар эритилган, микробли эмболалар кўринияптилар, яллиғланиш ўчоқлари атрофида томирлар кенгайган ва қонга тўлган.

6. Геморрагик пневмония (гематоксилинва эозин билан бўялган) – кичкина катталаштиришда альвеолалараро тўсиқчаларда қон томирларининг кескин гиперемияси ва қон қуюлишини кузатиш мумкин. Альвеолалар бўшлиғида экссудат кўриниб турибти , баъзи жойларда шиллиқли (гомоген, тузилишсиз, оч-пушти рангли масса), баъзиларида эса геморрагик(эритроцитлар).

Макропрепаратлар

  1. Апостематоз нефрит. Буйрак юзасида ,пўстоқ ва мия қаватларида ва кесилганда кўпсонли думалоқ шаклидаги кичик сарғиш кулранг ўчоқлар (апостемалар – микроабсцесслар).

2. йирингли лептоменингит. Бош мия юмшоқ қатламлари қалинлашган, хиралашган,сарғиш-яшил моддлар (йиринг) билан сингдирилган. Жўялари ва бурмалари силлиқлашган. Ўзгаришлар асосан пешана, тепа соҳаларида жойлашганлар, шунинг учун бош мия худди яшил болалар бош кийими кийдирилганга ўхшаб қолган. Бош мия юмшоқ қобиғида бунақа ўзгаришлар менингококк инфекциясида юзага келади.

3. Фибриноз эпикардит. Эпикард хиралашган, ғадир-ғудур,соч толасига ўхшаш кулранг-сарғиш қолдиқлар билан қопланган («сочли юрак»). Қолдиқлар осон олиб ташланади.(крупоз яллиғланиш). Фибриноз перикардит оқибатида - фибробластларнинг ўсиши натижасида перикард қаватлари орасида жипслашишлар келиб чиқади, перикард облитерацияланади. Баъзида склерозга учраган қатламлар петрификацияланиб оссификацияга урайди, «совутли юрак » ҳосил бўлади.

4. Дифтеритик колит. Йўғон ичак девори кескин қалинлашган, шиллиқ қавати тўқ-пушти ғадир-ғудур, қўшни тўқималар билан зич бириккан пленка билан қопланган. Уни олиб ташлашга ҳаракат қилганда чуқур яралар пайдо бўлади. Бундай ўзгаришлар дизентерия билан оғриган беморларнинг йўғон ичагида бўлади.

5. Гриппда катарал фаринго-трахеит. Шишган шиллиқ қавати кўп миқдордаги шилимшиқ хира экссудат билан қопланган, қон билан тўлган,петехиал қон қуйулишлар ҳам кузатилади.

6. Флегмоноз-гангренозли аппендицит. Чувалчангсимон ўсимтанинг девори қалинлашган, тўқ-кулранг рангда,шиллиқ қавати тўқ-яшил рангли фибриноз қолдиқлар билан қопланган, ячвалчангсимон ўсимтанинг бўшлиғидан йиринг чиқияпти.

7. Фибриноз плеврит. Висцерал плевранинг юзасида кулранг оқиш пленка жойлашган, бунинг натижасида плевра шишган, қалинлашган, текис бўлмаган, ғадир-ғудур ҳолга келади.

8. Ўпка абсцесси. Шикастланган ўпканинг кесимида кўп сонли кичик йиринг йиғилган думалоқ шаклдаги, кулранг-оқиш ёки яшил-кулранг йирингли массаларга тўлган бўшлиқларни кўришимиз мумкин. Йирингли бўшлиқлар шиллиқ қавати шишиб, йиринг ёки шиллиқга тўлган бронхлар билан бирлашадилар.

Электронограммалар

  1. Яллиғланишдаги томир эндотелийсидаги пиноцитоз. Ҳужайранинг эндотелиал томонида, томир бўшлиғига қаратилган томонида кичик пиноцитоз пуфакчалар кўринадилар, ҳужайранинг танасида эса улар камроқ учрайдилар.

2. Яллиғланишдаги полиморф-ядроли лейкоцитлпрнинг томирлар деворлариароэмиграцияси – а - нейтрофиллардан бири (H1) эндотелийга (Эн) яқин жипслашган, бошқаси яхши бўялган ядрога (Я)эга бўлиб эндотелийнинг (Эн) ичга кириб олган (Н2). Бу лейкоцитнинг кўп қисми эндотелийости қаватда жойлашган. Эндотелийнинг бу жойида учунчи лейкоцитнинг (Н3) псевдоподийлари кўринияпдилар; Пр –томир бўшлиғи. х9000; б - яхши ажратилган эндотелий ва базал (БМ) мембрана орасидаги ядроли (Я) нейтрофиллар (СЛ); эндотелиал ҳужайралариниг тиқилиб қолган жойлари (СЭК) ва базал мембрана орқасидаги коллаген толалар (КлТ).