Добавил:
kiopkiopkiop18@yandex.ru Вовсе не секретарь, но почту проверяю Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:

3 курс / Патологическая анатомия / микро ва макропрепарат 2

.docx
Скачиваний:
2
Добавлен:
24.03.2024
Размер:
2.65 Mб
Скачать

Микропрепаратлар

1. Миокард инфаркти (Бестнинг гликогенга реакцияси) – Миокард ишемияси ҳудудида мускул ҳужайралардан гликогеннинг йўқолиши. Препаратдпн кўриниб турибдики, сақланиб қолган кардиомиоцитларда гликогеннинг доначалари (1), ёрқин пушти рангга бўялган, ишемия соҳасида (2) пуштиранг бўёқ йўқолган, гликоген кўзга ташланмаяпти.

2. Некротик нефроз (гематоксилин ва эозин билан бўялган) – сақланган тўплар ва нефроннинг тўғри каналчаларининг ядро тутган эпителийси билан бирга проксимал ва дистал қисмларида ядро йўқлиги кўринмоқда (кариолизис), баъзи ҳужайралар цитоплазмаси гомоген, эозинофил (коагуляция ҳолатида), бошқа ҳужайраларда цитоплазма палахсалар шаклида (плазморексис).

Буйракнинг турли тузилмаларининг ҳар хил қон билан таъминланиш даражаси эътиборни тортади:тўпчалар капиллярларидаги камқонлик ва мия қатламидаги томирлар тўлақонлиги буйрак каналлари эпителийси некрозининг этиологик тури ҳақида тасаввур ҳосил қилади. Нефроннинг проксимал ва дистал қисмлари каналчалари эпителийси некрози томирли (билвосита) бўлиши мумкин, агар у қон оқими шунтланиши оқибатида вужудга келган шок натижасида ҳосил бўлса. Пўстлоқ қатламидаги камқонлик ўзгаришлар қон оқими шунтланиши натижасида юзага келганини кўрсатмоқда. Агар некроз заҳарлар (сулема, этиленгликоль) таъсирида юзага келган бўлса у токсик (бевосита) бўлади. Клиникада каналлар эпителийси некрози бўлган касалларда ўткир буйрак етишмовчилиги ривожланади.

3. Ўткир панкреонекроз (гематоксилинва эозин билан бўялган) – микроскопнинг кичик катталашувида безсимон тўқима фақат периферия соҳаларида оролчалар шаклида сақлангани кўринади. Некроз соҳаси (1) лейкоцитар инфильтрат (2) ва грануляцион девор (3) билан чегараланган.

4. Силда лимфатугуни некрози (гематоксилин ва эозин билан бўялган) – лимфа тугунннинг типик тузилиши йўқолган, деярли бутун ҳажми казеозн (сузмасимон) некрознинг гомоген тузилмасиз, ядросиз эозинофил массалари билан тўлган. Периферия бўйлаб капсула остида сил яллиғланиши учун хос бўлган белгилар (гигант ҳужайрали гранулемалар), сақланган лимфоцитлар кўринади.

5. Микропрепарат: лейкоздаги (некротик ангина) бодомчалар некрози. Бодомчалар кўп қаватли ясси эпителийси некрозида лимфа тўқимаси кенг некроз ўчоғи кўзга ташланиб, улар полиморф ядроли лейкоцитлардан иборат яллиғланиш инфильтрати ва тўлақонли томирлар (демаркацион яллиғланиш) кўринади:1бактериялар колониялари бўлган некротик детрит, 2-демаркацион яллиғланиш ва лейкоз инфильтратцияли бодомча тўқимаси. Гематоксилин ва эозин билан бўялган.

7. Микропрепарат. Вирусли гепатитда апоптик таначалар (Каунсилмен таначалари): гепатоцитлар тўсинлари таркибида (баъзан Диссе кенглигида)–йирик апоптотик таначалар: (1) зичлашганэозинофилцитоплазма билан, сақланган пикнотик ва фрагментланган ядроли; 2 - гидропик (гепатоцитлар баллон дистрофияси). Гематоксилин ва эозин билан бўялган.

Макропрепаратлар

1. Бош мия ишемик инфаркти (кулранг юмшайиш). Бош мия ярим шарларида бўтқасимон кулранг массалардан иборат нотўғри шаклдаги ўчоқ кўзга ташланади. Бу бош ва орқа мия тўқималаридаги сувга бой нам (колликвацион) некроз ўчоғи. Бундай ўчоғлар одатда қон томир касалликлари (атеросклероз, гипертоник касаллик)да ишемия-қон етишмовчилиги натижасида пайдо бўлади. Қон етишмовчилиги натижасида пайдо бўладиган некроз–инфаркт дейилади. Айнан шунинг учун этиологиясига кўра кулранг юмшайиш ўчоғи ишемик инфаркт деб аталади. Бундай некроз якунида одатда киста ҳосил бўлади, агар у кичик бўлса глиал чандиқ ҳосил бўлади.

2. Талоқ ишемик инфаркти. Орган капсуласи остида оқ рангли зич консистенцияли учбурчак ўчоқ, капсулада фибрин қолдиқлари топилади.

3. Оёқ гангренаси. Оёқ панжаси қорарангдаги тўқималари кўринади. Бу қандли диабетдаги нам гангрена. Некрозлашган қора тўқималар рангини темир сульфиди ҳосил қилади, у қон пигментларидан ҳаво таъсиридв ҳосил бўлади. Гангрена соҳалари ажралиб тушиши мумкин (мутиляция).

4. Ўпкадаги петрификатлар. Ўпка тўқимасида айланасимон ўчоқлар (кўрсатгич), тошсимон консистенцияда кўринади. Бундай ўчоқлар некротик массаларнинг зичлашуви, инкапсуляцияси, оҳаклашуви (петрификация) натижасида ҳосил бўлади, баъзида улар ўрнида суяк тўқимаси пайдо бўлади (оссификация).

5. Гангреноз аппендицит. Чувалчангсимон ўсимта қалинлашган, унинг сероз пардаси кир-яшил фибриноз ортиқлар билан қопланган. Ўсимта девори қалинлашган кулранг-қоралашган.

6. Лимфа тугуни казеоз некрози. Лимфа тугуни катталашган, зич консистенцияда, кесилганда сарғиш-кулранг рангдаги (сузмасимон) казеоз некроз массалари тўқиманинг бутун ҳажмини эгаллаган.

7. Буйрак казеоз некрози. Аъзо кичрайган, зичлашган кесилганда пўстлоқ ва мия қатламлари моддалари фарқланмайди, казеоз некрознинг бир неча соҳалари сарғиш-кулранг ёки оқ рангда, бир бирига қўшилиб кетган.

8. Жигар инфарктлари. Жигар тўқимасида зич консистенцияли кулранг кесим юзасида бўртиб турмайдиган нотўғри шаклдаги, атрофидаги тўқималардан аниқ ажралиб турувчи ўчоғлар кўзга ташланади.

9. Ўпканинг қизил инфарктлари. Ўпка тўқимасида некроз ўчоғлари кўзга ташланиб, улар кесим юзасида бўртиб туради ва ён тўқималаридан аниқ ажралиб,учбурчак шаклда кўзга ташланади, асоси плеврага, учи эса ўпка дарвозаларига қаратилган.

Электронограммалар

1. Ишемия соҳасидаги миокард. Миокард ишемияси (3 соатдан кейин): митохондриялар шишиши ва вакуолизацияси(М), улар матрикси очарган ва кристалар бузилган, бу илк ўзгаришлар қайтарувчан бўлади.

2. Апоптоз таначалари ( Каунсилмен таначалари) вирусли гепатитда: цитоплазма зичлашган, органеллалар зич жойлашган, ядро бўлаги(1) конденсациялашган хроматин билан апоптоз таначага айланган гепатоцит ядроси мембранаси остида жойлашган.