3 курс / Патологическая анатомия / 9. микро ва макропрепарат

1. Тери папилломаси (гематоксилин ва эозин билан бўялган)

– ўсманинг паренхимаси бўлган кўп қаватли ясси эпителийнинг сўрғичлари кўзга ташланияпти. Ўсмада строма ривожланган ва дерманинг ўсмаларидан худди қўлқопдаги бармоқларга ўхшаб кўп қаватли эпителий билан қопланган. Папилломага яхши ўсма сифатида эпителийнинг қаватлари кўпайиши билан кечадиган тўқимали атипизм хос ва уларнинг ҳар қаватдаги сони ҳар хил. Ортиқча мугузланиш – гиперкератоз кузатилади. Ўсманинг стромаси нотекис ривожланган. Фақат папилломада нормал эпителийнинг хусусиятлари сақланиб қолади–жойлашишнинг полярлиги, комплекслиги ва ўзининг базал мембранаси.

2. Сут безининг фиброаденомаси (гематоксилин ва эозин билан бўялган)

– ўсманинг паренхимаси ҳар хил шаклли ва ҳажмли тўпламлар билан, стромаси – бўлакча ичи без тузилмаларидан ошган бириктирувчи тўқима билан ўсиб кетган. Агар бириктирувчи тўқима оқимларни босиб қўйса, биз интраканаликуляр фиброаденома ҳақида гапиришимиз мумкин; бунда оқимлар ингичка шаклга келадилар. Сут безлари фиброаденомаси

дисгормонал гиперплазияларга киради ва органоспецифик ўсмага киради.

3. Сут безининг ўпканинг плеврал юзасидаги карциномаси (гематоксилин ва эозин билан бўялган). Бундай плеврал метастаз плеврал фасодга олиб келиши мумкин, геморрагик фасод бўлиши ҳам мумкин ва плеврал суюқликнинг цитологияси ёмон сифатли ҳужайраларни сақлаши мумкин.

4. Мугузланувчи ясси ҳужайрали тери саратони (гематоксилин ва эозин билан бўялган)

– препаратда эпидермиснинг тиканак қаватини эслатадиган дермада хаотик жойлашган катта базофил ҳужайралар тўпламларини кўриш мумкин. Ўсма комплеслари ичида саратон марваридларини кўриш мумкин.

5. Терининг юзаки меланомаси (гематоксилин ва эозин билан бўялган)

– ўсма дуксимон, пластинасимон ва полиморф ҳужайралардан тузулган бўлиб, тим-жигарранг пигмент-меланин гранулаларидан тузилган. Ўсма стромаси кам ривожланган. Препаратда тўқимали ва ҳужайравий атипизм хусусиятлари яққол кўринмоқда. Бетартиб сочилган ўсмали ҳужайралар ҳар хил шакл, ҳажм ва ядролар сонига эга.

6. Астроцитома (гематоксилин ва эозин билан бўялган)

– ўсма кичкина ўсмали астроцитларга ўхшаган ҳужайралардан тузилган, ўсимталар юлдузсимон маташишлар ҳосил қиладилар.

7. Фиброма (гематоксилин ва эозин билан бўялган)

– препаратда думалоқ тугун бириктирувчи тўқимали капсула билан ўралган. Ўсимта дифференциаллашган бириктирвчи тўқимали ҳужайралардан ташкил топган, тутамлари ҳар хил йўналтирилган, ҳар хил қалинликда, (тўқимали атипизм). Тутамлар орасида фибробластлар ҳар хил сонли тўпламлар шаклида жойлашганлар.

8. Саркома (гематоксилин ва эозин билан бўялган)

– кўп сонли митозли ўсма. Жуда катта нотўғри митотик шакллар ўнг тарафда.

9. Фибролейомиома (Ван Гизон усули бўйича бўялган) –ўсма ҳар хил қалинликдаги тутамларни тузадиган ва бетартиб жойлашган (тўқимали атипизм) силлиқ мушакли ҳужайралардан ташкил топган. Пикрофуксин билан бўялганда ҳужайраларнинг мушакли элементлари яшил-сарғиш рангга ва толали элементлар(коллаген толалар)-қизил рангга бўяладилар.

10. Суякнинг гигантҳужайрали ўсмаси, остеобластокластома (гематоксилин ва эозин билан бўялган)

– ўсманинг паренхимаси кўп сонли кичик бир хил бир ядроли ва улар орасида кўп сонли баҳайбат кўпядроли ҳужайралардан тўзилган. Жойларда кичик шикастланган суяк тўсинлари, некрозлар, қон қуюлишларни кўришимиз мумкин.

11. Гемангиома (гематоксилин ва эозин билан бўялган)

–дизонтогенетик келиб чиқадиган томирларнинг яхши ўсмаси. Ўсма кичик капиллярсимон томирлар йиғиндисидан тузилган.

12. Лейомиосаркома (гематоксилин ва эозин билан бўялган)

– ўсмали тугун аниқ чегараланмаган ва узун силлиқ мушак ҳужайраларини эслатадиган ҳужайралар тутумларидан тузилган. Ҳужайравий атипизм кескин билдирилган: ҳужайралар ва уларнинг ядролари полиморфли – ҳар хил ҳажмли ва шаклли, ядролари интенсив бўялган. Атипик митозлар учрадилар.

1. Бачадон фибромиомаси. Бачадон деворида яққол ажралиб турган думалоқ, қаттиқ консистенцияли, капсула билан чегараланган тугунларни кўриш мумкин. Кесилганда улар оқ рангда, тўлқинсимон толали шаклда. Базилари эндометрий остида (субмукоз), бошқалари миометрий ичида (интрамурал) жойлашганлар.

2. Остеома. Операция вақтида олиб ташланган суяк ўсмаси. Қаттиқ, яққол чегараланган суяк тўқимали тугун.

3. Тизза саркомаси. Ўсманинг аниқ чегарали билдирилмаган (инфильтратив ўсиш), тиззанинг барча қисмларни эгаллаб, мушакли ва суякли қисмлари шикастланган. Кесилганда ўсма кулранг-пушти рангда, балиқ гўштини эслатади. Ўсманинг тўқималарида кулранг-сарғиш некроз соҳалари кўринияптилар.

4. Жигар гемангиомаси. Жигар каверноз гемангиомаси: жигар тўқимаси инкапсуляцияланган, яққол чегараланган коннинг кўплиги учун қизил-кўкиш тугун, кесилганда ғовакли шаклда. Ёнида яна бир нечта кичик ўхшаш тугунлар.

1. Тизза остеосаркомаси. Суяк тўқимасидан уни шикастлаб, қаттиқ консистенцияли, чегараланмаган, қўнғир-қизғиш рангдаги эгри тугунли ўсма.

6. Жигарда меланома метастазлари. Жигар тўқимасида бир нечта думалоқ тим-жигарранг, тарқоқ консистенциялги, қон қуюлган соҳали метастазлар.

7. Тери папилломаси. Тепа қовоқ юзасида аниқ чегараланган думалоқ сўгалсимон тери устига чиқиб турувчи, юмшоқ-эластик консистенцияли, кулранг-пушти нарса. Ўсма юзаси нотеккис, сўрғичсимон, сочлари тўкилган, гулкарам ёки малинани эслатади

8. Буйракнинг гипернефроидли ўсмаси. Бўйракнинг ҳамма тўқимаси буткул ўсма тугуни билан сиқиб чиқарилган, буйракнинг ўзидан тасмасимон қолдиқ бор. Кесилганда ўсма чипор: сариғ фонида некроз ўчоқлари ва қон қуйилган соҳалар (иккиламчи ўзгаришлар). Гистологик жиҳатдан ўсма ёриқ, ёғларга бой–ёриғ ҳужайрали саратон. Бу энг кўп тарқлган органоспецифик саратоннинг тури.

9. Бачадон хориоэпителиомаси. Ўсма кулранг-қизғиш рангли ғовактугун шаклида, кистоз кенгайган хорион қилчаларидан тузилган. Строма йўқ, ҳар хил ҳажмдаги томирлар бўшлиқлар шаклида. Ўсма биринчи навбатда ўпкага гематоген метастазланади.

12. Тухумдон цистаденомаси–ҳажми бўйича тухумдондан анча катта бўлган, кистасимон ,юпқа деворли, ичи коллоидли тузилма. Кисталарнинг ичи жойларида силлиқ, оқиш-пушти сўрғичсимон ўсимтали. Шунинг учун ўсма баъзида сўрғичли цистоаденома ҳам деб аталади. Ўсма тухумдондан яққол чегараланган.

13. Сут безлари фиброаденомаси. Ёғ клетчатка орасида думалоқ кўп сонли, ҳар хил ҳажм ва шаклдаги тасмаларни ва қаттиқ консистенцияли, оқ бириктирувчи тўқимали бўшлиқлар (кисталар)ни ажратиш мумкин.

14. Йўғон ичак полипи. Йўғон ичак шиллиқ пардаси юзасида думалоқ кулранг-оқиш, шиллиқ қавати билан ингичка оёқча ёки кенг асосда турган тузилмаларни кўриш мумкин.

15. Бачадон бўйинчасининг эндофит саратони. Бачадон бўйинчаси парчаланиётган оқиш ўсмали тўқима билан шикастланган. Ўсма бачадон бўйинчаси ва ҳазна ичига ўсиб кетган.

16. Жигарнинг саратон метастази. Аъзо анча катталашган, юзаси нотекис, кўп сонли думалоқ, кулранг-пуштисимон, ўртасида бўрттириб турган “ўсмали киндик” ўсмали тугунларга бой.

17. Ошқозоннинг диффуз саратони. Ошқозон девори қалинлашган, қаттиқ консистенцияли. Шиллиқ қавати силлиқланган бурмали, юзаси ўйдим-чуқур, кичик чуқурчали.

1. Ўсма ҳужайрасининг Ультратузилмали атипизми. Силлиқ бўлмаган контурли, хроматиннинг четда жойлашган, ядро-цитоплазматик мутаносиблик ядро томонида манфий, митохондриялар ҳар хил ҳажм ва шаклли.

2. Остеосаркома ҳужайраси: ўсма ҳужайраси катта қирқилган ядроли (Я), хроматини четда жойлашган (Хр) ва яхши кўзга ташланиётган ядрочали (Яд). Ядро атрофида цитоплазманинг ингичка тасмаси. Ҳужайра четида - остеоидли масса (Ост).